ነዳጅ ዘይትን ወደ ውጭ በንግድ በመላክ ተግባር በአፍሪቃ የሁለተኛነቱን ደረጃ የያዘችው አንጎላ ገጠራማ አካባቢ እና ከመዲናዋ ወጣ ብለው ባሉት አካባቢዎች የሚኖረው ሕዝብ ዛሬም በከፋ ድህነት ውስጥ ይገኛል።
የአንጎላ ፕሬዚደንት ዦዋዎ ሉሬንሶ ባለፈው ጎርጎሪዮሳዊው መስከረም፣ 2017 ዓም የሀገር መሪነቱን ስልጣን በያዙበት ጊዜ ይህንን ሁኔታ ማሻሻል ያስችላል ያሉትን አንድ የተሀድሶ መርሀግብር አነቃቅተዋል። ሉሬንሶ ሰሞኑን ፈረንሳይን እና ቤልጅየምን  በጎበኙበትም ጊዜ የመርሀግብሩን ዓላማ አጉልተዋል። ከፈረንሳይ ፕሬዚደንት ኤማኑዌል ማክሮም ጋር ባደረጉት ውይይት ላይ ከነዚሁ ሀገራት ጋር ግንኙነታቸውን ማጠናከር እንደሚፈልጉ ገልጸዋል።
« እዚህ ላይ፣  ግንኙነታችንን ለማሳደግ ያለውን የአንጎላን ፍላጎት ደግመን ለማረጋገጥ እንፈልጋለን። ለዚህም ነው በሆነ፣  መንገድ የዓለም አቀፉ የፈረንሳይኛ ቋንቋ ተናጋሪ ሀገራት ድርጅት አባል የመሆን ፍላጎታችንን የገለጽነው፣ በታዛቢነት ወይም በሙሉ አባልነት ሊሆን ይችላል። ምክንያቱም፣ ይህ ድርጅት በዓለም፣ በተለይ ደግሞ፣  በአፍሪቃ በጣም ትልቅ ሚና ይዟል። »

ማክሮ የአንጎላው አቻቸውን በተለይ የፀረ ሙስና ትግላቸውን አድንቀው፣ ፈረንሳይ በአንጎላ የግሉን ኢንቬስትመንት ለማጠናከር ድጋፍ እንደምታደርግ አረጋግጠዋል።
« በጉዳዩ ላይ ያሳዩት የግል ታታሪነት እና የወሰዷቸው ቆራጥ ውሳኔዎች ፣ በኔ አስተያየት፣ ችላ ብለን ልናልፋቸው የማንችላቸው ጠንካራ ምልክት አስተላልፈዋል። »
ፈረንሳይ በአንጎላ በተለይ፣ ለግብርናው እና ለሙያ ስልጠናው ዘርፍ ትኩረት የሚሰጥ አዲስ የኤኮኖሚ ዘርፍ በመገንባቱ ረገድ ርዳታ ለማድረግ ዝግጁነቷን ገልጻለች። ሉሬንሶ በነዳጅ ዘይቱ ኢንዱስትሪ ላይ ብቻ ጥገኛነቷን ለማብቃትና ትኩረቷን ወደሌሎች ዘርፎች ለማስፋፋት እቅድ አላቸው። ይህ ሀገሪቱን ለባለሀብቶች አማላይ ከማድረጉም በላይ በዓለም ገበያ የነዳጅ ዘይት ዋጋ በቀነሰበት ምክንያት የተጓደለውን የውጭ ምንዛሪ ችግርንም እንደሚቀርፍ ይታመናል።
ይህን እቅድ ለማሳካትም ስትል ሀገሪቱ በዓመቱ መጀመሪያ ላይ የብሔራዊ ምንዛሪዋን ክዋንዛ ዋጋ ማውረዷ ይታወሳል። የውጭ ባለሀብቶች፣ አንጎላዊ አጋር ሳያስፈልጋቸው፣ ብቻቸውን ተቋም መክፈትና ገንዘባቸውን ማሰራት የሚያስችል አዲስ ሕግም ወጥቷል።  የቀድሞ ሕግ ቢያንስ 35% የሚሆነው የውጭ ኩባንያዎች ወረት በአንጎላውያን  እንዲያዝ ያዝ ነበር። ይህ የነዳጅ ዘይቱን እና የማዕድን ማውጣቱን ዘርፎች ብቻ ሳይሆን፣ የገንዘብ ተቋማትንም ይነካ ነበር።
የፈረንሳይ ነዳጅ ዘይት አምራች ኩባንያ ቶታል በአንጎላ 42% ድርሻ በመያዝ ትልቁ የነዳጅ ዘይት አምራች ተቋም ነው። አንጎላን ለ38 ዓመታት በመሩት የቀድሞው ፕሬዚደንት ዘመን  በነዳጅ ዘይቱ ዘርፍ ተስፋፍቶ የነበረውን ሙስና ለመታገል ተተኪያቸው ሉሬንሶ ባነቃቁት ጥረት በወሰዱት የመጀመሪaያ ውሳኔ የሀገሪቱን የነዳጅ ዘይት ተቋም ሶናጎልን ይመሩ የነበሩትን የዶሽ ሳንቶሽን ሴት ልጅ እና በሌሎች ከፍተኛ የስልጣን ቦታዎች የነበሩትን የዶሽ ሳንቶሽን ቤተሰቦች  ከስራ አባረዋል። ወንዱ ልጃቸው  ፊልሞን በውጭ ሀገር 500 ሚልዮን ዶላር ባንኮች በማስቀመጣቸው ክስ ተመስርቶባቸዋል። ገንዘብ ያሸሹ ዜጎች ገንዘቡን ከመለሱ ግብር ለመተው ቃል ገብተዋል።
የአንጎላ መንግሥት ግልጽነት እየሆነ መሆኑን በአውሮጳ ጉዟቸው ለማስተላለፍ መሞከራቸውን የአንጎላ የሙያ ማህበራት ህብረት ፕሬዚደንት ፍራንሲስኮ ቪያና ለዶይቸ ቬለ ገልጸዋል።
«የአንጎላ መንግሥት መልሶ መክፈል ካለበት የውጭ እዳ መካከል አንዳንዱን ለመክፈል ጥረት እያደረገ መሆኑን እናውቃለን።  ይህም አመቺ የሆነ፣ የተስፋ እና ሂደቶች ወደትክክለኛ መንገድ በማምራት ላይ መሆናቸውን የሚያሳይ ሁኔታ ይፈጥራል። የአንጎላ ፕሬዚደንት ሀገራቸው የጀመረችውን የተሀድሶ መርሀግብር ለፈረንሳይ የንግድ ማህበረሰብ እና ባጠቃላይ ለፈረንሳይ እንዴት ማቅረብ እንዳለባቸው ጠንቅቀው ያውቃሉ። በአንጎላ መኖርን እና ወረት ማፍሰስን አማላይ ያደርጋል ተብሎ የተጀመረው ይኸው ተሀድሶ የንግዱን ዘርፍ ያበረታታል ብዬ አስባለሁ።»
ይሁንና፣ እርግጥ፣ አዲሶቹ ሕጎች ትክክለኛ አቅጣጫ የሚጠቁሙ ናቸው፣በአንጎላ የፕሬዚደንቱ አዲስ የፖለቲካ  ተሀድሶ ጀጥረትን እንደሚጠራጠሩ ነው የኤኮኖሚ ጋዜጣ ኤክስፓንሳዎ ጋዜጣ ዋና አዘጋጅ ካርሎስ ሮሳዶ ዶ ካርባሎ የተናገሩት።  
« ይሁን እንጂ፣ ሙስናን ለመታገል ለተጀመረው ዘመቻ የፍትሑ ስርዓት ወሳኝ ነው። የሕገ መንግሥታዊው ፍርድ ቤት ፕሬዚደንት ወደ ከፍተኛው ፍርድ ቤት ፣ የከፍተኛው ፍርድ ቤት ፕሬዚደንት ደግሞ ወደ ሕገ መንግሥታዊው ፍርድ ቤት ሄደዋል። እና በፍርድ ቤቶች ያሉት ሰዎች አሁንም የበፊቶቹ በመሆናቸው፣ ከነዚህ ባለስልጣናት ጋር ባንድነት ሙስናን መታገል ይቻላል ወይ ስል ራሴን ጠይቄአለሁ። ይህ የጠቅላይ ዓቃቤ ሕጉን ጽህፈት ቤት እና ከቀድሞው ፕሬዚደንት ኤድዋርዶ ዶስ ሳንቶሽ አመራር ዘመን አንስቶ  በስልጣን ላይ ያሉትን የሚመለከት ነው። »
የቀድሞው ፕሬዚደንት ዶስ ሳንቶሽ አሁንም በገዥው ኤምፒኤል ኤ ፓርቲ ውስጥ የአዲሱ ፕሬዚደንት የተሀድሶ ጥረትን የሚቃወሙ ብዙ ደጋፊዎች አላቸው። እና ሉሬንሶ  በፓርቲው ባሉት ለውጥ ፈላጊዎች እና በስልጣን ፈላጊዎች መካከል የሚታየውን ልዩነት ማቀራረብ መቻል ይኖርባቸዋል። 
 

አርያም ተክሌ/ማርቲና ሺቭኮብስኪ

ማንተጋፍቶት ስለሺ