Ο Βέρνερ Κρούζε είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της λέσχης μπάντμιντον του Μπόιλ στη Βόννη και υπεύθυνος για την αθλητική αίθουσα του συλλόγου. Κάθε τόσο παιδιά και ενήλικες ξεχνούσαν εκεί παπούτσια, τα οποία δεν ζητούσε κανείς πίσω. «Μου βρωμούσαν τόσο πολύ ώστε έπρεπε να τα πετάξω στα σκουπίδια μετά από μερικούς μήνες» λέει ο Κρούζε.

Αναζητώντας εναλλακτικές λύσεις ο γερμανός συνταξιούχος παρατήρησε μία επιγραφή με το μήνυμα «Παλιά παπούτσια – νέα ζωή» και παρακάτω «δωρίστε παπούτσια και βοηθήστε παιδιά με καρδιακές παθήσεις». Ο Κρούζε διαπίστωσε ότι τα μαζεμένα παπούτσια μπορούν να του αποφέρουν χρήματα. Σε διάστημα μόλις τεσσάρων εβδομάδων κατόρθωσε να συγκεντρώσει 400 ζευγάρια χρησιμοποιημένων παπουτσιών. «Ανάμεσά τους και πολλά καλοδιατηρημένα παιδικά παπούτσια, επειδή τα παιδάκια μεγαλώνουν γρήγορα και χρειάζονται σύντομα καινούρια παπούτσια», λέει ο Κρούζε.

Σε όλη τη Γερμανία πετιούνται κάθε χρόνο 600 εκατομμύρια ζευγάρια παπουτσιών», επισημαίνει ο Κρίστιαν Σουγιάτα, εκπρόσωπος της οργάνωσης Shuuz. «Επιβαρύνουν το περιβάλλον ενώ αποτελούν πολύτιμο εμπορικό αγαθό», προσθέτει ο ίδιος. Η προθυμία των ανθρώπων για δωρεές είναι θεαματική. Αυτό διαπιστώνει και ο Βέρνερ Κρούζε, που έστησε το κουτί για τις δωρεές σε μια γωνίτσα της αθλητικής αίθουσας. Κουτιά γεμάτα με παλιά παπούτσια έχουν κάνει σωρό στο υπόγειο της έδρας της Γερμανικής Εταιρείας Αρωγής για παιδιά που πάσχουν από καρδιακές παθήσεις.

Η Όρλιντ Φρέμπε αναλαμβάνει τη διαλογή τους, αφήνοντας στην άκρη τα φθαρμένα παπούτσια. Εκεί παραδίδονται περίπου 20 κιβώτια με παλιά παπούτσια, μεταξύ αυτών και εκείνα που μαζεύει ο Βέρνερ Κρούζε. Η μεταπώλησή τους αποφέρει μεταξύ 35 και 80 ευρώ την εβδομάδα. Η Φρέμπε κολλάει πάνω στο κάθε πακέτο ένα ειδικά σχεδιασμένο, αριθμημένο αυτοκόλλητο και το στέλνει στην Schuuz. Περισσότερες από 1000 οργανώσεις και ιδιώτες συλλέγουν παλιά παπούτσια για λογαριασμό της Schuuz. Οποιοσδήποτε το επιθυμεί μπορεί να ανοίξει διαδικτυακό λογαριασμό στην ιστοσελίδα της οργάνωσης, μέσω της οποίας μπορεί να εισπράττει ή να δωρίζει το αντίτιμο για τα παπούτσια που αποστέλλει.

Φθηνά αλλά όχι δωρεάν

Η Schuuz είναι ουσιαστικά μία οργάνωση άντλησης δωρεών (fundraising), από τις δραστηριότητες της οποίας επωφελούνται σχολεία, σύλλογοι και οργανώσεις. Όπως υπογραμμίζει ο Κρίστιαν Σουγιάτα, «το πρότζεκτ ανακύκλωσης ακολουθεί κανόνες διαφάνειας και δεν δίνει την εντύπωση, όπως άλλες δράσεις δωρεάς, ότι τα παπούτσια δωρίζονται. «Τα περισσότερα χειμερινά παπούτσια στέλνονται στη Μογγολία, το Καζακστάν και σε άλλες ασιατικές χώρες, ενώ τα καλοκαιρινά πωλούνται φθηνά στην Αφρική», διευκρινίζει ο εκπρόσωπος της Schuuz. Τα παπούτσια εξάγονται σε χώρες με προβληματικές συνθήκες παραγωγής, όπως συχνές διακοπές ρεύματος, έλλειψη υλικών ή λειψυδρία, εξαιτίας των οποίων είναι η αδύνατη η μαζική παραγωγή υποδημάτων. Αξιοσημείωτο είναι ότι για την παραγωγή ενός ζευγαριού δερμάτινων παπουτσιών στην Αφρική χρειάζονται περίπου 8.000 λίτρα νερό.

Άνθρωποι σε χώρες όπως η Γουινέα εξαρτώνται κατά κανόνα σε μεγάλο βαθμό από φθηνά καινούργια και χρησιμοποιημένα παπούτσια από την Κίνα. Λόγω του υψηλού κόστους μεταφοράς, αλλά και για μην έχουν αισθάνονται οι παραλήπτες σαν επαίτες, τα παπούτσια δεν στέλνονται δωρεάν από τη Γερμανία. Η οργάνωση αρωγής για παιδιά που πάσχουν από καρδιακές παθήσεις στη Βόννη έχει λάβει ήδη 5.000 ευρώ από τα παπούτσια που απέστειλε στην Schuuz. Το ποσό μπορεί μεν να είναι μικρό, ωστόσο είναι αξιοσημείωτο αν αναλογιστεί κανείς ότι «για ένα κιλό παπούτσια, εμβάζεται στο λογαριασμό του δωρητή ένα ποσό μεταξύ 10 σεντ και ενός ευρώ», λέει η Όρλιντ Φρέμπε.

Karin Jäger / Άρης Καλτιριμτζής