για την Ευρώπη…

«Ιστορική προειδοποίηση» ήταν ο χθεσινός τίτλος του πρωτοσέλιδου άρθρου της τουρκικής εφημερίδας Sabah. «Οι συντάκτες», γράφει, «υποστήριζαν όλα αυτά τα χρόνια την προσπάθεια της χώρας να μπει στο δρόμο της Δύσης. Ωστόσο οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων εντός της ΕΕ δυσκολεύουν τη συνέχιση της γραμμής αυτής. Υπογραφή: η σύνταξη». Καταγγέλλοντας τις «απεχθείς πολιτικές λαϊκισμού σε βάρος της Τουρκίας» το άρθρο αυτό αντικατοπτρίζει το κλίμα που επικρατεί σήμερα στην Τουρκία, δύο μόλις ημέρες πριν την προκαθορισμένη έναρξη των διαπραγματεύσεων:

«Η Ευρώπη», μας λέει μία κυρία, «έχει συνεχώς απαιτήσεις, ζητά ολοένα και περισσότερα. Κύπρος, Αιγαίο, το θέμα με τους Αρμένιους, συνεχώς θέλουν περισσότερα. Γιατί να τους τα δώσουμε; Λένε ότι η ένταξη θα ακολουθήσει σε 15 χρόνια, μέχρι τότε όμως μπορεί να μην υπάρχει πια η ΕΕ. Γερμανία και Γαλλία έχουν τεράστια οικονομικά προβλήματα. Το γνωρίζω αυτό επειδή εκεί ζει η κόρη μου. Μέχρι το 2020 ίσως να μην υπάρχει ΕΕ».

Αυτό που ενοχλεί περισσότερο τους Τούρκους είναι, όπως λένε, «η εντύπωση ότι η Ευρώπη δεν τους θέλει καν». «Γιατί λοιπόν όλο αυτό το παζάρι τα τελευταία 30 χρόνια», έγραφε χτες μία εφημερίδα. «Οι Αυστριακοί», έγραφε άλλη εφημερίδα, «έχουν ένα κόμπλεξ απέναντι στους Τούρκους από την εποχή της μάχης στη Βιέννη, και αυτό μετά από 476 χρόνια».

«Ανέκαθεν», μας λέει ένας κύριος, «ήταν μία σχέση όπου ζητούσε μόνον ο ένας. Η Ευρώπη έλεγε συνέχεια ‘κάνε αυτό, κάνε εκείνο’, όπως ένας δάσκαλος στο μαθητή του. Αυτό πληγώνει, γιατί σε μία σχέση πρέπει να δίνουν και οι δύο πλευρές».

Οι περισσότεροι Τούρκοι θεωρούν απαράδεκτη τη στάση της Αυστρίας που ζητά επίμονα να συμπεριληφθεί στο διαπραγματευτικό πλαίσιο η εναλλακτική λύση της «προνομιακής σχέσης» με την Άγκυρα. Ακόμη και οι Τούρκοι βιομήχανοι, που ήταν διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα προκειμένου να διευκολυνθεί η ένταξη της χώρας στην Ένωση, εμφανίζονται πλέον αρνητικοί. Όπως λέει ο Ομέρ Σαμπανσί, ένας από τους μεγαλύτερους επιχειρηματίες της χώρας και πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχάνων Tüsiad: «Το να αλλάζεις τους όρους του παιχνιδιού ενώ αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη είναι ηθικά απαράδεκτο».

Όπως διαφαίνεται και δεδομένου του κλίματος που επικρατεί στην Τουρκία, ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν δεν θα έχει πρόβλημα στο εσωτερικό της χώρας ακόμη και εάν αρνηθεί τη Δευτέρα το διαπραγματευτικό πλαίσιο που θα παρουσιασθεί. «Εάν δεν δούμε καλοπιστία εκ μέρους της ΕΕ, τότε η απάντηση της Τουρκίας μπορεί να είναι τελείως διαφορετική», είπε ο κ. Ερντογάν.

Στην Τουρκία, εκτιμούν Τούρκοι σχολιαστές, η πολιτική ηγεσία εξετάζει διάφορα «σενάρια αποχώρησης» από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων: αν όχι τη Δευτέρα, ίσως σε ένα ή δύο χρόνια.