Prve prognoze parlamentarnih izbora održanih u Njemačkoj za 19. saziv Bundestaga pokazuju da će aktuelna njemačka kancelarka Angela Merkel ostati na čelu njemačke vlade. Prognoze pokazuju da bi vladu mogla formirati sa SPD-om, ali i tzv. jamajka koalicija dolazi u obzir. Tako bi vladu formirali CDU/CSU sa Zelenim i liberalima. 

Pobjednici uprkos gubicima

Unija CDU/CSU je izašla kao najsnažnija politička opcija, sa 32,9 odsto osvojenih glasova birača, ali uz značajne gubitke od devet odsto u poređenju sa proteklim izborima 2013, kada su demohrišćani Angele Merkel osvojili 41,5 posto glasova. Ni SPD nije mogao da očekuje 25,5 posto kao prije četiri godine, nego takođe nekoliko postotaka manje - svega 20,8 odsto.

Od "manjih" stranaka prije četiri godine je samo Ljevici i Zelenima pošlo za rukom da uđu u Bundestag. Na ovim izborima su to uspjeli i liberali FDP-a, koji su osvojili 10,5 odsto, ali i desno populistička Alternativa za Njemačku (AfD) koja je osvojila, prema prvim prognozama, 13,5, odsto glasova, a koja prije pet godina nije uspjela preći izborni prag od pet odsto.

Zeleni su ove godine osvojili 8,9 a Ljevica 8,9. 

AfD, stranka koja je politički program izgradila na kritici izbjegličke politike Angele Merkel, je sa 13,1 odsto osvojenih glasova birača postala treća po snazi u zemlji. A u njihovom taboru se naveliko slavi. Košefica stranke Frauke Petri je na Tviteru napisala: „Nemoguće se obistinilo. Njemačka doživljava politički zemljotres bez presedana. Idemo na posao!“

'Jamajka koalicija'

Za loš rezultat demohrišćana čija kandidatkinja Angela Merkel ostaje kancelarka najviše je odgovoran pad u Bavarskoj. Tamo je Hrišćansko-socijalna unija – sestrinska stranka Hrišćansko-demokratske unije – uzela samo 38,5 odsto dok je na prošlim izborima imala 49,3 odsto u Bavarskoj, jedinoj pokrajini u kojoj nastupa na izborima. Šef CSU Horst Zehofer za mršav rezultat krivi „otvoreno desno krilo“ preko kojeg je konzervativcima glasače otela Alternativa za Njemačku (AfD).

Što se tiče eventualnih koalicija najizglednije je da će biti formirana tzv. Jamajka koalicija, koju bi činile partije Unije CDU/CSU, Zeleni i liberali. Zeleni i liberali su, naime, već signalizirali spremnost da učestvuju u vladi sa demohrišćanima, mada su lideri tih stranaka rekli da to nikako nije gotova stvar. Jamajka koalicija do sada nije isprobana na saveznom nivou i ne nailazi na ljubav u biračkom tijelu. Tako je odobrava samo 23 odsto birača. Među biračima CDU je taj procenat 31, biračima FDP 42, a kod birača Zelenih 38 odsto.

Izlaznost veća nego 2013. 

Prve procejen su govorile da je izlaznost na birališta ovaj put takođe bila znatno manja nego prije četiri godine (71,5). Do 14 sati na birališta je izašlo 41,1 odsto upisanih birača, međutim, do kraja dana je svoj glas dalo 75,9 odsto građana Njemačke, što je zapravo za četiri procenta više nego prije četiri godine.  

61,5 miliona građana Njemačke, što je 400.000 manje nego prije četiri godine, imalo je pravo glasati u jednoj od 299 izbornih jedinica. Prosječna starost birača ove godine bila je 52 godine, što je najviši starosni prosjek njemačkog izbornog tijela do sada. Čak jedna trećina birača bila je starija od 60 godina. Demografsku sliku nije promijenilo ni tri miliona mladih birača kojima su ovo bili prvi izbori. Struktura stanovništva se dolaskom izbjeglica se „podmladila“, no ovaj dio građanstva nema pravo glasa.

ss/agencije