Δεν πίστευαν στα μάτια τους όσοι παρακολούθησαν το «φινάλε» σε αυτόν τον μαραθώνιο: στα τελευταία χιλιόμετρα ο Κενυάτης Ελιούντ Κιπτσόγκε είχε ξεχωρίσει και όχι μόνο δεν φαινόταν εξαντλημένος, αλλά άρχισε να επιταχύνει κιόλας, πλησιάζοντας προς την Πύλη του Βρανδεμβούργου και τον τερματισμό, καθώς κατάλαβε ότι βρισκόταν πολύ κοντά στο παγκόσμιο ρεκόρ. Χιλιάδες θεατές είχαν συγκεντρωθεί στην άκρη του δρόμου για να τον παροτρύνουν, κάποιοι μάλιστα παρότρυναν τους υπόλοιπους για να φωνάξουν πιο δυνατά, να χειροκροτήσουν πιο ρυθμικά, να δώσουν ένα ακόμη κίνητρο στον Κιπτσόγκε για να επιστρατεύσει και τις τελευταίες του δυνάμεις.

Κι έτσι έγινε. Ο Κενυάτης τερμάτισε στο Βερολίνο με έναν απίστευτο χρόνο: δύο ώρες, ένα λεπτό και εννέα δευτερόλεπτα. Συνέτριψε το δικό του παγκόσμιο ρεκόρ, που είχε πετύχει το 2018, πάλι στο Βερολίνο (2:01:39). Δεύτερος τερμάτισε ο συμπατριώτης του Μαρκ Κορίρ (2:05:58) και τρίτος ο Αιθίοπας Ταντού Αμπάτε (2:06:49). Με τον θρίαμβό του στον μαραθώνιο της Κυριακής ο Κιπτσόγκε ισοφαρρίζει και τον εξαιρετικό απολογισμό του Αιθίοπα Χαϊλέ Γκεμπρσελασιέ. Έχουν και οι δύο από τέσσερις νίκες και δύο παγκόσμια ρεκόρ στον Μαραθώνιο του Βερολίνου.

Σύντομα κάτω από δύο ώρες;

Όλα δείχνουν ότι είναι θέμα χρόνου να δούμε σύντομα «υπεράνθρωπες» επιδόσεις κάτω από δύο ώρες στην επίπονη διαδρομή των 42.195 μέτρων. Άλλωστε ο Κιπτσόγκε είναι ο μόνος που έχει ήδη καταφέρει μία τέτοια επίδοση σε μαραθώνιο στη Βιέννη. Όμως εκείνο το ρεκόρ δεν αναγνωρίστηκε, καθώς επρόκειτο για ανεπίσημη διοργάνωση σε «συνθήκες εργαστηρίου» και με συνεχείς βοήθειες από «λαγούς» που έδιναν τον ρυθμό. Μετά τον τερματισμό στο Βερολίνο πάντως, οι δημοσιογράφοι τον ρώτησαν αν σκοπεύει να επιστρέψει για να κυνηγήσει μία επίδοση κάτω από δύο ώρες και ο Κιπτσόγκε απάντησε: «Πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσω τί έγινε σήμερα, τα υπόλοιπα θα τα δούμε στο μέλλον».

Ας μην προτρέχουμε λοιπόν. Ήδη η σημερινή επίδοση φαίνεται εξωπραγματική. Σε αυτήν ασφαλώς συνέτειναν οι εξαιρετικές καιρικές συνθήκες, αλλά και η συγκεκριμένη διαδρομή στο Βερολίνο, που ευνοεί μεγάλες επιδόσεις. Γερμανοί σχολιαστές κάνουν λόγο για την «πιο γρήγορη διαδρομή στον κόσμο». Επιπλέον, ο Κιπτσόγκε είχε προετοιμαστεί ιδανικά για να διορθώσει κάποιες μικρές ατέλειες στον ρυθμό, σε σχέση με προηγούμενες διοργανώσεις. «Το σχέδιο ήταν να τρέξω πολύ γρήγορα στο πρώτο ήμισυ της διαδρομής», έλεγε ο παγκόσμιος πρωταθλητής και ασφαλώς τα κατάφερε, αφού έτρεξε τον «ημιμαραθώνιο» στον απίστευτο χρόνο των 59:51 λεπτών, στη συνέχεια άρχισε να μειώνει τον ρυθμό, για να ανεβάσει όμως και πάλι «στροφές» προς το τέλος της διαδρομής. 

