በኢትዮጵያ በተያዘው የበልግ ወቅት ማለትም ከየካቲት እስከ ግንቦት ባሉ አራት ወራት መደበኛና ከመደበኛ በላይ ዝናብ እንደሚጥል የኢትዮጵያ ሜትርዎሎጂሎጂ ኢንስቲትዩት አስታወቀ፡፡ኢንስቲትዩቱ በሰጠው መግለጫ፤ በተለይም ከፍተኛ የበልግ ዝናብ ተጠቃሚ በሆኑ አከባቢዎች የሚጥለዉ ዝናብ የጎርፍ አደጋን ጨምሮ የምርት ብክነትን ሊስከትል ስለምችል  ጥንቃቄ እንዲደረግ አስጠንቅቋል፡፡የዘንድሮዉ የበልግ የዝናብ ከወትሮዉ ቀድሞ የገባና ዘግይቶ እንደሚወጣም ኢንስቲትዩቱ፤ ተንብይዋል።

ያለፉት ሁለት ወራት የዝናብ ስርጭት መጠን

ከየካቲት ወር በጀመረው የበልግ ወቅት በተለይም በሰሜን ምስራቅ (ደቡብ ትግራይ፣ አፋር እና ምስራቅ አማራ አከባቢዎች) እና ደቡብ ምዕራብ ኢትዮጵያ ላቅ ያለ የዝናብ መጠን ተሰራጭቶ መታየቱን ኢንስቲትዩቱ በዛሬው ይፋዊ መግለጫው አስረድቷል፡፡ በዚሁ እየተገባደደ ባለው የመጋቢት ወርም በመላው ሀገሪቱ እየተጠናከረ መጥቷል የተባለው የበልግ ዝናብ እስከ 150 ሚሊሜትር የደረሰ ከፍተኛ የዝናብ መጠን መመዝገቡንም ነው ያመለከተው፡፡ የኢትዮጵያ ሚቲዎሮሎጂ ትንቢያ እና ቅድመ ማስጠንቀቂያ ምርምር ዘርፍ ምክትል ዋና ዳይሬክተር ዶ/ር አሳምነው ተሾመ በዚሁ ወቅት እንደተናገሩትም ባለፉት ሁለት ወራት የጣለው ከፍተኛ ዝናብ ባለፉት 30 ኣመታት ውስጥ በተመሳሳይ ወቅት ታይቶ የማይታወቅም ነው፡፡

“በልግ ዋነኛ እና ሁለተኛ የዝናብ ወቅት በሆነባቸው አከባቢዎች ከመደበኛበላይ የሆነ የዝናብ መጠን እንደነበራቸው የሰበሰብናቸው የሚቲዎሮሎጂ መረጃዎች ያሳያሉ” ያሉት ዶ/ር አሳምነው ባለፉት ሁለት ወራት ከመደበኛ እና ከመደበኛ በላይ የዝናብ መጠን በተለያዩ የአገሪቱ አከባቢዎች ጎልቶ መስተዋሉን አመልክተዋል፡፡ በአንዳንድ አከባቢዎች ደግሞ “ታይቶ የማይታወቅ” ያሉት የዝናብ መጠን ስርጭት መስተዋሉንም ገልጸዋል፡፡ “በተለይም በአንድአንድ አከባቢዎች በበልግ ወቅት በየካቲት እና መጋቢት ከ30 ዓመታት ወዲህ ታይቶ የማይታወቅ የዝናብ መጠን የጣለባቸው ስፍራዎች ነበሩ” ብለዋልም፡፡ አዲስ አበባም ጨምሮ በተለለያዩ የምስራቅ ኢትዮጵያ ስፍራዎች ከዚህ ቀደም ያልታየ አዳዲስ ሪከርድ የዝናብ መጠን ከተስተዋለባቸው ስፍራዎች ተጠቃሽ መሆናቸውንም የተገኙ የሜትሮሎጂ መረጃዎች እንደሚያሳዩም አረጋግጠዋል፡፡

የቀጣይ ሁለት ወራ ትንቢያ

ይህ ባለፉት የበልግ ወቅት ሁለት ወራት ተስተውሏል የተባለው ከፍተኛ የዝናብ ስርጭቱ በሚቀጥሉት የወቅቱ ሁለት ወራት ማለትም ሚያዚያ እና ግንቦትም ተጠናክሮ እንደሚቀጥል ጥቆማ ሰጥተዋል፡፡ “በሚቀጥሉት ወራትም በተለይም በልግ ዋነኛ የዝናብ ወቅት በሆነባቸው የአገሪቱ አከባቢዎች ከመደበኛ በላይ የዝናብ ስርጭት ይጠበቃል” ነው ያሉት፡፡

የበልግ ዝናብ ስርጭት፤ እድል እና ስጋቱ

በአንዳንድ የአገሪቱ አከባቢዎች የአየር ጠባይ ለውጥ ያስከተለው ከፍተኛ የሙቀት መጠን በምስተዋልበት ባሁን ወቅት የበልግ ወቅት ዝናብ ቀደም ብሎ ብገባም አወጣጡም ላይ እንደሚዘገይ ያመለከቱት የኢትዮጵያ ሚቲዎሮሎጂ ኢንስቲትዩት ዋና ዳይሬክተርና በዓለም የሚቲዎሮሎጂ ድርጅት የአፍሪካ አህጉር ፕሬዝዳንት አቶ ፈጠነ ተሾመ እንደሚሉትም፤ በተለይም የበልግ ዝናብ ተጠቃሚ አከባቢዎች ላይ ጥንቃቄ እንዲደረግ አስጠንቅቀዋል፡፡ “በተለይም የበልግ ዝናብ ከፍተኛ በሚሆንባቸው አከባቢዎች ጎርፍ ማስወገጃ ስርዓቶችን በማበጀት አደጋውን መቀነስ ያስፈልጋል፡፡ ህብረተሰቡም እየመጣ ያለው የበልግ የዝናብ ሁኔታ ከጊዜ ወደ ጊዜ እየተጠናከረ ስለሚሄድ ሊያስከትል ከምችለው አደጋ እንዲጠበቅ” ብለዋልም፡፡

ይሁንና እንደ ክረምት የከፋ የጎርፍ አደጋን ያስከትላል የሚያስበል ዝናብእንደማይጠበቅ ያመለከቱት ዋና ዳይሬክተሩ ይራዘማል ተብሎ የሚጠበቀው የበልግ ዝናብ በወቅቱ በሚመረቱ ምርቶች ላይ ጉዳት እዳያስከትል ርብርብ ማድረግ ያስፈልጋል ሲሉ ጥቆማ ሰጥተዋል፡፡ “ምንም እንኳ እንደ ክረም ወቅት አደጋን ያስከትላል ተብሎ የሚሰጋ ዝናብ ባይጠበቅም በተለይም የግርና ዘርፉ መረጃዎችን እንደ ግዓት በመጠቀም በወቅቱ የሚጥለውን ዝናብ በአዎንታዊነት እንድጠቀሙ” ሲሉ አሳስበዋል፡፡

ስዩም ጌቱ ዝርዝር

ነጋሽ መሐመድ

እሸቴ በቀለ