Επί 4 χρόνια η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος (BfV) παρακολουθούσε τόσο στενά όσο ποτέ άλλοτε την οργάνωση νεολαίας "Junge Alternative" του εθνολαϊκιστικού ξενοφοβικού κόμματος "Εναλλακτική για τη Γερμανία" (AfD). Τα ερωτήματα που την απασχολούσαν ήταν εάν θα συνέχιζαν οι νεολαίοι του κόμματος να ριζοσπαστικοποιούνται. Να υποκινούν εκστρατείες κατά των προσφύγων και μεταναστών. Εάν θα προπαγάνδιζαν μια εθνολαϊκιστική αντίληψη της κοινωνίας και θα απαξίωναν τους πολίτες με μεταναστευτικό υπόβαθρο ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

Στοχευμένη διάδοση εχθρικών εικόνων

Η απάντηση του BfV σε όλα αυτά τα ερωτήματα ήταν θετική. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η οργάνωση νεολαίας του AfD δεν θεωρείται πλέον απλώς "ύποπτη οργάνωση", αλλά μία αποδεδειγμένα "εξτρεμιστική οντότητα", που απειλεί τη συνταγματική τάξη.  

Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Προστασίας του Συντάγματος Τόμας Χάλντενβανγκ αιτιολόγησε την απόφαση ως εξής: "Η στοχευμένη διάδοση εχθρικών εικόνων και η υποκίνηση αγανάκτησης στον πληθυσμό είναι γενικά ικανή να προετοιμάσει το έδαφος για βίαιες συμπεριφορές". Συμπεριέλαβε κι άλλες δύο οργανώσεις στην ίδια κατηγορία. Πρόκειται για το "Ινστιτούτο Κρατικής Πολιτικής" (IfS) και την ομάδα „Ένα τοις εκατό" (Ein Prozent). Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι και για τις τρεις οργανώσεις αυξάνεται η πιθανότητα στοχευμένης παρακολούθησης προσώπων και της ηλεκτρονικής τους επικοινωνίας.  

Αυτό ήταν βέβαια δυνατό και πριν. Αλλά η πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν τώρα τέτοιες μέθοδοι, μετά την χθεσινή απόφαση, έχει γίνει ακόμη μεγαλύτερη. Η Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος δεν εστιάζει την προσοχή της μόνο σε εξτρεμιστές που προσανατολίζονται στη βία, "αλλά και σε εκείνες τις ομάδες ανθρώπων που διαδίδουν μόνιμα ιδεολογίες και αντιλήψεις αντίθετες προς την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τη Δημοκρατία", τονίζει ο Χάλντενβανγκ. Οι τρεις οργανώσεις που έχουν μπει ακόμη περισσότερο στο στόχαστρο των αρχών έχουν ως στόχο τον αποκλεισμό των ξένων και προσπαθούν να καταστήσουν αυτές τις θέσεις τους κοινωνικά αποδεκτές", σύμφωνα με την αιτιολόγηση, έπειτα από στενή παρακολούθηση από την Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος. Η επόμενη και τελευταία κύρωση θα είναι η απαγόρευση αυτών των οργανώσεων.

Δύσκολη απαγόρευση του κόμματος

Γιατί δεν προχωρούν οι γερμανικές αρχές απευθείας στην απαγόρευση; Το υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη κάνει χρήση αυτής της δυνατότητας αρκετές φορές στην περίπτωση ακροδεξιών οργανώσεων. Αλλά η απαγόρευση ενός κόμματος είναι μια πιο περίπλοκη υπόθεση. Το 2017 η προσπάθεια απαγόρευσης του ακροδεξιού Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας (NPD) από το Συνταγματικό Δικαστήριο απέτυχε. Η διαδικασία διήρκησε 4 χρόνια και ο τότε  πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου Αντρέας Φόσκουλε είχε εκφράσει αμφιβολίες ως προς το κατά πόσο το NPD αποτελεί πραγματική απειλή για τη γερμανική συνταγματική τάξη. Παρ' όλα αυτά για το AfD ο χαρακτηρισμός της νεολαίας του ως αποδεδειγμένα ακροδεξιά εξτρεμιστική οντότητα αποτελεί σήμα κινδύνου. Από τον Μάρτιο του 2022, Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος (BfV) έχει επίσης τη δυνατότητα να παρακολουθεί το κόμμα στο σύνολό του ως μια "ύποπτη περίπτωση". Το AfD είχε προσφύγει, χωρίς επιτυχία, εναντίον αυτού του μέτρου στο Διοικητικό Δικαστήριο της Κολωνίας. Λίγο νωρίτερα, ο τότε πρόεδρός του, Γιεργκ Μόιτεν, παραιτήθηκε και έφυγε από το κόμμα.

Ως αιτία για αυτήν την κίνηση ανέφερε ότι η Εναλλακτική για τη Γερμανία, η οποία ιδρύθηκε το 2013, μετακινήθηκε στον πολύ δεξιό χώρο με ολοκληρωτικά χαρακτηριστικά και σε μεγάλο βαθμό έχει εγκαταλείψει το έδαφος της ελεύθερης δημοκρατικής τάξης πραγμάτων. Την άποψη αυτή συμμερίζεται εδώ και καιρό η Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος,η οποία θεωρεί την οργάνωση νεολαίας του AfD, την „Junge Alternative", ακόμη πιο επικίνδυνη. Οι γενικότερες αντιλήψεις της περί λαών και εθνών, οι οποίες είναι εμφανέστατες στις δηλώσεις και τις διακηρύξεις της, έρχονται σε κατάφωρη αντίθεση με το γερμανικό Σύνταγμα και μπορούν να οδηγήσουν στον αποκλεισμό μελών άλλων εθνικοτήτων.

Απαξίωση λόγω μουσουλμανικής καταγωγής

Ενδεικτικό αυτών των αντιλήψεων είναι τα αρνητικά χαρακτηριστικά που προσδίδουν με τρόπο σαρωτικό στους μετανάστες με μουσουλμανικό υπόβαθρο, όπως πολιτισμική οπισθοδρόμηση και δυσανάλογα μεγάλη τάση στην εγκληματικότητα και τη βία, μόνο και μόνο λόγω καταγωγής και θρησκείας. Η Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος έχει επίσης θεμελιώδεις αμφιβολίες για την πίστη της οργάνωσης νεολαίας του AfD στο Σύνταγμα. Κατά την άποψή της αυτό αποδεικνύεται από ένα μεγάλο αριθμό δυσφημιστικών και απαξιωτικών χαρακτηρισμών και ενεργειών σε βάρος πολιτικών αντιπάλων, αλλά και του κράτους και των εκπροσώπων του. Σύμφωνα με το BfV, η νεολαία του AfD δεν ενδιαφέρεται για μια ουσιαστική συζήτηση επί ενός συγκεκριμένου θέματος, αλλά απαξιώνει συλλήβδην το δημοκρατικό σύστημα στη Γερμανία. 

Δεν είναι απορίας άξιο που, σύμφωνα με μελέτη του Ιδρύματος Μπέρτελσμαν η οποία δημοσιεύτηκε μόλις χθες, περισσότεροι από ένας στους τρεις πολίτες της Γερμανίας με μεταναστευτικό υπόβαθρο έχουν υποστεί ρατσιστικές διακρίσεις σε βάρος τους. Σήμερα, το ποινικό δικαστήριο του Μοαμπίτ στο Βερολίνο αναμένονατν να εκδώσει την ετυμηγορία του στη δίκη τριών γυναικών και τριών ανδρών που φέρονται να κακοποίησαν ρατσιστικά, να ξυλοκόπησαν και να κλώτσησαν τον Φεβουράριο του 2022 την 17χρονη τότε Ντίλα Σεγερί Σεζέρ σε στάση του τραμ στο Βερολίνο. Αν και η κοπέλα είχε ήδη μιλήσει για ρατσιστική επίθεση όταν ζήτησε βοήθεια, η αστυνομία ανέφερε αρχικά ως αιτία της επίθεσης το ότι ότι δεν φορούσε μάσκα προστασίας για την πανδημία. Μόνο αφού έβγαλε στη δημοσιότητα ένα βίντεο από το νοσοκομείο, στο οποίο περιέγραφε την εμπειρία της κλαίγοντας, έγιναν γνωστά τα πραγματικά γεγονότα.

Μαρσέλ Φιρστενάου/Spiegel

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου