Μία ακόμη συζήτηση για το μεταναστευτικό προκάλεσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα του Σώματος. Επίκαιρη αφορμή, όπως λέει ο επικεφαλής του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, είναι τα τελευταία στοιχεία για τις αφίξεις προσφύγων και μεταναστών, οι οποίες αυξάνονται συνεχώς και θυμίζουν πλέον το δραματικό καλοκαίρι του 2015. «Τα κέντρα υποδοχής σε Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο και Ολλανδία έχουν γεμίσει και πάλι», λέει ο Γερμανός πολιτικός, προειδοποιώντας ότι τίθεται σε κίνδυνο η λειτουργία της ζώνης Σένγκεν. Παρά τις εκκλήσεις για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, παρά τις προτάσεις της Κομισιόν για δίκαιη κατανομή των βαρών, παρά τα σενάρια για μία «συμφωνία των προθύμων» ως λύση ανάγκης, ο γόρδιος δεσμός παραμένει.

Τώρα η τσεχική προεδρία στην ΕΕ έχει αναγάγει το «σύμφωνο για τη μετανάστευση» σε ύψιστη προτεραιότητα και ο Μάνφρεντ Βέμπερ εκτιμά ότι, για πρώτη φορά τα τελευταία επτά χρόνια, είμαστε πολύ κοντά σε μία συμφωνία. Χρονικός ορίζοντας είναι οι ευρω-εκλογές του 2024. Άλλωστε είναι βέβαιο ότι όσοι υποψήφιοι επιδιώξουν την επανεκλογή τους, θα ερωτηθούν τι έχουν κάνει για να βρεθεί ευρωπαϊκή λύση στο ζήτημα της μετανάστευσης.

«Το Συμβούλιο θα υποχρεωθεί να αλλάξει γνώμη»

«Οι πολίτες θέτουν αυτό το ερώτημα, καθημερινά», λέει στην Deutsche Welle η ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Ελίζα Βόζενμπερκ, που συμμετέχει στις διαβουλεύσεις για το νέο νομοθετικό πακέτο από την πλευρά του Κοινοβουλίου. «Υπάρχει αν θέλετε μία ανάληψη ευθύνης, όλων όσοι εμπλεκόμαστε στη διαχείριση του μεταναστευτικού μέχρι το τέλος αυτής της θητείας, το 2024, να έχουμε καταλήξει στο νέο σύμφωνο», τονίζει η ελληνίδα ευρωβουλευτής. «Εγώ έχω την τιμή να είμαι εισηγήτρια στον φάκελο για τη διαχείριση κρίσεως σε περιόδους ανωτέρας βίας. Όλοι οι φάκελοι προχωρούν και εγώ προσωπικά πιστεύω ότι μέχρι το 2023 θα μπορεί να ολοκληρωθεί ο πρώτος φάκελος που αφορά στον κυρίως κανονισμό».

Το Κοινοβούλιο πιέζει για μία «πολιτική αλληλεγγύης» προς τον ευρωπαϊκό Νότο, όμως η τελική απόφαση λαμβάνεται στο Συμβούλιο. Εκεί, τα τελευταία χρόνια, πολλές- ιδιαίτερα ανατολικοευρωπαϊκές- κυβερνήσεις μπλοκάρουν τις αποφάσεις. Γιατί λοιπόν να συμβεί μέχρι το 2024 αυτό που δεν έχει συμβεί μέχρι το 2022;«Θα υποχρεωθούν να το αλλάξουν, αυτή είναι η άποψή μου», λέει η Ελίζα Βόζενμπεργκ. «Διότι έχει ωριμάσει πλέον η σκέψη, έχουν ωριμάσει και οι ανάγκες και οι συνθήκες».

