Η αγορά Μπαλάρο στο Παλέρμο προσφέρει ό,τι περιμένει κανείς από την αγορά μιας μικρής νοτιοϊταλικής παραλιακής πόλης: φρέσκο ψάρι, φρούτα και λαχανικά. Ανάμεσα στους πάγκους βρίσκει κανείς αφρικανικά κομμωτήρια και αραβικά εστιατόρια. Δύο γυναίκες με καλυμμένα πρόσωπα πωλούν ανατολίτικα μπαχαρικά. Ο ιερέας Έντζο Βόλπε ξέρει τους πάντες και τα πάντα. Η εκκλησία στην οποία διακονεί, η Santa Chiara, ήταν η πρώτη καθολική κοινότητα της Ιταλίας που πριν από 30 χρόνια άνοιξε τις πόρτες της σε πρόσφυγες με τα παιδιά τους. Τότε είχαν έρθει στη Σικελία εποχικοί εργάτες από το Μπανγκλαντές, σήμερα κυρίως νεαροί άνδρες από χώρες της υποσαχάριας ζώνης.

«Κοινωνική ωρολογιακή βόμβα οι πρόσφυγες»

«Οι τόνοι της προεκλογικής εκστρατείας για τους βουλευτές είναι πολύ σκληροί» λέει ο καθολικός ιερέας. «Μου προκαλεί φόβο το ότι το μεταναστευτικό, τόσο από τα αριστερά, όσο και από τα δεξιά, γίνεται πεδίο εκμετάλλευσης προς θήρα ψηφοφόρων. Οι πολιτικοί θα πρέπει να αντιμετωπίζουν τους μετανάστες ως πλούτο και όχι ως κίνδυνο». Ο ιερέας αναφέρεται και στο συμβάν πριν από 3 εβδομάδες, όταν ένας ακροδεξιός πυροβόλησε έναν σκουρόχρωμο τραυματίζοντας 6 πρόσφυγες. «Μετά τη βία στην πόλη Μακεράτα, κινδυνεύουμε να επικεντρωνόμαστε πολύ στα προβλήματα ενσωμάτωσης και ρατσισμού και λιγότερο στη συνύπαρξή μας». Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, μεγιστάνας των ΜΜΕ και τέσσερις φορές πρωθυπουργός, μετά την καταδίκη του για φοροδιαφυγή δεν μπορεί να βάλει υποψηφιότητα. Παρόλα αυτά παρέμεινε πρόεδρος του κόμματος Forza Italia, για το οποίο κάνει προεκλογική εκστρατεία.

Μετά τους πυροβολισμούς στη Ματσεράτα εμφανίστηκε σε τηλεοπτική εκπομπή και αποκάλεσε παράνομη την είσοδο προσφύγων στην Ιταλία, «μια ωρολογιακή βόμβα, που μπορεί ανά πάσα στιγμή να εκραγεί». Υποσχέθηκε δε να απελάσει 600.000 πρόσφυγες, σε περίπτωση που η εκλογική συμμαχία του με τέσσερα κόμματα, ανέλθει στην εξουσία. Σε αυτόν ανήκουν η ακροδεξιά Lega  και οι «Αδελφοί της Ιταλίας». Τελευταία κατάφεραν να ανεβάσουν ελαφρά το προβάδισμά τους. «Εάν παρακολουθεί κανείς την προεκλογική εκστρατεία μόνο από την τηλεόραση, αποκομίζει την εντύπωση ότι η Ιταλία εκτός από το προσφυγικό δεν έχει κανένα άλλο πρόβλημα» λέει ο Σουλειμάν Μπναγκούρα. Είναι 25 χρονών και ήρθε τον περασμένο Αύγουστο από τη Γουινέα μέσω της Μεσογείου στο Παλέρμο. Μαθαίνει ιταλικά σε μια σχολή εθελοντών. «Ορισμένοι υποψήφιοι κατακρεουργούν το θέμα της μετανάστευσης για να κερδίσουν ψήφους. Με ανησυχεί πολύ».

«Επιτυχημένος ο Μπερλουσκόνι»

Ή Άντα Τερένγκι υποστηρίζει την μεταναστευτική πολιτική του Μπερλουσκόνι. Έχει βάλει υποψηφιότητα για πρώτη φορά ως υποψήφια στην εκλογική περιφέρεια του Παλέρμο με την Forza Italia. «Δεν κάνουμε εκστρατεία στην πλάτη των προσφύγων, το αντίθετο» λέει προσθέτοντας ότι οι περισσότεροι αισθάνονται δυστυχισμένοι στην Ιταλία και θέλουν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Την επιστροφή του Μπερλουσκόνι στην ενεργό πολιτική της Ιταλίας συνδέει η Τερένγκι με την επιτυχημένη επιχειρηματική του πορεία. Η πολιτική λιτότητας της κεντροαριστερής κυβέρνησης έχει πλήξει πολλούς Ιταλούς χωρίς να διαφαίνεται τέλος στην εξυγίανση των δημοσιονομικών, υποστηρίζει. «Στο παρελθόν ο Μπερλουσκόνι είχε αποδείξει τις ικανότητές του, η στοχοπροσήλωση και το πάθος του είναι οι λόγοι που εμείς οι Σικελοί, και ελπίζω και οι υπόλοιποι Ιταλοί, τον στηρίζουμε». Οι πολυάριθμες υποθέσεις με γυναίκες οφείλονται σε αυτήν την επιτυχία, υποστηρίζει η Άντα Τερένγκι. «Οι γυναίκες αναζητούν να τον προσεγγίσουν γιατί έχει μεγάλη δύναμη, η επιτυχία του τις θαμπώνει».

Τη νύχτα, όταν αδειάζει η αγορά Μπαλάρο από τους πάγκους των μικροπωλητών, γίνεται τόπος παράνομων δραστηριοτήτων. Εδώ πωλούνται ναρκωτικά, γίνεται παραχάραξη χαρτονομισμάτων και εμπόριο απομιμήσεων. Ακόμη και η ιταλική μαφία βάζει το δαχτυλάκι της. «Πριν από 40 χρόνια το Παλέρμο ήταν η δεύτερη πρωτεύουσα της μαφίας» λέει ο δήμαρχος της πόλης Λεολούτσα Ορλάντο. Η έδρα του βρίσκεται ελάχιστα μέτρα από την αγορά. Παραδέχεται ότι η μαφία είναι πάντα παρούσα, αν και η επιρροή της έχει περιοριστεί σημαντικά. Ο Ορλάντο είναι από το 1985 δήμαρχος της πόλης με μικρές διακοπές. Στόχος του η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. «Δεν λέω ότι ο Μπερλουσκόνι είναι μαφιόζος, αλλά το πολιτικό του στιλ είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η μαφία». Στους μικροπωλητές της αγροάς Μπαλάρο η επιστροφή του Μπερλουσκόνι γίνεται πιο θετικά αποδεκτή. «Όταν ο Σίλβιο ήταν στην εξουσία, όλα πήγαιναν καλύτερα, υπήρχε περισσότερη δουλειά» λέει ένας εξ αυτών. «Ο Μπερλουσκόνι μπορεί να μας σώσει, θα τον ψηφίσω» λέει ένας άλλος, Κάποιος γκρινιάζει και δεν βλέπει διαφορά ανάμεσα σε δεξιούς και αριστερούς. Ο ιερέας Έντζο Βόλπε πάντως δηλώνει ότι θα συνεχίσει να μάχεται για το πολυπολιτισμικό πρόσωπο της πόλη.«Οι χριστιανικές μας αξίες απαγορεύουν τους αποκλεισμούς και τις διακρίσεις. Καλώ όλους τους πολιτικούς να δώσουν στους ανθρώπους εδώ μια ευκαιρία».

Ντόρις Πάντι/ Ειρήνη Αναστασοπούλου