በኢትዮጵያ ሀገራዊ መግባባት ለመፍጠር በሚደረገው ጥረት፣ በውጭ ሃገራት የሚኖሩ ኢትዮጵያውያንና ትውልደ ኢትዮጵያዊያን ተገቢውን አስተዋጽኦ እንዲያደርጉ የኢትዮጵያ ሃገራዊ ምክክር ኮሚሽን ዋና ኮሚሽነር ጥሪ አቀረቡ። ዋና ኮሚሽነሩ፣ፕሮፌሰር መስፍን አርአያ ጥሪውን ያቀረቡት፣ ኮሚሽኑ በአሜሪካና በካናዳ ከሚኖሩ ኢትዮጵያውያንና ትውልደ ኢትዮጵያውያን ጋር ባካሄደው ውይይት ላይ ነው።  

የውይይቱ ዓላማ በዋና ኮሚሽነሩ

ዋና ኮሚሽነር ፕሮፌሰር መስፍን አርአያ እንዳሉት፣ ከዚህ ቀደም ኮሚሽኑ በእስያ፣አውስትራሊያና ኒውዚላንድ ከሚኖሩ ኢትዮጵያውንና ትውልደ ኢትዮጵያውያን ጋር፣በሀገራዊ ምክክሩ ሂደት ላይ ግብዓት ሊሆኑ የሚችሉ ዐሳቦች የተንጸባረቁበት ውይይት አካሂዷል። በዚህኛው ውይይት ደግሞ፣ ኮሚሽኑ በአሜሪካና ካናዳ ለሚኖሩ ኢትዮጵያውንና ትውልድ ኢትዮጵያዊያን ራሱን  በማስታወቅ፣ በሃገራዊ ምክክር ሂደቱ ውስጥ  ስለሚኖራቸው ተሳትፎና ድጋፍ ለመመካከር የበይነ መረብ ውይይት ማዘጋጀቱን ገልጸዋል።

"የዛሬው ስብሰባ ዋነኛ ዓላማ፣እኛን ወደ እናንተ ለማስተዋወቅ፣ እናንተን ደግሞ ወደኛ ለማምጣት እና ከእናንተ ምክረ ዐሳቦችን ለመውሰድ ነው።"

በኢትዮጵያ ሃገራዊ መግባባት ባልተያዘባቸው ጉዳዮች ላይ ተመካክሮ መግባባት ይቻል ዘንድ፣በውጭ ሀገራት የሚኖሩ ኢትዮጵያውንና ትውልደ ኢትዮጵያውያን የበኩላቸውን ገንቢ አስተዋጾ ማድረግ እንደሚገባቸው ዋና ኮሚሽነሩ አመልክተዋል።

የኮሚሽኑ አደረጃጀትና የባለድርሻ አካላት ልየታ

ኮሚሽኑ በኢትዮጵያ ከሚታየው ነባራዊ ሁኔታ አኳያ፣የሚያካሂደው እንቅስቃሴ የዘገየ ነው በሚል አስተያየት ሲሰጥ ይሰማል። ፕሮፌሰር መስፍን ግን፣ ኮሚሽኑ ባለፉት ሁለት ዓመታት ራሱን ለማደራጀት ሲሰራ መቆየቱን ለውይይቱ ተሣታፊዎች በሰጡት ገለጻ አስረድተዋል።

"የኢትዮጵያ ሀገራዊ ምክክር ኮሚሽን ሥራ ሲጀምር ካደረገው ነገር አንዱ፣የቅድመ ዝግጅት ጊዜ ቢሮ ማቋቋም፣ባለድርሻ አካላትን በየክልሉ ሄዶ በመለየትና በትልልቅ ደረጃ ያሉትን ልዒቃን በሚገባ በማነጋገርና ዓለም አቀፉ ማኀረሰብ ጭምር በማነጋገር ነው ሥራውን የጀመረው።"

ሃገራዊ የመግባባት ጥያቄ በኢትዮጵያ

የኮሚሽኑ አባል የሆኑት ኮሚሽነር መላኩ ወልደማርያም በበኩላቸው፣ የሀገራዊ መግባባት ጥያቄ በኢትዮጵያ ለበርካታ ዓመታት ሲጠየቅ የኖረ ጥያቄ ቢሆንም ምላሽ ሳያገኝ ለብዙ ጊዜያት መቆየቱን አውስተዋል።

"በተለያዩ ጊዜያት የተለያዩ ግለሰቦችና ቡድኖች እንዲሁም የፖለቲካ ፓርቲዎች ለዚህች ሀገር የሚበጃት ሀገራዊ መግባባት ለመምጣት የሚያስችል ምክክር ነው ብለው ጥያቄ ሲያቀርቡ ቆይተው ነበር፤ይኼ ግን ምላሽ አላገኘም በተለያዩ ምክንያቶች።አሁን ግን ጊዜው ፈቅዶ ሊሆን ይችላል፣ይኼ ጥያቄ ያው በመንግስትም በኩል ተቀባይነት አግኝቶ፣ተቀባይነት አገኘ የምንለው አዋጅ እንዲወጣ በመፈቀዱ፣ይኼ አዋጅ ወጥቶ ተግባራዊ እየተደረገ ይገኛል።"

የኮሚሽኑ ተቀባይነትና ተአማኒነት

በውይይቱ ላይ ገለጻ ካደረጉ ኮሚሽነሮች መኻከል፣አምባሳደር መሐሙድ ድሪር፣ኮሚሽኑ ተቀባይነትና ተአማኒነትን በማረጋገጥ፣ መሰረታዊ በሆኑ ሃገራዊ ጉዳዮች ላይ ውይይት እንደሚያካሂድ አመልክተዋል።

"የተለያዩ የፖለቲካ ፓርቲዎች በቅርቡ በአዲሱ ዓመት፣የጋራ መግለጫ አውጥተዋል።ይኼ የጋራ መግለጫ በሚያማክላቸው ምክር ቤት  አማካይነት የወጣ ነው። ከሀገራዊ ምክክር ኮሚሽኑ ጋር አብረን እንሰራለን የሚል ነው።የኼ በጣም የሚደገፍ ከዚህ ቀደም ያልነበረ፣ እንደተባለውም በሂደት ውስጥ ተአማኒነትንና ተቀባይነት ለማረጋገጥ እንጥራለን። መሠረታዊ በሆኑ ሃገራዊ ጉዳዮች ላይ ነው ለማወያየት የምንሻው።"

በውይይቱ ላይ፣ ስለ ሀገራዊ ምክክር መሠረታዊ ጽንሰ-ዐሳብ፣ኮሚሽኑ ስለተቋቋመበት ዓላማ፣ ስለሚመራበት የሕግ ማዕቀፍ፣ እንዲሁም ኮሚሽኑ ስለሚከተለው የአሰራር ሥርዓትና ዋና ዋና ተግባራት፣ በኮሚሽኑ አባላት ገለጻ ተሰጥቷል። ኢትዮጵያዊያንና ትውልድ ኢትዮጵያውያኑም፣ከኮሚሽኑ ጋር በትብብር በሚሰሩባቸው መንገዶች ላይ ሰፊ ውይይት ያካሄዱ ሲሆን፣ የተለያዩ ምክረ ዐሳቦችንም ሰንዝረዋል።

ታሪኩ ኃይሉ

ማንተጋፍቶት ስለሺ

ታምራት ዲንሳ