Τρία χρόνια από το θάνατο του Μουαμάρ Καντάφι η Λιβύη συγκλονίζεται από ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ διαφόρων πολιτοφυλακών, στις οποίες συγκαταλέγονται και ισλαμιστές. Επίκεντρο η πόλη Βεγγάζη, όπου μόνο τις τελευταίες μέρες έχουν σκοτωθεί δεκάδες άνθρωποι. Ο στρατός του απόστρατου στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ συνεπικουρούμενος από κυβερνητικές δυνάμεις και ένοπλους ιδιώτες προσπαθεί να επανακαταλάβει την πόλη που βρίσκεται στα χέρια των ισλαμιστών υπό τον Ανζάρ αλ Σαρία.

«Αγώνας επιβίωσης»

Ένοπλες συγκρούσεις διεξάγονται τόσο στο ανατολικό, όσο και στο δυτικό τμήμα της χώρας παρά την προτροπή του ΟΗΕ προς τις αντιμαχόμενες πλευρές να συμφωνήσουν σε κατάπαυση του πυρός. «Η διεθνής κοινότητα δεν ανέχεται την αιματοχυσία στη Λιβύη» είπε πρόσφατα ο Γ. Γ. των ΗΕ Μπαν Κι Μουν σε μια αιφνιδιαστική επίσκεψη τη Τρίπολη. «Εάν δεν επιτευχθεί βιώσιμη ειρήνη, το όνειρο για μια καλύτερη ζωή θα απομακρυνθεί στο απώτερο μέλλον». Έτσι, η χώρα συνεχίζει την πορεία της προς τη βία και το χάος και με ντε φάκτο δύο κοινοβούλια και δύο κυβερνήσεις.

«Γινόμαστε μάρτυρες ενός αγώνα επιβίωσης της Λιβύης» περιγράφει την κατάσταση ο Ζιάντ Ακλ, ερευνητής στο Κέντρο Πολιτικών και Στρατηγικών Μελετών Αλ Αχράμ του Καΐρου. «Ο συνασπισμός μεταξύ του τελευταίου κοινοβουλίου και του στρατιωτικού του σκέλους με εκπροσώπους του κυβερνητικού στρατού και των δυνάμειων του Χαλίφα Χαφτάρ δίνει αγώνα για να γίνει η μόνη νόμιμη αρχή στη Λιβύη. Όμως, το πρόβλημα είναι ότι αυτός ο αγώνας είναι πολύ βίαιος, γιατί οι συνασπισμένες δυνάμεις έχουν αντιπάλους που είναι το ίδιο καλά εξοπλισμένοι όσο και οι ίδιοι, έχουν τα ίδια όπλα που έχει και ο εθνικός στρατός».

Κίνδυνος διάσπασης

Ο μεταβατικός πρωθυπουργός Αμπντουλάχ αλ Θίνι και το νεοσύστατο κοινοβούλιο συνεδριάζουν από αρχές του περασμένου Αυγούστου για λόγους ασφαλείας στην πόλη Τομπρούκ της ανατολικής Λιβύης. Αλλά δεν χαίρουν γενικότερης αναγνώρισης. Η πόλη κοντά στα αιγυπτιακά σύνορα βρίσκεται υπό την προστασία των δυνάμεων του Χαφτάρ. Δεν είναι απορίας άξιο που οι εκλεγμένοι ισλαμιστές βουλευτές το μποϋκοτάρουν και παραμένουν στην πρωτεύουσα. Η διεθνής κοινότητα βέβαια τάσσεται ανοιχτά υπέρ του εκλεγμένου κοινοβουλίου με έδρα το Τομπρούκ.

Υπάρχει διάχυτη ανησυχία ότι η Λιβύη θα διασπαστεί σε δύο στρατόπεδα. Από τη μια η «Επιχείρηση Λυκαυγές», που αποτελείται από την πολιτοφυλακή της Μισράτα, ισλαμιστικές ομάδες -μεταξύ αυτών και του Αλ Σαρία- και συντηρητικές δυνάμεις των Αδελφών Μουσουλμάνων. Και από την άλλη βρίσκονται οι άνδρες του αποστάτη στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ. Πρόκειται για ευρύ συνασπισμό από πολιτοφύλακες της Ζιντάν και πολεμιστές του Καντάφι με την ονομασία «Επιχείρηση Έρημος».

«Ο κίνδυνος τρομοκρατίας υφίσταται στη Λιβύη και φυσικά η χώρα διαθέτει το δυναμικό για να προσελκύσει τρομοκρατικές οργανώσεις» επισημαίνει ο Ζιάντ Ακλ. «Αλλά όσο καιρό η διεθνής κοινότητα εξασφαλίζει στις λιβυκές αρχές τους απαραίτητους πόρους για να πολεμήσει την τρομοκρατία, δεν πρέπει να υπάρχει φόβος. Η Λιβύη δυνητικά είναι τόπος για τρομοκρατικές πράξεις, αλλά σε αρχικό στάδιο μπορούν να περιοριστούν».

Diana Hodali / Ειρήνη Αναστασοπούλου