«Eκείνη την ημέρα ήρθαμε στο νοσοκομείο, ήταν όλα τόσο χαοτικά. Υπήρχαν άνθρωποι ξαπλωμένοι στο πάτωμα, στα φορεία. Οι γιατροί έτρεχαν στους διαδρόμους, προσπαθώντας να τους βοηθήσουν. Αλλά δεν υπήρχαν αρκετοί γιατροί και οι άνθρωποι απλώς αιμορραγούσαν, αιμορραγούσαν ακριβώς εκεί, στους διαδρόμους. Υπήρχαν μητέρες με παιδιά, ηλικιωμένοι κάθονταν στο πάτωμα, απλά κρύβονταν στο νοσοκομείο γιατί δεν υπήρχε πουθενά αλλού να πάνε». Ο Ουκρανός Μστίσλαβ Τσερνόφ, δημοσιογράφος του ειδησεογραφικού πρακτορείου Associated Press, περιγράφει τις συγκλονιστικές στιγμές σε νοσοκομείο της Μαριούπολης. Μαζί με τον φωτογράφο Εβγένι Μαλολέτκα ήταν οι τελευταίοι ρεπόρτερ που απέμειναν, πριν πέσει λίγο αργότερα στα χέρια των Ρώσων.

«Βρέφος 23 ημέρων»

Για το ρεπορτάζ τους «20 ημέρες στη Μαριούπολη-η ομάδα που κατέγραψε την αγωνία της πόλης» η Deutsche Welle τους απένειμε το βραβείο Freedom of Speech στο πλαίσιο του ετήσιου Global Media Forum που ξεκίνησε τη Δευτέρα τη Βόννη. «Το βραβείο τιμά τη δουλειά δύο δημοσιογράφων που ενημερώνουν για ένα ολοκληρωτικό πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης» είπε ο Πέτερ Λίμπουργκ, Γενικός Διευθυντής της Deutsche Welle, κατά την απονομή του βραβείου. Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά της η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Ανναλένα Μπέρμποκ, εξήρε στο πρόσωπο των δύο βραβευθέντων «το θάρρος εκατοντάδων άλλων που μεταδίδουν από την Ουκρανία». Οι διηγήσεις των δύο δημοσιογράφων, όπως καταγράφονται στο ρεπορτάζ, συγκλονίζουν. Ιδιαίτερα εκείνη η εικόνα στο κελάρι του νοσοκομείου.

Ας αφήσουμε τον Τσερνόφ να την περιγράψει: «Ένας από τους γιατρούς γύρισε προς το μέρος μου και είπε, πάμε. Τον ακολούθησα. Πήγαμε στην πίσω αυλή και είδα ξαφνικά δεκάδες πτώματα απλωμένα στο πάτωμα μέσα σε σακούλες ή τυλιγμένα σε χαλιά. Και αυτοί ήταν όλοι οι άνθρωποι που πέθαναν στο νοσοκομείο ή μεταφέρθηκαν νεκροί στο νοσοκομείο, που σκοτώθηκαν από βομβαρδισμούς. Οι συγγενείς τους είτε ήταν νεκροί, είτε απλά δεν μπορούσαν να τους σηκώσουν ή να τους θάψουν λόγω των συνεχών βομβαρδισμών. Μετά πήγαμε πιο πέρα, πήγαμε στο υπόγειο και στο υπόγειο υπήρχαν περισσότερα πτώματα. Ήταν παντού στο πάτωμα. Και ανάμεσά τους ήταν και αυτό το παιδί. Σαν ένα μικρό πακέτο, ένα μικρό κουρέλι. Δεν ήξερα καν τι υπήρχε εκεί. Νόμιζα ότι ήταν σαν ένα μέλος σώματος ή κάτι τέτοιο. Αλλά ο γιατρός έσκυψε μπροστά σε αυτό. Άρχισε να το ξετυλίγει και είδα ένα μικρό κορμί παιδιού. Υπήρχε ένα μικρό κομμάτι χαρτί εκεί, που έλεγε ότι ήταν 23 ημερών». 

«Παίρνουν τα ίδια ρίσκα με μας»

Στις 9 Μαρτίου, ο Μαλολέτκα μάλιστα τράβηξε μια φωτογραφία με γιατρούς που μετέφεραν μια τραυματισμένη έγκυο γυναίκα έξω από ένα μαιευτήριο, το οποίο κατέρρευσε από ρωσική αεροπορική επιδρομή. Ο Τσέρνοφ κινηματογράφησε επίσης τη σκηνή. Η έγκυος γυναίκα και το μωρό της πέθαναν λίγο αργότερα. Η φωτογραφία πέρασε στο διαδίκτυο και έκανε τον γύρο του κόσμου. Εκείνες τις ημέρες οι δημοσιογράφοι δεν γνώριζαν ότι οι εικόνες τους θα γίνονταν πρωτοσέλιδα και θα προκαλούσαν αντιδράσεις από επίσημα χείλη. Παρά τις συνταρακτικές στιγμές που πέρασαν, τώρα θέλουν να επιστρέψουν στο μέτωπο. Ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει.

Οι δύο δημοσιογράφοι αφιέρωσαν το βραβείο της Deutsche Welle στους Ουκρανούς συναδέλφους τους. «Παίρνουν τα ίδια ρίσκα που πήραμε εμείς», είπε ο Τσέρνοφ. «Αν δεν το κάνουν, αυτός ο πόλεμος θα συνεχιστεί για πάντα». Έκανε επίσης έκκληση  για υποστήριξη. Για την ελευθερία της έκφρασης, την ανεξάρτητη δημοσιογραφία, το αμερόληπτο ρεπορτάζ.

Μονίς Γκαέντι/ΚΝΑ/dpa

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου