Ένα μελανοδοχείο θα μπορέσει να αποτελέσει την αρχή του τέλους της βρετανικής μοναρχίας; Το περασμένο Σάββατο ο Κάρολος ανακηρύχθηκε και επίσημα βασιλιάς ως Κάρολος Γ' κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Διαδοχής. Η στάση του στη διάρκεια της τελετής, ωστόσο, επικρίθηκε από πολλούς, καθώς λίγο πριν την στιγμή της υπογραφής, με μια υποτιμητική κίνηση προς τους υφισταμένους του, ζήτησε να μετακινήσουν από το γραφείο το μελανοδοχείο, γεγονός που προκάλεσε σάλο στο Twitter, καθώς πολλοί χρήστες σχολίασαν αρνητικά την κίνηση αυτή.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι η μοναρχία μετά τον θάνατο της Ελισαβετ ΙΙ τελείωσε. Ο κατακλυσμός των βρετανικών μίντια αναφορικά με το σχέδιο διαδοχής της Βασίλισσας και το λεπτομερές δεκαήμερο πρόγραμμα που υπαγορεύει το πρωτόκολλο μέχρι την κηδεία της δεν αφήνει πολύ χώρο στα μίντια για σχολιασμό και ψυχαγωγία. Το ευρύ φάσμα του διαδικτύου όμως έχει διαφορετικά περιθώρια. Μετά τον θάνατο του Φιλίππου εκφράστηκε μεγάλη δυσαρέσκεια από κάποιους πολίτες, που θεωρούσαν πως η βασιλική διαφημιστική εκστρατεία των μίντια ήταν υπερβολική, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει εκφραστεί αντίστοιχα η ίδια δυσαρέσκεια για την Ελισάβετ.  

Σημαντικό τμήμα όμως των Βρετανών, αλλά και υπήκοων των πρώην αποικιών, τάσσονται κατά του μοναρχικού καθεστώτος. Η δημοκρατική ομάδα πίεσης Repubic, δύο ημέρες μετά τον θάνατο της βασίλισσας, ξεκίνησε εκστρατεία με τίτλο «#NotMyKing». Εκπρόσωπος της ομάδας δήλωσε πως η ανακήρυξη ενός νέου βασιλιά αποτελεί προσβολή της δημοκρατίας, ενώ σύμφωνα πάλι με την ίδια ομάδα περισσότερο από το ένα τέταρτο των Βρετανών τοποθετούνται πλέον υπέρ της κατάργησης της μοναρχίας.

Πολλοί οι υποστηρικτές του αντιβασιλικού κινήματος 

Ένας εκ των υποστηρικτών είναι και ο Μάρκ Τουφτ, δάσκαλος γυμναστικής από την περιοχή Abbey Wood του νοτιοανατολικού Λονδίνου. «Σέβομαι το έργο της ζωής της βασίλισσας και αναγνωρίζω ότι είναι πολύ δημοφιλής και σεβαστή» ανέφερε μιλώντας στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA). Ωστόσο δηλώνει πως δεν είναι συγκινημένος από τον θάνατό της και πως πρόκειται για ένα παιχνίδι δημοσίων σχέσεων αυτό που διαδραματίζεται αυτή τη στιγμή στην τηλεόραση. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι όσοι θέλουν να μιλήσουν αυτή την στιγμή για την κατάργηση της μοναρχίας δεν έχουν το απαραίτητο βήμα, καθώς αυτό θα ερμηνευόταν ως ασέβεια.

