Δεν χρειάζεται να είναι κανείς γαλλόπληκτος για να γνωρίζει την ιστορική βαρύτητα του ονόματος Galeries Lafayette. Στην Rue La Fayette 1, όχι μακριά από την παρισινή όπερα, οι έμποροι Τεοφίλ Μπαντέρ με τον ξάδελφό του Αλφόνσο Καν άνοιξαν το μακρινό 1894 ένα κατάστημα εσωρούχων, που έγινε πολυκατάστημα με 5 ορόφους, ανώνυμη εταιρεία με παραρτήματα σε 65 περιοχές και συνώνυμο της κομψότητας, της φινέτσας και του κοσμοπολίτικου αέρα που μόνο η Γαλλίαξέρει να ενσαρκώνει τόσο πετυχημένα. Η ίδια αίσθηση κατακλύζει όποιον μπαίνει και στα Galeries Lafayette του Βερολίνου, επί της οδού Φριντριχστράσε, στην καρδιά της πόλης, όπου το πολυκατάστημα μετακόμισε το 1996 σε κτήριο σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Ζαν Νουβέλ. Μια γαλλική ανάσα στην επαρχιώτικη ατμόσφαιρα της Γερμανίας, τόσο στην ένδυση όσο και σε γευστικές αναζητήσεις γκουρμέ στον υπόγειο χώρο του καταστήματος

„Πόλος έλξης για 27 χρόνια"

Μόνο που η διεύθυνση δεν θέλει να ανανεώσει πια το συμβόλαιο μίσθωσης και το κατάστημα μετά από 27 χρόνια πρόκειται να κλείσει τις πόρτες τέλος του 2024. Μια δυσάρεστη είδηση για τους Βερολινέζους εκείνους που αγοράζουν ή ακόμη και εκείνους που δεν αγοράζουν αλλά απλά μπαίνουν για την ατμόσφαιρα και μόνο. Η εταιρεία δικαιολογεί την απόφαση με την αλλαγή της καταναλωτικής συμπεριφοράς της πελατείας, η "οποία απομακρύνεται από το λιανικό εμπόριο". Εννοώντας την στροφή προς το ηλεκτρονικό εμπόριο. Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται ότι οι "Galeries Lafayette μαζί με την εκπροσώπηση των εργαζομένων θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να στηρίξουν τους 190 εργαζόμενους του καταστήματος σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας". Η απόφαση δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Ότι το συμβόλαιο μίσθωσης εκπνέει τέλος του 2024 είναι από καιρό γνωστό. Και η ιδιοκτησία είχε επανειλημμένα τονίσει τις τελευταίες εβδομάδες ότι ήταν σε διαπραγμάτευση με τον ιδιοκτήτη που κτιρίου για την παράταση του συμβολαίου.

Ωστόσο ο ιδιοκτήτης, η αμερικανική εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων Tishman Speyer, είχε πάντα τονίσει από τη δική του πλευρά ότι δεν ενδιαφερόταν για την εύρεση λύσης για το πολυκατάστημα πέραν του 2024. Το ύψος του ενοικίου δεν έγινε γνωστό, αλλά πολύ εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι ήταν πολύ υψηλό για την οικονομική αντοχή των Galeries Lafayette λόγω της κατάστασης. Η Φραντσίσκα Γκίφαϊ, υπουργός Οικονομικών της τοπικής κυβέρνησης του Βερολίνου, εξέφρασε τη λύπη της για την εξέλιξη. "Για 27 χρόνια το πολυκατάστημα αποτελούσε πόλο έλξης στην Φριντριχστράσε", δήλωσε απαντώντας σε σχετική ερώτηση. "Υποστηρίζουμε τώρα τις προσπάθειες του εμπορικού συλλόγου Βερολίνου-Βρανδεμβούργου να μπορέσει να προσφέρει στους εργαζόμενους μια προοπτική".

"Προσφέρουμε ό,τι καλύτερο στο γαλλικό art de vivre"

Αλλά και ο εμπορικός σύλλογος του Βερολίνου εξέφρασε επίσης την απογοήτευσή του. "Με βαριά την καρδιά λάβαμε γνώση της απόφασης του μέλους μας, αλλά παράλληλα και με κατανόηση, διότι αποτελεί έκφραση της τεταμένης κατάστασης που επικρατεί στον τομέα του λιανικού εμπορίου του Βερολίνου", δήλωσε στο γερμανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο ο εκτελεστικός διευθυντής Νιλς Μπους Πέτερσεν. "Είναι λυπηρό για όλους αν αυτό το μέλος της οικογένειας αποφασίσει να εγκαταλείψει το Βερολίνο". Εκείνο πάντως που προκαλεί έκπληξη είναι τα σχέδια για την επόμενη ημέρα μετά την έξοδο των Galeries Lafayette. Η κυβέρνηση του Βερολίνου εξετάζει σοβαρά να αγοράσει το κτίριο και να μεταφέρει εκεί την  Κεντρική και Περιφερειακή Βιβλιοθήκη της γερμανικής πρωτεύουσας. Μια ιδέα του υπουργού Πολιτισμού Τζου Τσιάλο που βρήκε την υποστήριξη του τοπικού πρωθυπουργού Κάι Βέγκνερ αλλά και του διευθυντή της Βιβλιοθήκης. Μια τυπική βερολινέζικη λύση που οι επικριτές την θεωρούν βεβιασμένη, γιατί, όπως επιχειρηματολογούν, θα έπρεπε πρώτα να αφήσουν το πεδίο στις δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς προτού το "κράτος-μπαμπάς" παρέμβει και πάλι για να πληρώσει το ακριβό ενοίκιο ενός επενδυτή. Σε μια πόλη με κρατικά χρέη ύψους 2,3 δις ευρώ (31.12.21).

Το πολυκακατάστημα του Βερολίνου είναι η πρώτη ευρωπαϊκή τοποθεσία των Galeries Lafayette εκτός Γαλλίας. "Το άνοιγμα του καταστήματος στο Βερολίνο ήταν ένα σημαντικό βήμα για την προώθηση τoυ ονόματός μας και την καθιέρωση της μάρκας για πρώτη φορά εκτός των συνόρων της Γαλλίας" λέει ο Νικολά Ουζέ, γενικός διευθυντής των Galeries Lafayette.. "Μάθαμε πολλά και εκτιμήσαμε ιδιαίτερα το γεγονός ότι προσφέρουμε στους Γερμανούςπελάτες μας ό,τι καλύτερο έχει η γαλλική art de vivre εδώ και σχεδόν τριάντα χρόνια". Όμως η βαθιά μεταμόρφωση που έχει υποστεί το Βερολίνο τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει την επιχειρηματική δυναμική της πόλης, νέοι παίκτες έχουν μπει στο παιγνίδι. Για πολλούς Βερολινέζους και τουρίστες η αποχώρηση θα αφήσει ένα μεγάλο κενό…

Spiegel, RBB, Berliner Morgenpost