Μαύρα σύννεφα καπνού πάνω από τις κερκίδες των φιλάθλων και καπνογόνα που εκτοξεύονται επικίνδυνα μέσα στο γήπεδο - «Τέτοια πράγματα δεν έχουν καμία θέση εδώ, δεν τα χρειαζόμαστε, κανείς δεν τα χρειάζεται», λέει ο αθλητικός διευθυντής της Άιντραχτ Φρανκφούρτης Τίμο Χάρντουνγκ. Λόγω των όσων συνέβησαν στον αγώνα Κυπέλλου DFB στην έδρα της Λοκομοτίβ Λειψίας, η συζήτηση για τα καπνογόνα αναζωπυρώνεται και πάλι λίγο πριν την έναρξη της Bundesligaστις 18 Αυγούστου. Και εκεί συμβαίνουν επανειλημμένα τα ίδια.

Οι οπαδοί των Σαξόνων άναψαν δεκάδες καπνογόνα και λίγο αργότερα τα πέταξαν σε εκείνους που κάθονταν μπροστά τους: σε ανθρώπους με αναπηρικά αμαξίδια. «Αυτό που έκαναν κάποιοι εντελώς ηλίθιοι είναι εγκληματικό», έγραψε ο σύλλογος της Λειψίας σε ανακοίνωσή του.

Τεράστιο το οικονομικό κόστος για τους συλλόγους

Πέραν του ότι διακινδυνεύεται η υγεία πολλών θεατών, ο Χάρντουνγκ γνωρίζει πολύ καλά ότι τέτοια περιστατικά έχουν και ακριβό οικονομικό κόστος για τους συλλόγους. Η Άιντραχτ έπρεπε να πληρώσει 861.200 ευρώ σε πρόστιμα τη σεζόν 2022/23 - περισσότερα από κάθε άλλο σύλλογο της χώρας. Οι υπεύθυνοι της Ανόβερο 96 έπρεπε επίσης να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, καταβάλλοντας περισσότερα από 600.000 ευρώ σε πρόστιμα.

Ο σύλλογος δεν είναι πλέον διατεθειμένος να αναλαμβάνει την ευθύνη για την παραβατική συμπεριφορά των οπαδών του. «Οι σύλλογοι είναι υπεύθυνοι για τα παραπτώματα τρίτων. Όμως θεωρούμε ότι αυτό είναι θεμελιωδώς λάθος», απάντησε ο σύλλογος σε σχετική ερώτηση του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων (dpa). «Εάν εξετάσει κανείς τα γεγονότα, θα διαπιστώσει ότι αυτός ο τύπος κυρώσεων δεν επιτυγχάνει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Το ισχύον σύστημα ποινών δεν συμβάλλει στη μείωση των παράνομων δραστηριοτήτων - είναι το λάθος εργαλείο». Ο σύλλογος δήλωσε επίσης ότι θα μετακυλήσει το μη προϋπολογισμένο κόστος σε όλους τους θεατές. Στο μέλλον, «τα πρόστιμα σε βάρος του συλλόγου θα περιλαμβάνονται στις τιμές των εισιτηρίων», δήλωσε η ομάδα.

Κατά τη γνώμη των υπευθύνων της Στουτγκάρδης, αυτό είναι λάθος. «Η ομάδα μας δεν θα μετακυλήσει σε καμία περίπτωση τα πρόστιμα στις τιμές των εισιτηρίων», ανακοίνωσε εκπρόσωπος της Στουτγκάρδης. «Το θέμα των καπνογόνων πρέπει να επιλυθεί από κοινού μεταξύ οπαδών, συλλόγων, συνδέσμων και αρχών σε αναζήτηση συναίνεσης». Όμως η ομάδα συμφωνεί πως «οι ολοένα και υψηλότερες ποινές δεν αποτελούν λύση».

Επί του παρόντος «το άναμμα πυροτεχνικών αντικειμένων (ανά αντικείμενο)» επιφέρει πρόστιμο 1.000 ευρώ στην Bundesliga, 600 ευρώ στη δεύτερη κατηγορία και 350 ευρώ στην τρίτη κατηγορία. Η «εισβολή στον αγωνιστικό χώρο (ανά άτομο)» κοστίζει μεταξύ 1.000 ευρώ στην 3η κατηγορία και 3.000 ευρώ στην κορυφαία κατηγορία. Το πρόστιμο για «αντιαθλητικά μηνύματα (ανά πανό ή παρόμοια επιγραφή)» είναι 2.000 ευρώ στην Bundesliga. Ωστόσο, εάν το πανό είναι μεγαλύτερο από τρία τετραγωνικά μέτρα, τότε το πρόστιμο ανέρχεται στις 8.000 ευρώ.

Ποιος φέρει την ευθύνη;

Το βασικό πρόβλημα από νομική άποψη είναι το ζήτημα της ευθύνης. Ο σύλλογος της έδρας υφίσταται την πρώτη κύρωση, καθώς είναι υπεύθυνος για τους παίκτες, τα στελέχη και τους θεατές από τη στιγμή που μια εκδήλωση λαμβάνει χώρα στις εγκαταστάσεις αυτού του συλλόγου. Συνεπώς η τιμωρία του σωματείου είναι νομικά ορθή σε πρώτο στάδιο. «Ωστόσο ο σύλλογος έχει τη δυνατότητα να διεκδικήσει αποζημίωση από τους παραβάτες, εάν αυτοί μπορούν να εντοπιστούν», εξηγεί στο dpa ο αθλητικός δικηγόρος Χανς-Ούβε Ρίχτερ. Όμως αυτό δεν είναι πάντα εφικτό - παρά τις πολυάριθμες κάμερες που υπάρχουν στα γήπεδα.

Το 2014 ένας οπαδός της Κολωνίας άναψε μια κροτίδα, από την έκρηξη της οποίας τραυματίστηκαν επτά άτομα. Για την παράβαση αυτή η ομάδα πλήρωσε πρόστιμο 40.000 ευρώ. Ο σύλλογος κατέβαλε το ποσό και αργότερα μήνυσε τον οπαδό. Σε μία απόφαση-ορόσημο, ο οπαδός καταδικάστηκε σε καταβολή αποζημίωσης προς την ομάδα ύψους 20.340 ευρώ.

Για την DFB, τέτοιου είδους πρόστιμα αποτελούν μια διόλου ευκαταφρόνητη πηγή εσόδων. Ωστόσο η ένωση δεν κρατάει όλα τα χρήματα, δωρίζοντας ένα σημαντικό μέρος τους σε ιδρύματα και οργανώσεις που σχετίζονται με το ποδόσφαιρο. Σε κάθε περίπτωση, ο Ρίχτερ εκτιμά πως οι τιμωρίες των συλλόγων θα συνεχιστούν και οι περισσότερες ομάδες θα αποδεχθούν τις κυρώσεις.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς