«የሪፐብሊኳን አገዛዝ ለማክበር፣ ሕገመንግሥቱን እንዲሁም የሽግግሩን ደንብና ሕግ ለመከተልና ለማስፈጸም፣ ለሕዝቡ የሚጠበቅብኝ ሥራ ለማሟላት፣ዴሞክራሲያዊ ስኬቶችን ለማስቀጠል፣ሀገራዊ አንድነትን ለማረጋገጥ፣ የሀገሪቱን ነፃነትና ብሔራዊ የግዛት ክብር  ለመጠበቅ በፈጣሪ እና በሕዝቡ ፊት እምላለሁ። የአፍሪቃን ሕብረት ለማስጠበቅ የሚፈለግብኝን ሁሉ ለማድረግ በይፋ ቃሌን በመስጠት፤ ምያለሁ። » 
በነሐሴ ባካሄደው መፈንቅለ መንግሥት ሥልጣኑን ቀምቶ የወሰደው የማሊ ወታደራዊ ኹንታ በጊዜያዊ ፕሬዝዳንትነት የሰየማቸው የቀድሞው የመከላከያ ሚኒስትር ባህ ነዶ ትናንት በዋና ከተማይቱ በባማኮ በተካሄደ ስነ ስርዓት የፈጸሙት ቃለ መሃላ ነበር።የጊኒ ቢሳው ፕሬዝዳንት ኡማሮ ሲሶኮ እማባሎ እና የቀድሞ የናይጀሪያ መሪ እና የአካባቢው ሃገራት ሸምጋይ ጉድላክ ጆናታን በተገኙበት በዚሁ ስነ ስርዓት ላይ የቀድሞውን የማሊፕሬዝዳንት የኢብራሂም ቡባከር ኬይታን መንግሥት የገለበጠው ወታደራዊ ኹንታ መሪ ኮሎኔል አሲሚ ጎይታ ደግሞ በምክትል ፕሬዝዳንትነት ቃለ መሃላ ፈጽመዋል።የቃለ መሃላው ስነ ስርዓት የተካሄደው የምዕራብ አፍሪቃ የኤኮኖሚ ማህበረሰብ በምህጻሩ ኤኮዋስ ከጎርጎሮሳዊው ነሐሴ 18፣2020 በኋላ አለመረጋጋት የሰፈነባትን ማሊን የሚመሩ ሁለት ሲቭሎች በአስቸኳይ እንዲሰየሙ ከጠየቀና ይህን ካላደረጉም የጣለው ማዕቀብ እንደሚቀጥል ካስጠነቀቀ በኋላ ነው። ባለፈው ወሩ መፈንቅለ መንግሥት ምክንያት የምዕራብ አፍሪቃ ሃገራት በማሊ ላይ የንግድና ድንበር መዝጋትን ያካተተ ማዕቀብ ጥለዋል።ማዕቀቡ በድሃይቱ ማሊ የኤኮኖሚ ድቀትን ሊያስከትል ይችላል፤ በአካባቢው ጂሃዲስቶች እንዲጠናከሩ ብሎም ማብቂያ የሌለው የጎሳ ጦርነት እንዲቀሰቀስ ያደርጋል የሚል ስጋት አሳድሮ ነበር።በቃለ መሃላ ስርዓቱ ላይ የሽግግሩ ፕሬዝዳንት ባሰሙት ንግግር የሁሉም ትኩረት ስለሆነው የማሊ ምርጫ ቃል ገብተዋል።ለድርድር የማይቀርብ ያሉትን ምርጫ ከሙስና የጸዳ ለማድረግ እታገላለሁ ሲሉ። 
 «ለምርጫ ብዙ ገንዘብ ወጪ እንዳይደረግ፣ምርጫው እንዳይጭበረበር፣በገንዘብ እንዳይገዛ እና የምርጫ ሂደቱም በመንግሥት እንዳይዛባ ያለምንም ቅድመ ሁኔታ እታገላለሁ።»
ራሱን «ለህዝብ መድህን ብሔራዊ ኮሚቴ» በምህጻሩ CNSP ብሎ የሚጠራው፣ጎይታ የሚመሩት ኹንታ፣መፈንቅለ መንግሥት ከማካሄዱ በፊት በነበሩት 18 ቀናት የተካሄደውን  የተቃውሞ ሰልፍ ያደራጀው M5 RFP የተባለው የተቃዋሚዎች ኅብረት ንቅናቄም ሁለቱ ከፍተኛ የሥልጣን እርከኖች ለሲቭሎች እንዲሰጡ ጥሪ አቅርቦ ነበር። የ70 ዓመቱ ባህ ነዶ በውትድርና የተሰማሩት በ20ዎቹ እድሜ በ1970ዎቹ አጋማሽ ላይ ነው። በሄሊኮፕተር ፓይለትነት በሶቭየቶች ሥልጠና በመውሰድ ውትድርናውን የጀመሩት ነዶ የአየር ኃይል ጠቅላይ ኤታ ማዦር ሹም እስከ መሆን ደርሰዋል።በታዋቂው የፈረንሳይ የጦር ትምሕርት ቤት «ኤኮል ደጌር»ም ተምረዋል።በ83 ዓመታቸው ባለፈው ሳምንት ከዚህ ዓለም በሞት የተለዩትና በአምባገነንት የሚነሱት የቀድሞው የማሊ መሪ የሙሳ ትራኦሬ ረዳት ፣ከዚያም በመፈንቅለ መንግሥት በተወገዱት በፕሬዝዳንት ኢብራሂም ቡባካር ኬይታ የሥልጣን ዘመን ከጎርጎሮሳዊው 2014 እስከ 2015 መከላከያ ሚኒስትር ነበሩ።የነበሩት ነዶ በተለያዩ ወታደራዊ ሃላፊነቶችም ሰርተዋል።የሽግግር ፕሬዝዳንት ሆነው የሚያገለግሉትም ሃገሪቱ ምርጫ ማካሄድ እስክትችል ድረስ ነው ተብሏል።በኹንታው ፍኖተ ካርታ መሠረት ነዶ ለ18 ወራት ነው ሃገሪቱን የሚያስተዳድሩት። ከሁለት ሳምንት በፊት ወታደሩ ፖለቲከኞችና የሲቪል ማኅበራት ተወካዮች የሽግግሩ ጊዜ ፕሬዝዳንትም ሆነ ምክትላቸው ከ18 ወራት በኋላ ይካሄዳል ተብሎ በሚጠበቀው ምርጫ እንዳይወዳደሩ ተስማምተዋል።«ኹንታው ሥልጣን ለመንጠቅ ያዘጋጀው ሰነድ» ሲል ፍኖተ ካርታውን ያጣጣለው M5-RFP የተባለው የተቃዋሚዎች ኅብረት አስተባባሪ ቾግዌል ኮካላ ማይጋ እንዳሉት ግን CNSP ባዘጋጀው የምክክር መድረክ የተቃዋሚዎቹ ተወካዮች ድምጽ አልተሰማም በዚህም ቅር ተሰኝተዋል።
«የM5-RFP የሞራል ጉዳዮች መሪ ኢማም ማህሙድ ዲኮ በCNSPው ምክክር ላይ ተጋብዘው ነበር።ሆኖም እዚያ እንደደረሱ የተገነዘቡት ጥሪው የምክክር እንዳልነበረ ነው።ከዚያ ይልቅ በCNSP ምክትል ፕሬዝዳንት መግለጫ ነው የተነበበው።ምንም ዓይነት ክርክርም ሆነ የሃሳብ መለዋወጥ አልነበረም።» 
ባማኮ የሚገኙ የማህበራዊ ጉዳዮች ባለሞያ ብሬማ ኤሊ ዶኮ ስለ ጊዜያዊው ፕሬዝዳንት ምርጫ ለዶቼቬለ እንደተናገሩት፣ወታደራዊው ኹንታ በምርጫው የራሱንንና የኤኮዋስን ፍላጎት ለማቻቻል ሞክሯል ብለዋል።
«የመረጡት ከፊል ሲቪል የሆነ ሰው ነው፤ጡረተኛ ወታደር።ይህ ምርጫ ሲቪል መሆን ስላለበት ስለ ጠቅላይ ሚኒስትሩ አሻግረን እንድናስብ ያደርገናል።»
ትናንት ቃለ መሃላ የፈጸሙት የሽግግሩ ፕሬዝዳንት ምክትላቸውና በሚቀጥሉት ቀናት ይመረጣሉ የተባሉት ጠቅላይ ሚኒስትር ከ18 ወራት የሽግግር ጊዜ በኋላ ምርጫ ያካሂዳሉ ተብሎ ይጠበቃል።ፕሬዝዳንት ነዶ ማሊ ሁሉም የሚመኛትና ፕሬዝዳንትዋን የምትመርጥ ሃገር እንድትሆን አቅማቸው የፈቀደውን መስዋዕትነት ለመክፈል ዝግጁ መሆናቸውን ተናግረዋል።ይሳካላቸው ይሆን? ወደፊት የምንሰማውና የምናየው ይሆናል።

ኂሩት መለሰ