Από την πλευρά του ο Κύπριος ευρωβουλευτής Λουκάς Φουρλάς φαίνεται επιφυλακτικός. «Θα είμαι λίγο απαισιόδοξος, δεδομένου ότι μέχρι στιγμής δεν έχουμε βρει ικανοποιητικές λύσεις για το μεταναστευτικό» λέει ο ίδιος στην Deutsche Welle.  «Με αποτέλεσμα κάποιες χώρες όπως η δική μας, όπως η Ελλάδα, η Μάλτα, η Ιταλία, να τραβούν το κουπί και να έχουν το μεγαλύτερο κόστος, χωρίς οι υπόλοιποι να θέλουν ή να μπορούν να βοηθήσουν, όσο εμείς ζητάμε».

«Τεράστιο το πρόβλημα» στην Κύπρο

Θα μπορούσε η αποκαλούμενη «συμφωνία των προθύμων» να δώσει λύση, έστω και σε διμερή βάση; «Θα μπορούσε, εάν εφαρμοζόταν σωστά», λέει ο Λουκάς Φουρλάς. «Ενώ η Γερμανία έχει πει ότι μπορεί να πάρει περίπου 10.000 ανθρώπους (από την Κύπρο) που αντιμετωπίζουν πρόβλημα, αυτή τη στιγμή έχει πάρει μόνο 37. Οι χώρες που έχουν υπογράψει κάποια συμφωνία δεν έχουν πάρει τους αριθμούς που έχουν ανακοινώσει. Οι δομές έχουν δημιουργηθεί για να υποδεχθούν περίπου 1.000 άτομα, ενώ αυτή τη στιγμή βρίσκονται εκεί 5.000 ή 6.000 άτομα».

Ο ευρωβουλευτής του ΔΗ.ΣΥ. αναφέρει ότι το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα οξυμένο στην Κύπρο, με τους περισσότερους μετανάστες να προέρχονται πλέον από τις αφρικανικές χώρες. «Η Κύπρος, μία ημικατεχόμενη χώρα με τόσα προβλήματα, αυτή τη στιγμή έχει το 6,5% του πληθυσμού της να είναι αιτούντες άσυλο», λέει. «Έχουμε μία Τουρκία που εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό και στέλνει μέσω των κατεχομένων απίστευτους αριθμούς, τους οποίους η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να απορροφήσει. Μιλάμε για εκατοντάδες ανθρώπους από τη Σομαλία, το Κονγκό, τη Νιγηρία. Έρχονται μέσω Κωνσταντινούπολης με Turkish Airlines, προσγειώνονται στο κατεχόμενο αεροδρόμιο της Τύμπου και διοχετεύονται στις ελεύθερες περιοχές. Το πρόβλημα είναι τεράστιο. Η ΕΕ το ακούει, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει δώσει αποτελεσματικές λύσεις. Και αν δεν δώσει αποτελεσματικές λύσεις, δεν ξέρω πώς θα πάμε στις εκλογές του 2024».

«Ας περιμένουμε» για τη Μελόνι

Μία νέα μεταβλητή στη δύσκολη εξίσωση του μεταναστευτικού είναι η νέα ιταλική κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι, που φέρεται αποφασισμένη να ακολουθήσει μία σκληρή γραμμή. Θα υλοποιήσει όμως τις εξαγγελίες της; Και αν ναι, συμβάλλει με αυτόν τον τρόπο στην εξεύρεση λύσης ή θα προκαλέσει νέα προβλήματα;

«Η κ.Μελόνι δεν είχε κρύψει τις προθέσεις της, δεν μας αιφνιδιάζει δηλαδή αυτό» λέει η Ελίζα Βόζενμπεργκ. «Αλλά εγώ θα έλεγα να περιμένουμε. Μία πολιτική η οποία εξαγγέλλεται, στην πορεία αμβλύνεται ή οξύνεται ανάλογα με τις συγκυρίες. Να περιμένουμε να τη δούμε την πολιτική της κ.Μελόνι, τώρα δίνει εξετάσεις». Στο ίδιο μήκος κύματος ο Κύπριος ευρωβουλευτής Λουκάς Φουρλάς επισημαίνει: «Εγώ είμαι της λογικής να δούμε στην πράξη τι θα κάνει. Οι δηλώσεις έχουν γίνει. Επί του εδάφους να δούμε τι θα γίνει, για να μπορούμε να κρίνουμε».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο