Πριν από ένα χρόνο η Γαλλία εισήγαγε ένα Δείκτη Δυνατότητας Επισκευής κινητών, φορητών υπολογιστών, τηλεοράσεων και άλλων παρόμοιων συσκευών. Πρόκειται, στην ουσία, για ένα αυτοκόλλητο, το οποίο δείχνει στους καταναλωτές με μια βαθμολογία από το 1 ως το 10 αν η συσκευή που αγοράζουν μπορεί να αποσυναρμολογηθεί, αν υπάρχει διαθέσιμη τεκμηρίωση για τη σωστή χρήση και συντήρηση, αν είναι διαθέσιμες μακροπρόθεσμα πληροφορίες για το μοντέλο και πόσο γρήγορα και με ποιο κόστος οι καταναλωτές μπορούν να προμηθευτούν ανταλλακτικά.

Σκοπός της γαλλικής κυβέρνησης είναι να αυξηθεί το ποσοστό επισκευής συσκευών από 40% σήμερα στο 60% μέχρι το 2026. Και στη Γαλλία πολλοί είναι εκείνοι που βρίσκονται μπροστά σε ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα όταν μια συσκευή χαλάσει. Δύο πελάτισσες σε κατάστημα ηλεκτρονικών στη Γαλλία δηλώνουν σχετικά: «Θέλησα να επισκευάσω την τηλεόραση και ο τεχνικός που ήρθε στο σπίτι είπε ότι η εταιρία δεν κατασκευάζει πια αυτό το μοντέλο», λέει η μια κυρία, ενώ η άλλη συμπληρώνει: «Εμένα ο τεχνικός μού είπε ότι η επισκευή θα ήταν τελικά ακριβότερη από την αγορά καινούργιου».

Έχει ο δείκτης επιρροή στην καταναλωτική συμπεριφορά;

Οι ενώσεις καταναλωτών στη Γαλλία στηρίζουν την πρωτοβουλία της κυβέρνησης. Ασκούν ωστόσο και κριτική. Όπως λέει η Αν Λανί από την Οργάνωση Προστασίας Καταναλωτών UFC Que choisir, το πρόβλημα είναι ότι η τελική αξιολόγηση, από το 1 ως το 10, προκύπτει από τον μέσο όρο της ξεχωριστής βαθμολογίας των πέντε επιμέρους κριτηρίων. Κατά αυτό τον τρόπο δεν είναι εμφανή στους καταναλωτές σημαντικά μειονεκτήματα ενός προϊόντος: «Ένα κινητό για παράδειγμα μπορεί να βαθμολογείται με 10 στα 10 για την τεκμηρίωση, με 10 στα 10 στην αποσυναρμολόγηση, αλλά να παίρνει 0 στα ανταλλακτικά λόγω υψηλού κόστους. Που σημαίνει ότι μια επισκευή δεν συμφέρει. Ο μέσος όρος δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα».

Στο Δείκτη Επισκευής συμπεριλαμβάνονται από φέτος και άλλες συσκευές, όπως ηλεκτρικές σκούπες, πλυντήρια πιάτων και μηχανές γκαζόν. Από το 2024 ο δείκτης θα μετονομαστεί σε Δείκτη Βιωσιμότητας και θα προστεθούν τα κριτήρια βιωσιμότητα και δυνατότητα αγοράς συμπληρωματικού εξοπλισμού.

Το κρίσιμο ερώτημα ένα χρόνο μετά την εισαγωγή του Δείκτη Επισκευής είναι: Έχει επίδραση στον τρόπο κατασκευής προϊόντων και την καταναλωτική συμπεριφορά; Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, οι γαλλικές αρχές δεν έχουν στη διάθεσή τους επαρκή στοιχεία για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.

Γιούλια Μπορούτα, WDR Παρίσι

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος