Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενεργοποίησε σήμερα το άρθρο 7 της Συνθήκης για την ΕΕ κατά της Πολωνίας για κίνδυνο παραβίασης των αρχών του κράτους δικαίου, στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για παρεμβάσεις της πολωνικής κυβέρνησης στη λειτουργία της δικαιοσύνης.

Η Κομισιόν στρέφεται κατά της Πολωνίας επειδή η τελευταία εισήγαγε νόμο, ο οποίος θέτει τη συνταξιοδότηση και την παύση δικαστών και ανώτατων δικαστών στη διακριτική ευχέρεια του υπουργού Δικαιοσύνης.

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ που ενεργοποιείται το εν λόγω άρθρο της Συνθήκης της Λισαβόνας, γιατί ποτέ στο παρελθόν δεν κατηγορήθηκε κράτος-μέλος για παραβίαση του κράτους δικαίου, αυτό μέχρι τώρα συνέβαινε μόνο σε τρίτες χώρες.

Η σημερινή απόφαση πέρα από την πολύ σοβαρή πολιτική διάσταση μπορεί να έχει και πρακτικές συνέπειες για την Πολωνία, όπως η στέρηση του δικαιώματος ψήφου στη χώρα αυτή στη διαδικασία αποφάσεων που λαμβάνονται στο πλαίσιο του Συμβουλίου της ΕΕ.

Αυξάνεται η πίεση στη Βαρσοβία

Είναι προφανές ότι η σημερινή απόφαση αυξάνει την πίεση στη Βαρσοβία, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι οι επαφές της Κομισιόν με την πολωνική κυβέρνηση θα ενταθούν το επόμενο διάστημα με στόχο να βρεθεί μια κοινή αποδεκτή λύση.

Πάντως η διαδικασία πλέον δρομολογήθηκε ενώ το λόγο από εδώ και πέρα θα έχει το Συμβούλιο -δηλαδή τα κράτη μέλη-, το οποίο αφού ακούσει τα επιχειρήματα της Βαρσοβίας θα πρέπει να αποφανθεί με πλειοψηφία τουλάχιστον 4/5 ότι όντως υπάρχει σοβαρός κίνδυνος παραβίασης του κράτους δικαίου στην Πολωνία. Ανάλογη διαπίστωση θα πρέπει να κάνει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η διαδικασία προβλέπει διάφορα στάδια, ενώ σε περίπτωση μη συμμόρφωσης το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει με ομοφωνία των υπολοίπων 27 κρατών μελών την έναρξη της τελικής φάσης που οδηγεί στην επιβολή κυρώσεων στην Πολωνία, όπως η στέρηση του δικαιώματος ψήφος

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την περασμένη Παρασκευή στις Βρυξέλλες τόσο η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ όσο και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχαν μεν εκφράσει επιθυμία να βρεθεί λύση ωστόσο κατέστησαν σαφές ότι θα στηρίξουν την όποια απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Nίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες