1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Prvi put većina Nijemaca za ostanak američkih atomskih bombi

6. juni 2022

S obzirom na rat koji Rusija vodi protiv Ukrajine, u Njemačkoj se drastično promijenio i odnos prema nuklearnom oružju: većina sada podržava ostanak američkih atomskih bombi u zemlji.

Deutschland | Pershing II Atomrakete auf dem NATO-Armeestützpunkt Mutlangen
Foto: bonn-sequenz/imago

Većina od 52 odsto anketiranih Nijemaca je za to da se američko nuklearno oružje zadrži u Njemačkoj. To je rezultat reprezentativne ankete infratest-dimapa koju je naručio politički magazin Panorama, njemačkog javnog servisa ARD. 40 odsto ispitanih reklo je da nuklearno oružje treba da ostane stacionirano, a 12 odsto čak zagovara modernizaciju i povećanje tog naoružanja. Samo 39 odsto je i dalje za to da se nuklearno oružje povuče iz Njemačke.

To pokazuje da se od rata u Ukrajini drastično promijenio i odnos Nijemaca prema nuklearnom oružju.

- pročitajte još: Putinovo nuklearno oružje: Zašto bi sada bio važan „crveni telefon“?

Uporedive ankete posljednjih godina često su pokazivale vrlo jasnu većinu u korist povlačenja američkog nuklearnog oružja. Prema studiji Minhenske bezbjednosne konferencije, prije samo godinu dana - sredinom 2021. - samo 14 odsto ispitanih je bilo za nuklearno oružje u Njemačkoj, a većina od 57 odsto je željela njegovo povlačenje.

Poruka s Uskršneg marša ove godine: "Samo onaj ko želi masovna ubistva posjeduje atomsko oružje". Foto: Thomas Frey/dpa/picture alliance

A u koalicionom sporazumu, tri stranke SPD, FDP i Zeleni su formulisale cilj „Njemačka bez nuklearnog oružja". Međutim, nakon ruske invazije na Ukrajinu, njemačka vlada je objavila da želi da zamijeni zastarjelu flotu aviona Tornado stacioniranih u Bihelu - modernim američkim avionima F-35.

- pročitajte još: SAD modernizuju atomske bombe u Njemačkoj

Prema procijenama, 20 američkih nuklearnih bombi trenutno je uskladišteno u vazduhoplovnoj bazi Bihel u pokrajini Rajnland-Palatinat (Falc), kao dio koncepta unutar NATO-a. U slučaju da se donese odluka da se te bombe upotrijebe -  njemački borbeni avioni bi ih nosili do cilja.

Velika podrška pristalica Zelenih

U ovoj anketi koju je naručila Panorama, podrška američkom nuklearnom oružju je posebno visoka među pristalicama Zelenih: 64 odsto je za ostanak ili čak povećanje broja američkih nuklearnih bombi u Njemačkoj. Tik iza Zelenih slijede pristalice demohršićana CDU/CSU i liberala FDP sa 61 odsto.

Samo je u AfD-u većina od 56 odsto glasala za povlačenje američkog nukleranog oružja iz Njemačke.

Na to pitanje se drugačije gleda u zapadnoj i istočnoj Njemačkoj: dok je na zapadu 56 odsto ispitanih za dalje stacioniranje ili skladištenje američkih atomskih bombi, na istoku je za to samo 38 odsto, dok većina od 54 odsto podržava povlačenje američkog nuklearnog oružja.

Borbeni avion TornadoFoto: Thomas Lohnes/Getty Images

Veber: treba govoriti o nuklearnoj opciji u EU

Sada se i u politici glasniji oni koji traže da se razmišlja o sopstvenom nuklearnom oružju Evropske unije. U pozadini su Putinove nuklearne prijetnje, ali prije svega zabrinutost da bi budući predsjednik SAD-a ponovo doveo u pitanje članstvo u NATO-u, a time i bezbjednosne garancije Njemačke – baš kao što je to učinio Donald Tramp.

Novoizabrani predsjednik Evropske narodne partije (EPP), političar CSU-a Manfred Veber, koji je svojevremeno bio viđen kao predsjednik Komisije EU-a, rekao je u intervjuu za Panoramu:

„Današnja Evropska unija je, mora se reći prilično brutalno, gola u svijetu punom oluja. Mi Evropljani danas ne možemo da se branimo ni konvencionalno ni nuklearno bez spoljnih partnera. A to znači da sada moramo da razgovaramo i o nuklearnoj opciji."

Šef Minhenske bezbjednosne konferencije Kristof Hojzgen takođe poziva na dalje jačanje evropske bezbijednosti: „Što se tiče nuklearnog zaštitnog štita, moramo da razgovaramo sa Francuskom o proširenju francuskog nuklearnog programa". Francuska je jedina zemlja u EU koja ima svoje nuklearno oružje.

Uskršnji marš pored ograde vojne baze Bihel u AjfeluFoto: Thomas Frey/dpa/picture alliance

Njemačka se obavezala da nema svoje atomsko oružje

Njemačka se sporazumom obavezala da neće imati sopstveno nuklearno oružje. Istraživanje koje je naručila Panorama pokazuje da jasna većina od 71 odsto ispitanih i dalje smatra da Njemačka ne bi trebalo da ima pristup sopstvenom nuklearnom oružju ni u okviru EU-a. Ipak - 20 odsto je čak i za tu opciju.

Reprezentativno istraživanje infratest dimap-a obavljeno je od 30. maja do 1. juna na uzorku 1.337 ljudi sa pravom glasa u Njemačkoj.

dr/ard

Pratite nas i na Facebooku, na Twitteru, na YouTube, kao i na našem nalogu na Instagramu