Η βελγική προεδρία της ΕΕ θα επωμιστεί μέχρι τέλη Απριλίου την ολοκλήρωση της νομοθετικής διαδικασίας για πάνω από 100 εκκρεμή νομοσχέδια σε συνεργασία με το Ευρωκοινοβούλιο. Η μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου και οι κανόνες για την τεχνητή νοημοσύνη είναι μόνο δύο από αυτά. Στο τέλος Απριλίου θα πραγματοποιηθεί η τελευταία ολομέλεια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από τις ευρωεκλογές την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου. Ό,τι δεν έχει διευθετηθεί μέχρι τότε θα το αναλάβει το επόμενο ευρωκοινοβούλιο, καθώς και η επόμενη Κομισιόντο φθινόπωρο.

Κατά συνέπεια η βελγική κυβέρνηση δεν έχει πολύ χρόνο στη διάθεσή της. Παρ' όλα αυτά, ο πρωθυπουργός από την ολλανδόφωνη Φλάνδρα Αλεξάντερ Ντε Κρο προτίθεται να προωθήσει νομοσχέδια για την προώθηση της πράσινης οικονομίας, καθώς και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των Ευρωπαίων σε διεθνές επίπεδο. Ο βέλγος πρωθυπουργός θεωρεί ότι οι ευρωπαίοι πολίτες αναμένουν συγκεκριμένα αποτελέσματα από την ΕΕ πριν από τις ευρωεκλογές: «Αυτό σημαίνει προστασία των πολιτών, ενίσχυση της οικονομίας και θετική προοπτική για το μέλλον», συνοψίζει ο Αλεξάντερ Ντε Κρο το σύνθημα της βελγικής προεδρίας.

Απαραίτητη μια συζήτηση για τους εσωτερικούς μηχανισμούς της ΕΕ

Η κυβέρνηση του Βελγίου θα κληθεί ήδη την 1η Φεβρουαρίου σε έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ να διαπραγματευτεί έναν μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, ο οποίος θα πρέπει να περιλαμβάνει στήριξη ύψους 50 δισεκατομμυρίων στην Ουκρανία. Θυμίζουμε ότι η Βουδαπέστη απέτρεψε στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου αυτή την απόφαση κάνοντας χρήση βέτο. Η συνεργασία με την Ουγγαρία θεωρείται κάθε άλλο παρά εύκολη. Είναι ωστόσο απαραίτητη διότι η Ουγγαρία θα πάρει την 1η Ιουλίου τη σκυτάλη της εκ περιτροπής προεδρίας της ΕΕ από το Βέλγιο.

Ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος και Διευθυντής Έρευνας στη δεξαμενή σκέψης European Policy Centre, εκτιμά ότι η ΕΕ δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί ως έχει και πως είναι απαραίτητη μια δημόσια συζήτηση για τους εσωτερικούς μηχανισμούς και τους στρατηγικούς στόχους της εξωτερικής πολιτικής. Το 2024 επιφυλάσσει μεγάλες προκλήσεις, μια πιθανή προέλαση των στρατιωτικών δυνάμεων του Ρώσου προέδρου Βλάντιμιρ Πούτινμέχρι τα σύνορα της ΕΕ, μια μετατόπιση προς τα δεξιά στις ευρωεκλογές, καθώς και το ενδεχόμενο νέας θητείας του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ.

Στο Βέλγιο διεξάγονται περιφερειακές και ομοσπονδιακές εκλογές

Ορισμένοι σχολιαστές στα βελγικά μέσα ενημέρωσης αμφιβάλλουν αν η βελγική κυβέρνηση διαθέτει τις απαραίτητες δυνάμεις για να πραγματοποιήσει τους φιλόδοξους στόχους της στην ευρωπαϊκή πολιτική, καθώς τον Ιούνιο θα διεξαχθούν στο Βέλγιο τοπικές, περιφερειακές και ομοσπονδιακές εκλογές παράλληλα με τις ευρωεκλογές. Είναι αβέβαιο αν η κυβέρνηση συνασπισμού με την επωνυμία Vivaldi, η οποία αποτελείται από επτά κόμματα και τέσσερεις πολιτικές συνιστώσες (Σοσιαλιστές, Πράσινοι, Φιλελεύθεροι και Χριστιανοδημοκράτες), που παραπέμπουν στις «Τέσσερεις Εποχές» του ιταλού συνθέτη, θα παραμείνει στην εξουσία.

Προς το παρόν ο συνασπισμός υπολείπεται στις δημοσκοπήσεις. Από την άλλη πλευρά, τα δεξιά κόμματα και οι ακροδεξιοί αυτονομιστές στη Φλάνδρα κερδίζουν σταδιακά έδαφος. Η άνοδός τους θα μπορούσε να κάνει τον σχηματισμό κυβέρνησης ακόμη πιο περίπλοκο. Θυμίζουμε ότι μετά τις τελευταίες εκλογές χρειάστηκαν σχεδόν 500 ημέρες για να σχηματιστεί κυβέρνηση στο Βέλγιο.

Όταν ο πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρο ρωτήθηκε αν η προεκλογική εκστρατεία στο Βέλγιο θα σταθεί εμπόδιο ή θα επηρεάσει αρνητικά το έργο της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, απάντησε μονολεκτικά «όχι!». Ο ίδιος, πάντως, είναι μάλλον απίθανο να είναι και πάλι μετεκλογικά επικεφαλής της επόμενης κυβέρνησης, καθώς το κόμμα του, οι Φλαμανδοί Φιλελεύθεροι, έχει υποστεί καθίζηση στις τελευταίες δημοσκοπήσεις.

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος