በሰሜን ኢትዮጵያ የተካሄደው ጦርነት ጥላውን ካጠላባቸው የምጣኔ ሀብት ዘርፎች መካከል የኢንዱስትሪ ፓርኮች በቀዳሚነት ይጠቀሳሉ ፡፡ መንግሥት ከዓለም አቀፍ የፋይናንስ ተቋማት በብድር ባገኘው ከፍተኛ መዋዕለ ንዋይ ፓርኮቹን የገነባው የአገሪቱን ምጣኔ ሀብታዊ መዋቅር ከግብርና ወደ ኢንደስትሪ ያሸጋግራሉ በሚል እንደሆነ ተነግሯል ፡፡ በአዲስ አበባ፣ ሀዋሳ ፣ አዳማ፣ ኮምቦልቻ፣ ባህር ዳር፣ ድሬዳዋ፣ ደብረ ብርሃን፣ ጅማ፣ ሰመራና መቐለን በመሳሰሉ ከተሞች የተገነቡት እንኝሁ ፓርኮች ሂደታቸው በቡዙ ፈተናዎች የተሞላ ነው ማለት ይቻላል ፡፡ በ2009 ዓ.ም በኢትዮጵያ የተቀሰቀሰው ህዝባዊ አመፅ ፣ የኮቪድ 19 ወረርሽኝ ፣ የትግራይ ጦርነት ፣ የአጎዋ ተጠቃሚነት መቋረጥ ፓርኮቹ ካጋጠሟቸው ተግዳሮቶች መካከል የሚጠቀሱ ናቸው፡፡

የነፃ ገበያ እግዱና ልሎች አማራጮች

  
ላለፉት ሁለት ዓመታት በሰሜኑ የአገሪቱ ክፍል ሲካሄድ የቆየው ጦርነት በደቡብ አፍሪካው የሰላም ስምምነት መቋጨቱን ተከሎ ድብታ ውስጥ የቆየው የኢንዱስትሪ ፓርኮች ተስፋም ማንሰራራ የጀመረ ይመስላል፡፡ የሀዋሳ ኢንዱስትሪ ፓርክን በመጎብኘት ላይ የሚገኙት የፌዴራል ኢንዱስትሪ ፓርኮች ልማት ኮርፖሬሽን ዋና ሥራ አሥፈጻሚ አቶ አክሊሉ ታደሰ የፖርኮች እንቅስቃሴ አሁን ላይ  ወደ ተሻለ ደረጃ እየመጣ ይገኛል ሲሉ በሥፍራው ለተገኙት የመገናኛ ብዙሃን ባለሙያዎች ተናግረዋል፡፡ ኢትዮጵያ ከአፍሪካ የዕድገትና የዕድል ድንጋጌ / AGOA / ከተገለለች በኋላ ተቀዛቅዞ የቆየው አንዱስትሪ ፓርኮች አሁን ላይ ቀስ በቀስ ወደ ቦታው እየተመለሰ እንደሚገኝ አቶ አክሊሉ ገልጸዋል፡፡

ቀደምሲል በዩናይትድ ስቴትስ ከተገኘው ከቀረጥ ነፃ እድል ገበያ ላይ ተንጠልጥሎ የነበረውን የኢንዱስትሪ ምርቶች ገበያ መዳረሻን ወደ  አውሮፓ ፣ ሩቅ  ምስራቅ አገሮች እና ሌሎች አካባቢዎች የማስፋፋት ሥራ በመካሄድ ላይ እንደሚገኝ የጠቀሱት አቶ አክሊሉ ይህም አገሪቱ ባለፉት ሁለት ዓመታት በጦርነቱ ምክንያት በነበረባት ዓለምአቀፍ ጫና ተጎድቶ የነበረውን የኢንቨስትመንት ፍሰት እየቀየረ ይገኛል ብለዋል ፡፡ የአጎዋ  የገበያ ዕድል መቅረት በኢንዱስትሪ ፓርኮች ላይ ሊያስከትል የሚችለውን ተፅኖ ለመቀነስ አማራጭ የገበያ መዳረሻዎችን የማስፋት ሥራዎች መከናወናቸውን የተናገሩት ዋና ሥራ አሥፈጻሚው ‹‹ ከአጎዋ ጋር በተያያዘ ያጋጠመው ተፅኖ እንደሚባለው  አይደለም፡፡ አሁን ባለው ሁኔታ በጣት የሚቆጠሩ ኩባንያዎች ብቻ ናቸው የተዘጉት ፡፡ የሚበዙት ሌሎች አማራጭ የገበያ መስመሮች ውስጥ በመግባት በምርት ሂደት ላይ ናቸው ፡፡ የሰላም ሥምምነቱን ተከትሎም ተጨማሪ አምራች ኩባንያዎች ወደ ፓርኮቹ ለመግባት ፍላጎት እያሳዩ ይገኛሉ ›› ብለዋል፡፡ 

የፓርኮቹ ተስፋ በድህረ ጦርነት 

የፌዴራል ኢንዱስትሪ ፓርኮች ልማት ኮርፖሬሽን ዋና ሥራ አሥፈጻሚ አቶ አክሊሉ ታደሰ ‹‹ አንድ ችግር የራሱን መፍትሄ ይዞ ይመጣል ›› ይላሉ ፡፡  የአጎዋ እገዳ አጋጣሚም ተፅኖ ቢኖረውም ሌሎች አማራጮችን እንድናይ አድርጎናል የሚሉት አቶ አክሊሉ ቀደምሲል ለውስን አገራት ብቻ ይቀርብ የነበረውን የአልባሳት ፣ የቆዳ ውጤቶች እና ሌሎች የጨርቃጨርቅ ምርቶችን ወደ ሌሎች አካባቢዎች እንዲሸጡ እድል እንደፈጠረላቸው ተናግረዋል፡፡ 

ዶክተር ደገላ ኤርጌኖ በኢትዮጵያ ሲቪል ሰርቪስ ዩኒቨርሲቲ የምጣኔ ሀብት መምህርና ተመራማሪ ናቸው ፡፡ ዶክተር ደገላ መንግሥት ለኢንዱስትሪ ፓርክ ምርቶች የገበያ አማራጭ ማማተሩ የሚጠበቅ ብቻ ሳይሆን ተገቢ እርምጃ እንደሆነ ይናገራሉ ፡፡ መንግሥት የሰሜኑን ጦርነት እና የአጎዋ እገዳን ተከትሎ በፓርኮቹ ላይ ሊደርስ ይችል ነበረውን ተፅኖ ለመቀነስ የሚያስችለውን ሥራ ማከናወኑ መልካም መሆኑን የጠቀሱት  የምጣኔ ሀብት ባለሙያው ይሁንእንጂ ተፅኖውን ለመቀነስም ሆነ ለማካካስ በቅድሚያ የጉዳቱን መጠን መለየት አንደሚገባ ነው ለዶቼ ቬለ DW የገለጹት፡፡ በእርግጥ ጦርነቱ የምጣኔ ሀብት ዘርፉን ዋጋ ያስከፈለ ቢሆንም የሰላም ሥምምነቱ ነገሮችን ወደ ቦታቸው ይመልሳል የሚል ተስፋ ማሳየቱን የሚናገሩት ዶክተር ደገላ ‹‹ እስከአሁን አሜሪካ እና አውሮፓ ዋነኛ የውጭ ገበያ መዳረሻ መሆናቸው እንዳለ ሆኖ ነገር ግን  ተጨማሪ የምርት ገበያዎችን ማስፋት ያሥፈልጋል፡፡ ከውጭ ምርት የሚገኘው ገቢ ካላንሠራራ በአገሪቱ ምጣኔ ሀብት ላይ ከባድ ተፅኖ ይኖረዋል ›› ብለዋል፡፡

በቀጣይ የውጭ ኩባንያዎች በነባር እና በአዳዲስ የኢንዱስትሪ ፓርኮች ገብተው እንዲሠሩ ዋናውና ወሳኙ ነገር የአገሪቱ ሰላምና ፀጥታ ነው የሚሉት ዶክተር ደገላ ‹‹ እንደሚታወቀው የውጭ ኩባንያዎች ወረታቸውን ለማፍሰስ የተረጋጋ ሰላምና ማክሮ ኢኮኖሚ ይፈልጋሉ ፡፡ ለዚህ ደግሞ በመንግሥት በኩል እነኝህን ሁኔታዎች በማሟላት ኢንቨስትመንቱ መልሶ አንዲያንሠራራ በሥፋት መሥራት ይኖርበታል ፡፡ በተለይም ከመሠረተ ልማት አቅርቦት በተጓዳኝ ተጨማሪ የማነቃቂያ እርምጃዎችን መውሰድ ሊያሥፈልገው ይችላል ›› ብለዋል፡፡  

ሽዋንግዛው ወጋዮህ
ዮሐንስ ገብረእግዚአብሔር
ታምራት ዲንሳ