Ο πρόσφυγας που έγινε ...πρωταθλητής

Πρώτος Ευρωπαίος στον Μαραθώνιο του Βερολίνου ήταν ο Γερμανός Χάφτομ Βελντάι, με καταγωγή από την Αιθιοπία, που τερμάτισε στην ενδέκατη θέση με 2:09:06. Η ιστορία του είναι εντυπωσιακή, όπως τουλάχιστον τη διηγήθηκε ο ίδιος σ ρεπορτάζ της γερμανικής τηλεόρασης (NDR): To 2014 διέφυγε από την βόρεια Αιθιοπία για να γλυτώσει από τον εμφύλιο πόλεμο στην περιοχή του Τιγκράι, περιπλανήθηκε επί τρεις ημέρες στη Σαχάρα, έφτασε στη Λιβύη, διέσχισε τη Μεσόγειο και κατέληξε στο Αμβούργο. Στη Γερμανία κάποιοι είδαν το ταλέντο του και προσπάθησαν να τον βοηθήσουν, με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Οργάνωσαν crowdfunding για τα πρώτα έξοδα, ετοίμασαν τα χαρτιά του για την απόκτηση γερμανικής υπηκοότητας. Προπονητής του ανέλαβε ο Γιενς Γκάουγκερ από το Αμβούργο, ο οποίος διαθέτει κατάστημα αθλητικών ειδών και τον προσέλαβε με μισθό.

Λόγω ...αβιταμίνωσης από τις κακουχίες που υπέστη, ο Χάφτομ Βελντάι άργησε να εμφανιστεί σε επίσημες διοργανώσεις. Έκανε ωστόσο εντατική προπόνηση, τρέχοντας έως και 60 χιλιόμετρα την ημέρα. Το 2021 συμμετείχε για πρώτη φορά στον μαραθώνιο του Βερολίνου (ως ...άπατρις) και τερμάτισε 13ος. Στις 20 Σεπτεμβρίου απέκτησε τη γερμανική υπηκοότητα και σήμερα τρέχει στο Βερολίνο, σημειώνοντας επίδοση 2:09:06. Πρόκειται για την έκτη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών, αλλά και για την καλύτερη της χρονιάς για Γερμανό αθλητή. Κύριος στόχος του είναι τώρα οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2024.

Μαζική συμμετοχή στη φετινή διοργάνωση

Στον φετινό μαραθώνιο του Βερολίνου συμμετείχαν συνολικά 45.000 δρομείς. Στις γυναίκες πρώτη έκοψε το νήμα η Τιγκίσι Ασέφα από την Αιθιοπία με εξαιρετική επίδοση (2:15:37), ακολούθησε η Ρόζμαρι Βανίρου από την Κένυα (2:18:00), ενώ την τρίτη θέση κατέκτησε η Σίσαι Μεσερέτ από την Αιθιοπία (2:20:58).

Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες συμμετοχές ήταν και εκείνη του Βραζιλιάνου «Κακά». Στα 40 του χρόνια ο βετεράνος άσσος του ποδοσφαίρου έτρεξε στον μαραθώνιο του Βερολίνου με το κανονικό του όνομα, Ρικάρντο Λέιτε, επιδιώκοντας χρόνο κάτω από 3 ώρες και 40 λεπτά. Πέτυχε τον στόχο του με το παραπάνω, καθώς το χρονόμετρο έγραψε 3:38:06. «Επίπεδη διαδρομή, πολύ όμορφη πόλη, ωραία ατμόσφαιρα, όλα αυτά με παρακίνησαν να τρέξω στο Βερολίνο», έλεγε ο Κακά. Μπορεί να μην συναγωνίζεται τους Κενυάτες, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι μία επίδοση κάτω από τέσσερις ώρες σε μαραθώνιο αποτελεί τεράστια διάκριση για ερασιτέχνες δρομείς. Respect για τον παγκόσμιο πρωταθλητή του 2002.

Γιάννης Παπαδημητρίου (DPA, NDR)