Ο Τζον Κούλτερ, ο οποίος εργάζεται σε τηλεοπτικές παραγωγές, εκφράζει παρόμοια άποψη. Για τον 46χρονο, τα βασιλικά μέλη ενσαρκώνουν μια ταξική κοινωνία στην οποία η κοινωνική πρόοδος είναι δύσκολη. Ο ίδιος λέει ότι οι βασιλικοί μπορούν να διατηρήσουν σε μεγάλο βαθμό τους τίτλους και τα κάστρα τους, αλλά επιθυμεί τη διασφάλιση της εκπροσώπησης της χώρας από εκλεγμένο αντιπρόσωπο. «Διαφορετικά δεν θα είχαμε ποτέ έναν μουσουλμάνο ή έναν Εβραίο αρχηγό κράτους»  λέει. Όλοι θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να αναλάβουν το αξίωμα του αρχηγού κράτους.

Η νέα πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Λιζ Τρας υποστήριζε κάποτε την ίδια άποψη. Κατά την διάρκεια της θητείας της ως μέλος του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, είχε δηλώσει πως είναι «ντροπιαστικό» να γεννιούνται άνθρωποι για να κυβερνούν. Σήμερα βλέπει τα πράγματα τελείως διαφορετικά.

Αντιδράσεις στις πρώην αποικίες

Στις πρώην βρετανικές αποικίες η κατάργηση της μοναρχίας αποτελεί μεγάλο θέμα πολιτικής συζήτησης. Ο αρχηγός της κυβέρνησης στη νησιωτική χώρα της Καραϊβικής Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, αμέσως μετά τον θάνατο της βασίλισσας, ανακοίνωσε δημοψήφισμα για την «απόσχιση» από το βρετανικό στέμμα εντός τριών ετών. Στην Τζαμάικα ο πρωθυπουργός ήδη από τον Μάρτιο είχε ανακοινώσει δημόσια πως η χώρα του σκοπεύει να γίνει πλήρως ανεξάρτητη. Το θρησκευτικό κίνημα Ρασταφάρι στην Τζαμάικα  -των οποίων το πιο γνωστό μέλος ήταν ο Μπόμπ Μάρλεϊ - δεν συμμετέχει στο εθνικό πένθος. Ο ιερέας Τρέβορ Στιούαρτ υπογράμμισε πως η στάση αυτή δεν αφορά προσωπικά τη βασίλισσα Ελισάβετ, αλλά το αποικιακό σύστημα που είχε εγκαθιδρυθεί εκεί.

Δεν είναι όλες οι απόψεις κατά του στέμματος το ίδιο μετριοπαθείς. Ο συγγραφέας Ρούελ Τζόνσον, με καταγωγή από την Γουιάνα, παρέθεσε στο Facebook ένα ποίημα κατά της βασιλείας του ακτιβιστή Μάρτιν Κάρτερ, ο οποίος είχε φυλακιστεί το 1954, επειδή διαμαρτυρήθηκε για τη  βρετανική κυριαρχία στη Γουιάνα, τότε βρετανική αποικία υπό τη βασιλεία της Ελισάβετ ΙΙ.

Σάλο προκάλεσε και το σχόλιο στο Twitter της (νιγηριανής καταγωγής) καθηγήτριας Ούγιου Άνια, του Πανεπιστημίου Κάρνεγκι Μέλον, λίγο πριν τον θάνατο της βασίλισσας. «Ας είναι αφόρητος ο πόνος της» έγραψε χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα να προκαλέσει κύμα αντιδράσεων, μεταξύ άλλων από τον ιδρυτή της Amazon Τζέφ Μπέζος. Και ενώ το Twitter αφαίρεσε το μήνυμά της, η ίδια απάντησε: «Αν κάποιος περιμένει από μένα να εκφράσω οτιδήποτε άλλο παρά περιφρόνηση για την μονάρχη μιας κυβέρνησης που υποστήριξε τη γενοκτονία, όπου σφαγιάστηκε και εκδιώχθηκε η μισή μου οικογένεια και τις συνέπειες της οποίας όσοι είναι ζωντανοί σήμερα προσπαθούν να ξεπεράσουν, μπορείτε να συνεχίσετε να το εύχεστε».

Κρίστοφ Μάγιερ/ Νικ Κάιζερ , dpa

Επιμέλεια: Ιωσηφίνα Τσαγκαλίδου