Ένα άγαλμα για τον Μάριο Ντράγκι
5 Ιανουαρίου 2015 Η φήμη του Μάριο Ντράγκι στη Γερμανία το τελευταίο διάστημα δεν είναι καθόλου καλή. Παλαιότερα η εφημερίδα Bild τον είχε εμφανίσει με ένα πρωσικό κράνος στο κεφάλι θέλοντας να υποδηλώσει ότι τον θεωρούσε τον πιο Πρώσο από όλους τους Ιταλούς. Στο μεταξύ στα μάτια πολλών Γερμανών εμφανίστηκε ως ένα τυπικός εκπρόσωπος της χώρας του: ως ένας ελαφρόμυαλος που δωρίζει τις αποταμιεύσεις των φρόνιμων Γερμανών στους γνωστούς αργόσχολους της Νότιας Ευρώπης.
Αποσοβήθηκαν τα χειρότερα
Πρόκειται για μια -με χονδροειδή τρόπο- παραμόρφωση της εικόνας που εμφανίζουν εδώ και καιρό φοβισμένοι πολίτες, το ευρωφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία, αλλά και ορισμένες σοβαρές εφημερίδες. Κανείς, ακόμη και ο Ντράγκι, δεν διαφωνεί ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει κάνει σφάλματα στην αντιμετώπιση της κρίσης. Αλλά τα λάθη ξεθωριάζουν μπροστά σε μια διαπίστωση: ότι χωρίς την πυροσβεστική παρέμβαση του Ντράγκι θα είχε εκραγεί από καιρό η ΟΝΕ και σήμερα η Ευρώπη θα ήταν τυλιγμένη στις φλόγες, οικονομικά και πολιτικά. Η συχνότητα των παρεμβάσεών της οφείλεται στο ότι οι αρμόδιοι αρχηγοί κυβερνήσεων αρκέστηκαν στο να καλύψουν την εστία φωτιάς με ένα «χαλί» από συμφωνίες, συνθήκες και σύμφωνα.
Και άφησαν αναπάντητο το ερώτημα εάν η νομισματική ένωση θα πρέπει να διευρυνθεί σε μια πραγματική δημοσιονομική και κοινωνική ένωση, η οποία κάποια μέρα θα καταλήξει στα Ηνωμένα Κράτη της Ευρώπης ή θα διαλυθεί προς όφελος μιας μικρής νομισματικής ένωσης και θα επιστρέψουμε στην Ευρώπη των εθνικών κρατών. Για να μην γίνει το τελευταίο, δεν απέμεινε παρά μόνο η πολιτική του φθηνού χρήματος με αποτέλεσμα να υλοποιείται στην πράξη η κοινή ανάληψη χρεών από την ευρωζώνη που τόσο πολεμήθηκε στη Γερμανία.
Ενωμένη Ευρώπη, το όραμα είναι ζωντανό
Ο προβληματισμός για το εάν το μέτρο είναι αποτελεσματικό για τη διάσωση της ευρωζώνης, την αύξηση του πληθωρισμού και τη τόνωση της οικονομίας, ή εάν ξεπερνά το στόχο ή παραβιάζει κάποια νομικά όρια περνά όλο και περισσότερο στο παρασκήνιο. Το ίδιο ισχύει και για την πρόθεση του Ντάγκι να αγοράσει κρατικά ομόλογα ύψους 100 δις ευρώ. Από μόνο του το μέτρο του δεν πρέπει να δαιμονοποιείται, οι ΗΠΑ έκαναν ήδη χρήση με επιτυχία. Αλλά ενώ τα συνηθισμένα εργαλεία μιας εκδοτικής τράπεζας επιδρούν μικροπρόθεσμα στα επιτόκια, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωση (QE) της ΕΚΤ, δηλαδή αγορά ομολόγων, πιέζει προς τα κάτω τα μακροπρόθεσμα επιτόκια δανεισμού. Βέβαια, αυτά είναι ήδη χαμηλά και υπάρχουν μικρά περιθώρια να μειωθούν κι άλλο. Το QE ενισχύει τη ρευστότητα στις χρηματαγορές και πιέζει προς τα κάτω την ισοτιμία του ευρώ. Αλλά οι τράπεζες διαθέτουν ικανή ρευστότητα και εδώ και μήνες η τιμή του ευρώ κατρακυλάει. Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις επωφελούνται από αυτό αλλά οι εισαγωγές γίνονται πιο ακριβές με κίνδυνο τη λήψη αντιμέτρων από την Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα.
Με λίγα λόγια υπάρχουν πολλοί λόγοι εναντίον ενός προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων, και ανάμεσα σε αυτούς δεν ανήκει ασφαλώς το ότι ο Μάριο Ντράγκι είναι Ιταλός. Ιδιαίτερα πολιτικοί και δημοσιολόγοι από τον συντηρητικό χώρο θα πρέπει αναζητήσουν λογικά επιχειρήματα για να αντιμετωπίσουν τον Ντράγκι και όχι να κυλιούνται στη λάσπη των δικών τους προκαταλήψεων. Μέχρι την ολοκλήρωση αυτή της διανοητικής διεργασίας θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τον χρόνο κτίζοντας ένα άγαλμα στον πρόεδρο της ΕΚΤ. Επειδή το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης μένει ζωντανό.
Ειρήνη Αναστασοπούλου (EZ)