ይህ የዶ ሳንቶሽን ቤተሰብ ድጋፍ ያገኘው ውሳኔ ሉሬንሶ ከፍተኛውን የሀገሪቱን ስልጣን እንዲይዙም አስችሏል። የፕሬዚደንትነቱን ስልጣን ከያዙ ከአንድ ዓመት ገደማ በኋላ ባለፈው መስከረም ስምንት፣ 2018 ዓም 98,6%  የፓርቲ አባላትን ድምፅ በማግኘት የገዢው የኤም ፒ ኤል ኤ ሊቀ መንበር ሆነዋል።
ዦዋዎ ሉሬንሶ ባካሄዱት የምርጫ ዘመቻ በአንጎላ ስር የሰደደውን ሙስና እንደሚታገሉ ቃል መግባታቸው የሚታወስ ነው። ይህንኑ ቃላቸውን የጠበቁት ፕሬዚደንት ሉሬንሶ ስልጣን ከተረከቡ በኋላ በተከተሉት ቀናት በወሰዷቸው ርምጃዎች ብዙዎቹን የግዛት አስተዳዳሪዎች፣ ሚንስትሮች፣ እንዲሁም፣ ከፍተኛ የመንግሥት ባለስልጣናት ቅር አሰኝተዋል። ብዙዎቹ የኃላፊነት ቦታዎች በቀድሞ የሀገሪቱ ፕሬዚደንት ቤተሰብ አባላት በተያዙባቸው የመንግሥት ተቋማት ውስጥ ያካሄዱት ሹም ሽር ብዙዎችን አስገርሟል። ሉሬንሶ በመጀመሪያው ውሳኔአቸው የቀድሞው ፕሬዚደንት ኤድዋርዶ ዶ ሳንቶሽ የአንጎላ ነዳጅ ዘይት ተቋም ፣ ሶናንጎል ኃላፊነት ቦታ ላይ ያስቀመጧቸውን ልጃቸውን ወይዘሮ ኢዛቤል ዶ ሳንቶሽን ከዚሁ ስልጣን አንስተዋል።  የአንጎላ መንግሥት ከዶ ሳንቶሽ ቤተሰብ ተቋማት ጋር  የተፈራረማቸውን በርካታ ስምምነቶችንም ሰርዝዋል።
ሉሬንሶ ባለፈው ጥር ወር፣ 2018 ዓም  በወሰዱት ትልቅ በተባለው ውሳኔአቸው አምስት ቢልዮን ዩኤስ ዶላር ካፒታል አለው የሚባለውን የአንጎላ ነዳጅ ዘይት ተቋም ኃላፊ ፊሎሜኖ ዶ ሳንቶሽን ወይም አንጎላውያን ዜኑ እያሉ የሚጠራቸውን የቀድሞ ፕሬዚደንት ልጅን ከስልጣን አባረዋል። 
በአንድ ወቅት  የአንጎላ መንግሥት ፋንድ ኃላፊ የነበሩት ፊሎሜኖ ከሶስት ዓመት በፊት አባታቸውን ኤድዋርዶ ዶ ሳንቶሽን ተክተው የፕሬዚደንትነቱን ስልጣን የሚይዙበት ሀሳብ ሲንሸራሸር ነበር፣ ይሁን እንጂ፣ ስልጣንን ከአባት ወደ ልጅ የማስተላለፉ ሀሳብ በገዢው የኤም ፒ ኤል ኤ ፓርቲ ጉባዔ ላይ ተቀባይነት አለማግኘቱ ሉሬንሶ ለስጣን የበቁበት ድርጊት በግልጽ አሳይቷል።
በሙስና የተጠረጠሩት ዜኑ/ፊሎሜኖ ራሳቸውን በሕገ ወጥ መንገድ ለማበልጸግ የሚያስችላቸው የወንጀለኛ ቡድን በማቋቋም፣ በሕገ ወጥ መንገድ የተገኘን ገንዘብ ሕጋዊ በማድረግ እና በገንዘብ ማጭበርበር  ተግባር ይወቀሳሉ። የአንጎላ መንግሥት ዓቃቤ ሕግ  ጽህፈት ቤት በፊሎሜኖ ዶ ሳንቶሽ  ላይ ብዙ ወቀሳዎችን ካቀረበ በኋላ ፊሎሜኖን ባለፈው ሰኞ  አስረዋል። ፊሎሜኖ ከማዕከላዩ ባንክ 500 ሚልዮን ዩኤስ ዶላር አጭበርብረዋል በሚል ቀደም ሲል ባለፈው መጋቢት ወርም ክስ ተመስርቶባቸው ጉዳዩ እየተጣራ መሆኑ ፕሬዚደንት ዦዋዎ ሙስናን ከምር ለመታገል በመስራት ላይ መሆናቸውን እንዳሳየ አንጎላዊው የህግ ባለሙያ ኔልሰን ዶሚንጎስ ለDW በሰጡት ቃለ ምልልስ ገልጸዋል።
« ይህ ከአንድ ዓመት በፊት ፍጹም ይሆናል ተብሎ ያልተጠበቀ ክስተት ነው። ጸረ ሙስናው ትግል  የዶ ሳንቶሽ ቤተሰብ አባላትን ብቻ ሳይሆን ሌሎች የቀድሞ ከፍተኛ ባለስልጣናትንም ጭምር የነካ ነው። ይህ እውን ሊሆን የቻለውም ሉሬንሶ የሀገሪቱን የፕሬዚደንትነት እና የገዢውን ፓርቲ ሊቀ መንበርነት ስልጣን በመያዛቸው ነው። በዚሁ ወቅት ሉሬንሶ የጸረ ሙስናው ትግል የኤም ፒ ኤል ኤ ፓርቲ አባላትንም እንደማይተው በግልጽ ነበር የተናገሩት። እና አሁን እያየነው ያለነውም የዚሁ ፖለቲካቸው የመጀመሪያውን ውጤት ነው። »
በቀድሞው የአንጎላ ማዕከላይ ባንክ ፕሬዚደንት ቫልተር ፊሊፔ አንጻር ባለፈው ሳምንት በሕገ ወጥ መንገድ የተገኘን ገንዘብ ሕጋዊ በማድረግ ክስ ተመስረቷል።  እንደ ኔልሰን ዶሚንጎስ እይታ፣ ሉሬንሶ  እና መንግሥታቸው የድሮውን ምግባረ ብልሹ የመንግሥት መዋቅር ስልታዊ እና ደረጃ በደረጃ በሆነ መንገድ  ለማፈራረስ ቆርጠው ተነስተዋል።
 በጠበቃው ኔልሰን ዶሚንጎስ አንጻር አንጎላዊው ጋዜጠኛ እና የፖለቲካ ተንታኝ አሌግዞንድር ሶሎምቤ  ይህ የፕሬዚደንት ሉሬንሶ በሙስና አንጻር የጀመሩት ትግል በርግጥ ውጤታማ መሆን አለመሆኑ ወደፊት ነው የሚለየው ባይ ናቸው።
« ስለዚሁ ሂደት የመጨረሻ አጠቃላይ አስተያየት ለመስጠት ጊዜው ገና ነው። መገንዘብ ያለብን ጸረ ሙስናው ትግል ለአንጎላ አዲስ አለመሆኑን ነው። በዘጠናኛዎቹ ዓመታት፣ ገዢው የኤም ፒ ኤል ኤ ፓርቲ ሁለተኛውን ጉባዔ ባካሄደበት ወቅት የጸረ ሙስናውን ትግል በፓርቲው አጀንዳ ላይ በቀዳሚነት አስቀምጧል። ይሁንና፣ ይህ ለይስሙላ ብቻ የተወሰደ ርምጃ ብቻ ሆኖ ነው የቀረው። እና አሁን የዜኑ ዶ ሳንቶሽ መታሰር  የጸረ ሙስናው ትግል እያሸነፈ ነው ማለት አይደለም። »
ይህንኑ አሌግዞንድር ሶሎምቤ ያሰሙትን ጥርጣሬ ብዙዎቹ የአንጎላላ ሲቭል ማህበረሰቦች አባላት ይጋሩታል። የመብት ተሟጋቹ እና ጠበቃ ዞላ ባምቢ ፕሬዚደንት ዦዋዎ ሉሬንሶም ሊቀየሩ እና ምግባረ ብልሹ እንዳይሆኑ ስጋት አላቸው።
« ዦዋዎ ሉሬንሶ በቅርቡ ወይም ቆየት ብለው ከርሳቸው በፊት እንደነበሩት የቀድሞው የሀገሪቱ መሪ ሙሰኛ  ሊሆኑ ይችሉ ይሆናል የሚለው ስጋት አሁንም ከፍተኛ ነው። ሕገ መንግሥታችን እንደሚታወቀው፣ ለከፍተኛው አስፈጻሚ አካል፣ ማለትም፣ ለሀገሪቱ ፕሬዚደንት ብዙ ስልጣን ሰጥቷል። በአንጎላ ፕሬዚደንቱ በያዘው ስልጣን የተነሳ ንጉሥ ነው ሊባል ይችላል። »
የዶ ሳንቶሽ ቤተሰብ፣ በተለይም፣ የቀድሞው ፕሬዚደንት ኤድዋርዶ ዶ ሳንቶሽ ወደ አርባ ዓመት ለተጠጋ ጊዜ የአንጎላን ፖለቲካዊ እና ኤኮኖሚያዊ እንቅስቃሴ ሲመሩ ነበር። የ40 ዓመቱ ልጃቸው ዜኑ ሳንቶሽ በአባታቸው እዝ በጎርጎሪዮሳዊው 2008 ዓም የአንጎላ የግል ኢንቬስትመንት ባንክን  እና መንበሩን በሱሪኽ፣ ስዊትዘርላንድ ያደረገውን  የአፍሪቃ የፈጠራ ተቋም አቋቁመዋል። ይኸው በአንጎላ ዘላቂ ልማት የሚያስገኙ ፕሮዤዎችን እንዲረዳ የተመሰረተው የሱሪኹ ተቋም  በማቋቋም፣ በሕገ ወጥ መንገድ የተገኘን ገንዘብ ሕጋዊ በማድረግ  ተግባር በስዊትዘርላንድ ዓቃቤ ሕግ ጽህፈት ቤት ተጠርጥሮ ካጭር ጊዜ በኋላ ቢቋረጥም፣ ምርመራ ተጀምሮበት ነበር እንደነበር ይታወሳል።  ዜኑ ዶ ሳንቶሽ በጎርጎሪዮሳዊው 2003 ዓም ፉንዶ ሶቤራኖ ደ አንጎላ የተባለው የመንግሥቱ የነዳጅ ዘይት ተቋም ኃላፊ ሆነው በአባታቸው ተሾመው ነበር። ከተቋሙ ወረት ግማሹ ፣ ማለትም፣ 2,5 ቢልዮን ዶላር ባለቤትነቱ የፊሎሜኖ የቅርብ ወዳጅ የሆኑት የስዊትዘላንዳዊው አንጎላዊ ዦን ክሎድ ባስቶስ ደ ሞራይስ በሆነው ፊናንስ ተቋም እንዲተዳደር መደረጉ አይዘነጋም።     
የአንጎላ የፍትህ ስርዓት የቀድሞው ፕሬዚደንት ሴት ልጅ ግል ተቋሞቻቸው ከአንጎላ መንግሥት ጋር ያላቸውን ግንኙነት ዓቃቤ ሕግ ጽህፈት ቤት በመርመር ላይ እንደሚገኝ አመልክቷል። በጥቂት ዓመታት ውስጥ ብዙ ሀብት ማካበት እንደቻሉ የሚነገርላቸው ኢዛቤል ዶ ሳንቶሽ አንጎላ ውስጥ ብቻ ሳይሆን በፖርቱጋል እና ሌሎች ሀገራት በሚገኙ የቴሌኮሚኒኬሽን፣ የማዕድኑ አልማዝ፣ የመገናኛ ብዙኃን ወይም ቱሪዝም ዘርፎች ላይ በተሰማሩ በመቶዎች በሚቆጠሩ ተቋማት ውስጥ ድርሻ አላቸው።  ባለፉት ጥቂት ወራት ወዲህ ለስራ እያሉ በብዛት ወደ ውጭ ሀገራት የሚንቀሳቀሱት እና አሁን ፖርቱጋል መዲና ሊዝበን የሚገኙት ኢዛቤል ዶ ሳንቶሽ፣ ጋዜጠኛው እና የፖለቲካ ተንታኙ አንጎላዊ ሶሎምቤ እንደሚገምቱት  ሰሞኑን ወንድማቸው ዜኑ ወይም ፍሎሜኖ ከከታሰሩ በኋላ ወደ አንጎላ መመለሳ አጠራጣሪ ነው።

አርያም ተክሌ/አንቶንዮ ካሽካሽ

ተስፋለም ወልደየስ