1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Ni zapadni mediji ne mogu pomoći medijima na Balkanu

13. maj 2011

Evropski analitičari su saglasni: finansijska nezavisnost je osnovni problem medijskih kuća u jugoistočnoj Evropi i ta kriza razlog je zbog kojih im nedostaje medijska sloboda i politička kultura.

Časopisi i dnevni listovi na kiosku u Hrvatskoj
Brojni mediji, a manjak stvarnog medijskog pluralizmaFoto: DW / Subic

Nezavisna Medijska organizacija za jugoistočnu Evropu (SEEMO – South East Europe Media Organisation) sa sjedištem u Beču najveći problem vidi u položaju istraživačkih novinara. Saradnik ove organizacije Oliver Vujović smatra da istraživački novinari koji se, na primjer, svakodnevno bore protiv korupcije, preuzimaju ulogu i zadatke države koja bi trebala da rješava probleme od društvenog značaja. Vujović je zadovoljan pomakom kada je riječ o pružanju policijske zaštite istraživačkim novinarima u neophodnim situacijama, međutim, najveći problem i dalje vidi u sudstvu.

”Policija reaguje veoma dobro, ona štiti novinare. Međutim tu nastaje jedan drugi problem, a to su sudovi. Apsurdno je da policija privede jedno lice, protiv njega sakupi dokaze i onda nakon nekoliko mjeseci ili čak i godina kada počne sudski proces, to isto lice bude pušteno na slobodu, iako postoje dokazi protiv njega”, navodi Vujović.

Javnost nesretna zbog medijskog nacionalizma

Vujović tvrdi da se mediji u zemljama jugoistočne Evrope mogu uzeti kao pozitivan primjer kada je riječ o izvještavanju o nacionalnim manjinama. Istovremeno ocjenjuje da je pri izvještavanju o svakim drugim grupacijama, kao što su vjerske ili seksualne, i dalje veoma izražen govor mržnje. Direktor Instituta za evropsko medijsko pravo Aleksander Šojer (Alexander Scheuer) tvrdi da i samo stanovništvo zemalja jugoistočne Evrope sve više izražava svoje nezadovoljstvo zbog sadržaja medijskog izvještavanja.

”To što mediji postaju sve više bulevarski, nije toliko velik problem. Taj problem ne želim umanjivati, ali mnogo veći problem predstavlja to što sve više gledalaca, slušalaca i čitalaca postaju sve nesretniji zbog nacionalističkog izvještavanja i njegove jednostranosti”, ocjenjuje Šojer.

I javni servis u BiH je godinama u finansijskim problemima. Na fotografiji: RTV dom u SarajevuFoto: DW/S.Huseinovic
Mediji postaju sve više bulevarskiFoto: AP



Evropa nema rješenja

Šojer smatra da bi rješenju ovog problema mogla da doprinese Evropska komisija koja dijelom finansira određene medijske organizacije i programe. Međutim, ni predstavnici evropskih institucija tu nemaju jedinstven stav niti neko racionalno rješenje. Njemački poslanik u Evropskom parlamentu Petra Kamerevert (Kammerevert) to objašnjava na sljedećem primjeru:

”Problem su Mađarska, Rumunija i Bugarska - zemlje koje se već nalaze u članstvu Evropske unije i koje ne možemo sankcionisati za povredu osnovnih prava u oblasti medijskih sloboda. S druge strane, imamo zemlje kandidate za članstvo u Evropskoj uniji kojima postavljamo sve strožije uslove da bi jednog dana postali dio naše zajednice. Na taj način stvaramo sve veći jaz između onih zemalja koje su već u članstvu i onih koje to žele postati. Bili smo možda malo naivni kada smo mislili da takvih situacija neće biti, međutim Mađarska nam je najsvježiji primjer povrede medijskih sloboda.”

”Zapadni mediji” ne ispunjavaju obećanja

Saradnik SEEMO-a Oliver Vujović smatra da ni zapadnoevropske medijske korporacije, kao što su WAZ ili Bertelsman, koje su se kupovinom domaćih medijskih kuća pojavile na tržištu jugoistočne Evrope, ne mogu doprinijeti većoj demokratizaciji medijske slike. „Oni dolaze sa velikim obećanjima, tipa da će ulagati u obrazovanje ili otvarati škole za novinare, međutim ništa od obećanog na kraju ne realizuju niti poštuju određene međunarodne standarde“, komentariše Vujović.

Autorka: Selma Filipović
Odg. urednica: Marina Martinović

Uz pomoć zapadnoeuropskih organizacija je Mediacentar u Sarajevu nakon rata započeo obuku novinaraFoto: Ljiljana Pirolic