Με ανησυχία παρακολουθούν οι ΗΠΑ τις εξελίξεις στην Τουρκία, όχι μόνο γιατί ο πρόεδρος Ομπάμα έχει επενδύσει πολιτικά στον Ταγίπ Ερντογάν και διατηρεί, μέχρι τώρα τουλάχιστον, στενές σχέσεις μαζί του, αλλά και λόγω των γεωπολιτικών επιπτώσεων που θα έχει στην ευρύτερη Μέση Ανατολή ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση της Τουρκίας, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη η κρίση στη Συρία. Η κυβέρνηση Ομπάμα ζήτησε «αυτοσυγκράτηση» από τους Τούρκους ιθύνοντες και τους κάλεσε να επιδείξουν σεβασμό στο δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης.

«Σταθερότητα μέσα από τη διασφάλιση των ελευθεριών»

Η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Λόρα Λούκας, δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ πιστεύουν πως οι ειρηνικές διαδηλώσεις αποτελούν μέρος της δημοκρατικής έκφρασης, και πρόσθεσε ότι μακροπρόθεσμα η σταθερότητα της Τουρκίας θα διασφαλισθεί καλύτερα μέσα από το σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι». Υπογράμμισε, επίσης, ότι η Ουάσιγκτον αναμένει να επιδείξουν οι δυνάμεις ασφαλείας αυτοσυγκράτηση και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να συνεχίσουν να εργάζονται για να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να εξομαλυνθεί η κατάσταση.

Σε ανάλογο πνεύμα είχε κινηθεί νωρίτερα και η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η οποία εξέφρασε επίσης συμπάθεια για τους τραυματίες, επισημαίνοντας την ανησυχία των ΗΠΑ «για τον αριθμό των ανθρώπων που τραυματίστηκαν όταν η αστυνομία επιτέθηκε στους διαδηλωτές», ενώ κατέστησε σαφές πως οι ενέργειες των τελευταίων κινούνται στο πλαίσιο των ελευθεριών που, όπως σημείωσε με έμφαση, είναι «ζωτικής σημασίας για κάθε υγιή δημοκρατία».

«Δυσανάλογη» η αντίδραση των τουρκικών αρχών

Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την πλευρά της, καταδίκασε τη χρήση βίας από την τουρκική αστυνομία προς τους διαδηλωτές. Η εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας Κάθριν Άστον σε δήλωσή της χαρακτήρισε τον τρόπο αντίδρασης των τουρκικών αρχών «δυσανάλογο» σε σχέση με την πραγματική διάσταση των διαδηλώσεων ενώ εξέφρασε «ανησυχία» για την κλιμάκωση της έντασης, τονίζοντας πως θα πρέπει άμεσα να εξευρεθεί «ειρηνική λύση» μεταξύ διαδηλωτών και κυβέρνησης.

Έντονη κριτική στον τρόπο με τον οποίο απάντησε η τουρκική κυβέρνηση στις διαδηλώσεις άσκησε άμεσα και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, χαρακτηρίζοντάς τον «εντελώς ακατάλληλο». Ο κ. Σουλτς προειδοποίησε μάλιστα ότι η βίαιη αντίδραση της τουρκικής αστυνομίας ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες, εντονότερες διαδηλώσεις.

Στο μεταξύ πορείες αλληλεγγύης προς τους τούρκους διαδηλωτές εκδηλώθηκαν σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων στην Ελλάδα, το Ισραήλ και τη Γερμανία.

Αθανάσιος Έλλις, Ουάσιγκτον / Dpa

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη