ቢቢ ቲቲ ማን ናቸዉ?

ቢቢ ቲቲ መሀመድ እኢአ በ 1926 ዓ ም ዳሬ ሰላም ውስጥ ከአንድ ሙስሊም ቤተሰብ ተወለዱ። እንደ በርካታ የእድሜ እኩዮቻቸው መደበኛ ትምህርት የመከታተል እድሉ አልነበራቸውም። መምህሮቻቸው፣ ወላጆቻቸው እና ቀሪ ቤተሰቦቻቸው ብቻ ነበሩ። ይሁንና ቢቢ ቲቲ ከጁሊየስ ኒሬሬ ጋር በመሆን እኢአ በ1950ዎቹ ታንጋኒካን ከብሪታንያ ቅኝ ግዛት ለማላቀቅ ለታንጋኒካን የአፍሪቃ ብሔራዊ ህብረት በምህፃሩ ታኑ የታገሉ ወይዘሮ ናቸው።

ቢቢ ቲቲ መሃመድ የታወቁት በምን ነበር?
ቢቢ ቲቲ መሀመድ በታንጋንይካ የነፃነት ትግል የሴቶች ተሳትፎ እንዲጠናከር ከፍተኛ ሚና የተጫወቱ ሴት ናቸው። መጀመሪያ የፖለቲካ ተሳትፎዋቸው ብዙ ሴቶች ትግሉን እንዲቀላቀሉ አነሳስተዋል ፡፡ የ ታኑ ሴቶች ክንፍ መሪ እንደመሆናቸውም ሴቶችን የመመልመል እና የታኑ ሀሳቦችን እና ፖሊሲዎችን የማሳመን ሀላፊነት ነበራቸው ፡፡
ስለ ቢቢ ቲቲ ማንሰራራት እና ውድቀት ምን ማለት ይቻላል?
ታንጋኒካ ነጻነቷን ከተጎናፀፈች በኋላ እና በታንዛኒያ በመጀመሪያዎቹ ዓመታት ውስጥ (የታንጋኒካ እና የዛንዚባር ህብረት ከተፈጠረ በኋላ ) ቢቢ ቲቲ በፕሬዚዳንት ጁሊየስ ኒሬሬ ስር የተለያዩ የሚኒስትርነት ቦታዎችን ይዘው ነበር ፡፡ ሆኖም የኒሬሬን ሶሻሊስታዊ ርዕዮተ-ዓለምን ባለመደገፋቸው የፖለቲካ ተሳትፎዋቸውም በድንገት ተጠናቀቀ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1969 የሰራተኛ ሚኒስትር ሚካኤል ካማሊዛን ጨምሮ ስድስት ባለስልጣናት እና በርካታ ወታደራዊ መኮንኖች ከቢቢ ቲቲ መሀመድ ጋር መንግስትን ለመገልበጥ አሲራችኋል በሚል በቁጥጥር ስር ዋሉ ፡፡ እርሳቸው እና ሌሎቹ ተወንጃዮችም በታንዛንያ የመጀመሪያዎቹ በአገር ክህደት ክስ የተመሰረተባቸው ሆኑ ፡፡ ከ 127 የፍርድ ቀን በኋላም ቢቢ ሞሃመድ የዕድሜ ልክ እስራት ተፈረደባቸው ፡፡ ሆኖም ፕሬዚዳንታዊ ምህረት ተደርጎላቸው ቢቢ ቲቲ ከተወሰነ አመታት በኋላ በ 1977 ዓ ም ተለቀቁ። ከዚያ ጊዜ በኋላ ከቤተሰባቸው እና ከቀድሞ የፖለቲካ ባልደረቦቻቸው ርቀው ቀሪ ዘመናቸውን አሳለፉ።  

ቢቢ ቲቲ እንዴት ይታወሳሉ? 
ከጁሊየስ ኒሬሬ ጋር መንገዳቸው ከተለያየ በኋላ ስለ ቢቢ ቲቲ መሀመድ ማንነትና ትግል መረጃ መሰብሰብ ከባድ ሆነ ፡፡ መንግሥት ለረጅም ጊዜ ስለ ቢቢ ቲቲ ስራዎች ዝምታን መርጧል።ይሕ እርምጃ በታንጋኒካ የነፃነት ትግል ቢቢ ቲቲ መሀመድ ላበረከቱትን አስተዋፅዎ እውቅና አለመስጠትን፣  የሴቶችን ታሪክ ማድበስበስና  በአጠቃላይ ለሴቶች የፖለቲካ አስተዋፅኦ ቦታ እንዳልነበረው ያሳያል ፡፡

 እ.ኤ.አ. በ 1991 ግን ነገሮች በትንሹ ተለውጠዋል ፡፡ ፓሪቲው 30ኛ ዓመት የነፃነት በዓልን ሲያከብር ቢቢ ቲቲ ህትመት ላይ “የነፃነት ትግሉ ጀግና” ተብለዋል ፡፡ ዛሬ ከዳሬ ሰላም ዋና ዋና መንገዶች አንዱ በስማቸው ተሰይሟልም።  “የሐገሪቱ እናት” በማለትም ያስታውሷቸዋል።

ይህ ዘገባ አፍሪካዊ ሥረ-መሠረት በሚል ከጌርዳ ሔንክል ተቋም ጋር በመተባበር የሚቀርብ ዝግጅት ነው። የዘገባው ሳይንሳዊ ምክር የተገኘው ከፕሮፌሰር ጉዳዬ ኮናቴ፣ ሊሊ ማፌላ Ph.D እና ፕሩፌሰር ክሪስቶፈር ኦግቦግቦ ነው።

እዚህ ዘገባ ላይ ማሻሻያ ተደርጓል። ከዚህ ቀደም የነበረው ፁሁፍ በቂ ማስረጃ ያልነበረው መረጃ ያካተተ ነበር።