Χθες βράδυ ξεκίνησε στη γερμανική πρωτεύουσα το τρίτο φεστιβάλ κινηματογράφου Hellas Filmbox Berlin. Το πρώτο που διαπιστώνει κανείς στο πρόγραμμα των επόμενων ημερών ως την Κυριακή είναι ότι το φετινό φεστιβάλ διαφέρει από τα προηγούμενα. Η πρώτη διαφορά αφορά τον χώρο. Το φεστιβάλ δεν διεξάγεται στον ιστορικό κινηματογράφο Babylon αλλά στο Urban Spree, έναν πολιτιστικό πολυχώρο στην περιοχή Friedrichshain του ανατολικού Βερολίνου, μια περιοχή που μοιάζει με το Kreuzberg στο δυτικό τμήτα της πόλης. Η επιλογή δεν είναι τυχαία αλλά σηματοδοτεί μια ουσιαστική αλλαγή.

Το Hellas Filmbox Berlin δεν είναι πλέον ένα αποκλειστικά κινηματογραφικό φεστιβάλ, διευκρινίζει ο καλλιτεχνικός διευθυντής Δημήτρης Αργυρίου: «Ο πολυχώρος Urban Spree μας δίνει τη δυνατότητα να αναπτυχθούμε και να ανοίξουμε το φεστιβάλ ακόμη περισσότερο – πέρα από τον κινηματογράφο και για άλλες τέχνες.» Εκτός από 30 περίπου ταινίες μικρού και μεγάλους μήκους, μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, έχουν προγραμματιστεί συζητήσεις για τον κινηματογράφο αλλά και για τις ελληνογερμανικές σχέσεις, συναυλίες, έκθεση ελλήνων εικαστικών και άλλες εκδηλώσεις.

Αφιέρωμα στον κυπριακό κινηματογράφο

Αναφορικά με τις ταινίες ο Δημήτρης Αργυρίου επισημαίνει πως η οργανωτική ομάδα αποφάσισε «να μην έχουμε άλλο το επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα μυθοπλασίας που είχαμε τις προηγούμενες χρονιές – και αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά. Κρατήσαμε ως διαγωνιστικό πρόγραμμα μόνο το τμήμα New Vision όπου θα προβληθούν ταινίες που κινούνται έξω από τη γνωστή ‘γλώσσα’ του σινεμά και θέλουν να παρουσιάσουν κάτι το καινούργιο.» Στο New Vision διαγωνίζονται για ένα βραβείο τρεις ταινίες μεγάλου και δέκα μικρού μήκους. Προβάλλονται επίσης πέντε ντοκιμαντέρ που ασχολούνται με την καθημερινότητα στην Ελλάδα στην περίοδο της οικονομικής κρίσης - κυρίως από μια γυναικεία σκοπιά. Μετά από τις περισσότερες προβολές ακολουθεί συζήτηση με τους σκηνοθέτες που παραβρίσκονται στο Βερολίνο.

Ένα ειδικό αφιέρωμα αφορά τον κυπριακό κινηματογράφο. Με έξι αντιπροσωπευτικές ταινίες της τελευταίας εικοσαετίας το κοινό θα έχει την ευκαιρία να αποκομίσει μια εικόνα για τα θέματα που απασχολούν τους κύπριους κινηματογραφιστές. Σε αυτό το πλαίσιο θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή το βράδυ σχετική συζήτηση με τους σκηνοθέτες Ανδρέα Πάντζη και Ηλία Δημητρίου όπως και τον συνθέτη Μάριο Ιωάννου Ηλία. Συστατικό στοιχείο του φεστιβάλ αποτελούν πλέον οι συναυλίες. Στη χθεσινή εναρκτήρια εκδήλωση έπαιξαν οι Gadjo Dilo ενώ τις επόμενες ημέρες θα ανέβουν στη σκηνή οι Human Tuch και The Boy, όνομα πίσω από το οποίο κρύβεται ο σκηνοθέτης Αλέξανδρος Βούλγαρης.

Φεστιβάλ ελληνογερμανικού διαλόγου

Μιλώντας για τη σημασία του Hellas Filmbox Berlin αλλά και το ενδιαφέρον των Βερολινέζων, η διευθύντρια του φεστιβάλ, Ελληνογερμανίδα Σάντρα φον Ρουφίν, επισημαίνει πως «όπως και στο παρελθόν το ενδιαφέρον είναι μεγάλο τόσο από τη γερμανική όσο και από την ελληνική πλευρά για το τι θα παρουσιάσουμε, που εστιάζουμε το κέντρο βάρους. Για μας το φεστιβάλ είναι ούτως ή άλλως μια ελληνογερμανική υπόθεση - διευκολύνουμε το διάλογο ανάμεσα στις δύο χώρες.»

Όντως, το ελληνογερμανικό στίγμα του Hellas Filmbox Berlin είναι φέτος περισσότερο αισθητό από τις προηγούμενες φορές. Η τάση αυτή αποτυπώνεται με διαφορετικούς τρόπους. Για παράδειγμα με την έκθεση δεκατριών ελλήνων εικαστικών (Δ. Τζαμουράνης, Χ. Μπουρονίκος, Δ. Καβαλιεράτος και άλλοι) αλλά και τη συμμετοχή σκηνοθετών (Σ. Τζίτζης, Ν. Λυγγούρης) που ζουν στο Βερολίνο. Έντονη ελληνογερμανική χροιά έχουν και οι συζητήσεις, τα λεγόμενα Box Talks. Σε αυτό το πλαίσιο θα συζητήσουν ο βραβευμένος με Όσκαρ γερμανός σκηνοθέτης Φόλκερ Σλέντορφ και ο συνάδελφος του Γιάννης Σακαρίδης εφ' όλης της ύλης - όχι μόνο για τον κινηματογράφο αλλά και για ζητήματα που αφορούν τις ελληνογερμανικές σχέσεις και το λεγόμενο bashing, δηλαδή τις επιθέσεις που δέχτηκαν οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια. Σε άλλο πάλι πάνελ ο πολύ γνωστός γερμανός τραγουδοποιός Κόνσταντιν Βέκερ θα συζητήσει με τον σκηνοθέτη Ζαφείρη Χαϊτίδη για το κινηματογραφικό του χρονικό της ελληνικής κρίσης που διαρκεί 50 ώρες.

Προπαντός αυτές οι εκδηλώσεις τεκμηριώνουν σύμφωνα με τον έτερο διευθυντή του Hellas Filmbox Berlin Αστέρη Κούτουλα το επόμενο βήμα που έχει καταφέρει να πραγματοποιήσει το φεστιβάλ: «Για μένα είναι πολύ σημαντικό ότι συμπράττουν γερμανοί και έλληνες καλλιτέχνες. Τους φέρνουμε σε επαφή. Φτάσαμε δηλαδή στο επίπεδο του διαλόγου με το τρίτο φεστιβάλ.»

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο