Από την Ερυθρά Θάλασσα περνά το 12% του παγκόσμιου εμπορίου. H διώρυγα του Σουέζ θεωρείται μέχρι σήμερα ένα ζωτικής σημασίας έργο για τη σύνδεση Μεσογείου – Ερυθράς Θάλασσας και κατ’ επέκταση βέβαια Ευρώπης – Ασίας.

Τώρα το ελεύθερο εμπόριο κινδυνεύει. Οι πολυάριθμες επιθέσεις των ανταρτών Χούθι της Υεμένης σε πλοία που διασχίζουν την Ερυθρά Θάλασσα έχει ως αποτέλεσμα τις αποφάσεις ναυτιλιακών και πετρελαϊκών εταιρειών προς εύρεση ασφαλέστερων διαδρομών. Οι αντάρτες Χούθι, οι οποίοι υποστηρίζονται από το Ιράν και έχουν ταχθεί ανοιχτά υπέρ της παλαιστινιακής Χαμάς, έχουν δηλώσει ότι στοχεύουν σε πλοία που έχουν σχέσεις με το Ισραήλ.

Την ανάγκη για εναλλακτικές λύσεις στην παγκόσμια ναυτιλία τονίζει η βρετανική ενεργειακή εταιρεία BP, αναστέλλοντας τις μεταφορές μέσω Ερυθράς Θάλασσας. «Θα διατηρήσουμε αυτή την προληπτική παύση, υπό συνεχή επανεξέταση ανάλογα με τις περιστάσεις που εξελίσσονται στην περιοχή», ήταν το συμπέρασμα της επίσημης ανακοίνωσής της την Δευτέρα καθώς, όπως ανέφερε, η κατάσταση στο πέρασμα είναι «επιδεινούμενη».

Ανοδική τάση ξανά στη τιμή του βαρελιού

Η BP είναι η πρώτη εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου που αποφασίζει να σταματήσει τα δικά της τάνκερ. Μέχρι στιγμής, οι αποφάσεις για παύση διέλευσης από την Ερυθρά Θάλασσα είχαν έρθει μόνο από ναυτιλιακές εταιρείες, όπως η Maersk και η Evergreen.

Αν και ο μεγαλύτερος βρετανικός ανταγωνιστής της BP, η Shell, έχει αρνηθεί να σχολιάσει τις εξελίξεις, αναλυτές ανησυχούν ότι αν και άλλες πετρελαϊκές ακολουθήσουν την ίδια τακτική, οι τιμές του πετρελαίου θα εκτοξευθούν ξανά. Ήδη άλλωστε έχει καταγραφεί ανοδική τάση, με το βαρέλι να κινείται πέριξ των 78 δολαρίων. Ανησυχία υπάρχει και για την άνοδο του πληθωρισμού του Ηνωμένου Βασιλείου με τις επίσημες ανακοινώσεις να αναμένονται αύριο Τετάρτη. Μέχρι στιγμής πάντως, βρίσκεται στο 4,6%, ακόμα μακριά από τον στόχο 2% της Κεντρικής Τράπεζας της Αγγλίας.

Η Ερυθρά Θάλασσα αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά περάσματα παγκοσμίως για την μεταφορά πετρελαίου, υγροποιημένου αερίου, αλλά και καταναλωτικών αγαθών. Ο Ρίτσαρντ Μιντ, αρχισυντάκτης της Lloyd's List, μίας από τις παλαιότερες εφημερίδες στον κόσμο με ναυτιλιακό ενδιαφέρον, δήλωσε σήμερα στο ραδιόφωνο του BBC ότι «το πρόβλημα δεν θα επηρεάσει μόνο το πετρέλαιο, αλλά το σύνολο του παγκόσμιου εμπορίου που περνά από την Ερυθρά Θάλασσα και μεταφράζεται σε περίπου ένα τρισεκατομμύριο αξία, ετησίως».

Υψηλά ασφάλιστρα ή κοστοβόρα διαδρομή;

Η κατάσταση αυτή έχει εκτοξεύσει και τα ασφαλιστικά κόστη που πληρώνουν οι πλοιοκτήτες. Οι ασφαλιστικές εταιρείες του Λονδίνου αυξάνουν σταδιακά το ασφάλιστρο κάλυψης κινδύνων πολέμου (war risk premium) και πλέον έχει αγγίξει το 0,5% - 0,7% από 0,07% που ήταν στις αρχές Δεκεμβρίου. Παράλληλα, μόλις χθες επέκτειναν την γεωγραφική ζώνη επικινδυνότητας της Ερυθράς Θάλασσας.

Το ταξίδι που θα αναγκαστούν να κάνουν πλέον οι εταιρείες για να πάνε ή να έρθουν από την Ασία θα γίνεται- γι αυτό το διάστημα- γύρω από την Αφρική και το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας (Cape of Good Hope). Αυτό σημαίνει, ότι τα πλοία είναι αναγκασμένα να διανύσουν 6.500 χιλιόμετρα επιπλέον και να παρατείνουν το ταξίδι τους κατά εννέα ημέρες.

Μένει να δούμε, αν η πολυεθνική στρατιωτική επιχείρηση των ΗΠΑ με την κωδική ονομασία «Operation Prosperity Guardian» θα είναι αποτελεσματική για την άμεση αντιμετώπιση της κρίσης στην περιοχή. Στην επιχείρηση συμμετέχουν επίσης Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία, Νορβηγία, Καναδάς, Μπαχρέιν και Σεϋχέλλες.

Ζωή Κατζαγιαννάκη, Λονδίνο