Ένα χρόνο μετά τις μαζικές διαδηλώσεις στη Βραζιλία εναντίον του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου, τα πρώτα «γενέθλια» του μαζικού κινήματος βρίσκουν τους τότε συμμετέχοντες να παρακολουθούν, μέσα και έξω από το στάδιο Ιτακέρο του Σαο Πάολο, τον αγώνα Ουρουγουάης κατά Αγγλίας. Ο Βίκτορ Χαλίντ, ακτιβιστής του αντίστοιχου ελληνικού κινήματος "Δεν Πληρώνω", "Movimento Passe Livre", θυμάται το λαϊκό ξέσπασμα εναντίον της αύξησης της τιμής εισιτηρίων στο Σάο Πάολο, που υπήρξε η θρυαλλίδα των μαζικών διαδηλώσεων σε ολόκληρη τη χώρα.

Καθηλωμένοι στις οθόνες

«Ο αγώνας για καλύτερες δημόσιες μεταφορές συνεχίζεται και όχι μόνο κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ, αλλά το Μουντιάλ επιβαρύνει την κατάσταση. Πρόκειται για διοργάνωση που δεν εξυπηρετεί κατ΄ ελάχιστον τα δημόσιο συμφέρον, αλλά μόνο τις ιδιωτικές οργανώσεις, όπως τη FIFA και μια μικρομεσαία ελίτ». Ενώ τον περσινό Ιούνιο εκατομμύρια κατέβηκαν στους δρόμους εναντίον των πανάκριβων σταδίων και των χείριστων συγκοινωνιών, σήμερα είναι καθηλωμένοι στις πολυθρόνες και βλέπουν ποδόσφαιρο στην τηλεόραση.

Οι λιγότεροι ξαναβρίσκουν την παλιά τους αγωνιστικότητα, αλλά φοβούνται τη βία και τους βανδαλισμούς. Ο Ράφαελ Πορτέλα, μέλος της «Comita Popular da Copa», από τους πρώτους στο πεζοδρόμιο, εκφράζει την απογοήτευσή του. «Βλέπουμε στο μεταξύ ότι πολλοί δεν συμφωνούν με τις διαδηλώσεις, τις υποστηρίζουν βέβαια λεκτικά, διαφωνούν όμως με τους βανδαλισμούς. Ευχόμαστε το μήνυμα μας να φτάσει σε όσο το δυνατόν περισσότερους, ότι ο κόσμος φοβάται τα επεισόδια. Και εγώ φοβάμαι και μάλιστα παίρνω τα κατάλληλα μέτρα».

«Έλλειψη περιεχομένου»

Παρά το ότι για τους περισσότερους Βραζιλιάνους το κίνημα έχει μετατραπεί στο μεταξύ σε πλατφόρμα μιας ριζοσπαστικής και ακραίας μειονότητας, τα αιτήματά του έχουν περάσει στην κοινωνία. «Οι διαμαρτυρίες έγιναν η απαρχή για να εκφράσουν οι Βραζιλιάνοι το θυμό τους κατά της διαφθοράς, του πληθωρισμού και της αναιμικής ανάπτυξης», έγραψε πρόσφατα η εφημερίδα Folha de Sao Paulo. Παρά την απογοήτευσή του, το κίνημα «Movimentο Passe Livre» κάνει θετικό απολογισμό έναν χρόνο μετά.

«Το αποτέλεσμα είναι ορατό», λέει ο Βίκτορ Χαλίντ. «Το πρόβλημα των μέσων μαζικής μεταφοράς έχει περάσει στην εθνική ατζέντα της Βραζιλίας και σε 100 πόλεις, ανάμεσά τους στο Ρίο και στο Σαο Πάολο, οι αρχές πήραν πίσω τις αυξήσεις της τιμής των κομίστρων». Σύμφωνα με τον δημοσκόπο Βαλεριάνο Κόστα από το Πανεπιστήμιο της Καμπίνα Γκράντε, η ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος προοιωνίζεται το τέλος του. «Το αίτημα για μεταρρυθμίσεις ήταν πάντα πολύ γενικό, γιατί στο κίνημα συμμετείχαν πολλές διαφορετικής προέλευσης κοινωνικές ομάδες. Αυτό δείχνει και έλλειψη περιεχομένου».

Astrid Prange / Ειρήνη Αναστασοπούλου

Υπεύθ. σύνταξης: ΄Αρης Καλτιριμτζής