Κάθε τόσο κατεβαίνουν στους δρόμους. Προσπαθούν να γίνουν ορατοί, να υψώσουν τη φωνή τους, να διεκδικήσουν δικαιώματα. Πριν από λίγες μέρες συγκεντρώθηκαν χιλιάδες από αυτούς στο Παρίσι, κοντά στον σταθμό του Μονπαρνάς. Μετανάστες που ήρθαν στη Γαλλία για μία καλύτερη ζωή δίνουν το παρών και διαμαρτύρονται για τα νέα περιοριστικά μέτρα που ανακοίνωσε ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών Ζεράλ Νταρμανέν και ενέκρινε ήδη η Γερουσία.

Όπως ο 33χρονος Αχμάντα Σιμπύ από το Μαλί. Ήρθε στη Γαλλία πριν από πέντε χρόνια και έκτοτε εργάζεται περιστασιακά ως λαντζέρης, εργάτης καθαριότητας, παιδί για όλες τις δουλειές. Συνήθως χρησιμοποιεί «άδειες εργασίας» που ανήκουν σε …άλλους. «Έτσι δουλεύουν οι περισσότεροι από εμάς, που δεν έχουμε χαρτιά», λέει. «Με άλλα λόγια πληρώνουμε φόρους, πληρώνουμε κοινωνικές εισφορές, αλλά δεν έχουμε κοινωνική ασφάλιση. Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μας αντιμετωπίζει σαν να μην υπάρχουμε. Κι όμως, εμείς κάνουμε όλες τις βρώμικες δουλειές. Στην οικοδομή, ακόμη και στα ολυμπιακά έργα για το 2024, στα εστιατόρια, στην καθαριότητα…»

Στην Εθνοσυνέλευση η κρίσιμη ψηφοφορία

Τη Δευτέρα το νέο μεταναστευτικό νομοσχέδιο θα συζητηθεί στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, ενώ έχει ήδη εγκριθεί από τη Γερουσία. Μεταξύ άλλων το αυστηροποιημένο νομικό πλαίσιο επιταχύνει τις διαδικασίες για την έγκριση ή απόρριψη αιτήσεων ασύλου, δυσχεραίνει την επανένωση οικογενειών σε γαλλικό έδαφος και προβλέπει πιο αυστηρές προϋποθέσεις για την παροχή ιατρικής περίθαλψης. Επιπλέον, διευκολύνει την απέλαση αλλοδαπών, ακόμη και αν τα παιδιά τους έχουν αποκτήσει γαλλική υπηκοότητα.

Θεωρείται βέβαιο ότι το νομοσχέδιο θα διχάσει την Εθνοσυνέλευση, καθώς ο Εμανουέλ Μακρόν δεν διαθέτει την απαραίτητη πλειοψηφία για να το περάσει και υποχρεώνεται να αναζητήσει συμμάχους στο συντηρητικό στρατόπεδο. Ο ίδιος παρουσιάζει το νέο νομικό πλαίσιο ως ανάχωμα στην παράτυπη μετανάστευση και την τρομοκρατία. Ανθρωπιστικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι η νέα νομοθεσία θα οδηγήσει σε ακόμη περισσότερες διακρίσεις εις βάρος μεταναστών. Η Λίζα Φαρόν, μέλος του συλλόγου Cimade στο Παρίσι, λέει ότι «η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί μία 'ισορροπημένη' νομοθεσία, αλλά τώρα επιχειρεί να περιστείλει δικαιώματα και να δυσχεράνει ακόμη περισσότερο την αναζήτηση νόμιμης εργασίας».

Για τον Βενσάν Τιμπέρ, καθηγητή Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Sciences Po του Μπορντώ, το νομοσχέδιο αντανακλά μία γενικότερη συντηρητική στροφή στη δημόσια συζήτηση. Άλλωστε, το ακροδεξιό κόμμα «Εθνική Συσπείρωση» (Rassemblement National) εμφανίζεται σήμερα στην πρώτη θέση των δημοσκοπήσεων ενόψει των ευρωεκλογών του 2024. Υπενθυμίζεται ότι και στις ευρωεκλογές του 2019 το κόμμα «Αναγέννηση» (Renaissance) του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν είχε χάσει την πρώτη θέση από τον «Εθνικό Συναγερμό» της Μαρίν Λεπέν. «Οι περισσότεροι πολιτικοί παρουσιάζουν τους μετανάστες ως βάρος ή απειλή και λησμονούν τα όσα έχουν συνεισφέρει στην κοινωνία μας» λέει ο Τιμπέρ. «Πολιτικά κόμματα όπως η 'Αναγέννηση' θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι αυτή η στρατηγική όχι μόνο δεν αποδίδει, αλλά και νομιμοποιεί τις ιδέες των ακροδεξιών, με αποτέλεσμα να τους ενισχύει ακόμη περισσότερο…»

Διαφορετική άποψη έχει ο Αλέξις Ιζάρ, βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος στην επαρχία Εσόν, κοντά στο Παρίσι. Κατά τη γνώμη του η νέα νομοθεσία είναι ισορροπημένη και ανταποκρίνεται σε δύο βασικούς στόχους. «Από τη μία πλευρά θα πρέπει να απελάσουμε κάθε χρόνο 4.000 παράνομους μετανάστες που διαπράττουν εγκλήματα και αυτό καθίσταται εφικτό με τη νέα νομοθεσία» λέει. «Ταυτόχρονα θέλουμε να προσελκύσουμε όσους έρχονται για να δουλέψουν. Και αυτό θα γίνει πιο εύκολο, πιο αποτελεσματικό».

Εστίαση χωρίς αλλοδαπούς; Ανέφικτο

Για τον Αλέν Φοντέν, ιδιοκτήτη του εστιατορίου Le Mesturet στο Παρίσι και πρόεδρο της γαλλικής ένωσης εστιατόρων (AFMR), χρειάζονται πραγματιστικές λύσεις. Ο ίδιος λέει ότι απασχολεί 27 άτομα, εκ των οποίων οι 12 είναι αλλοδαποί. Σε όλα τα γαλλικά πανδοχεία και εστιατόρια, επισημαίνει, «το 25% των εργαζομένων είναι αλλοδαποί, χωρίς αυτούς δεν μπορεί να σταθεί η επιχείρηση».

Κατά τη γνώμη του η αυτόματη χορήγηση άδειας εργασίας για έναν χρόνο, που προβλέπει το νέο νομοθετικό πλαίσιο, θα μπορούσε να λύσει πολλά προβλήματα. Σε κάθε περίπτωση, τονίζει ο Αλέν Φοντέν, «χρειαζόμαστε τους μετανάστες. Άλλωστε τα δικά μας παιδιά δεν καταδέχονται τις δύσκολες δουλειές. Σήμερα όλοι θέλουν να δουλέψουν στην ψηφιακή τεχνολογία ή στην προστασία του περιβάλλοντος…»  

«Δεν θα εγκαταλείψουμε τόσο εύκολα…»

Ο Αχμάντα Σιμπύ από το Μαλί λέει ότι η πιο δύσκολη στιγμή της ζωής του ήταν όταν διέσχισε τη Μεσόγειο, πριν από πέντε χρόνια, δίνοντας μάχη με τα κύματα. «Είμαστε 64 άτομα σε μία λέμβο, μαζί μας ήταν γυναίκες και δύο παιδιά τριών και πέντε ετών», λέει. «νομίζαμε ότι δεν θα ξαναδούμε ποτέ πια τις οικογένειές μας. Όταν έχεις περάσει κάτι τέτοιο, δεν εγκαταλείπεις εύκολα. Είμαι αποφασισμένος να αγωνιστώ για ένα καλύτερο μέλλον».

Προς το παρόν ο Σιμπύ ζει σε ένα δωμάτιο 15 τ.μ. το οποίο μάλιστα μοιράζεται με τον θείο του και έναν ξάδερφό του. Ο ίδιος πιστεύει ότι η «άδεια εργασίας για ένα έτος» δεν είναι καλή ιδέα. «Η σύγχρονη σκλαβιά θα γίνει νόμος», υποστηρίζει. «Θα είμαστε εξαρτημένοι από τις διαθέσεις του εργοδότη. Θα πρέπει να παραμείνουμε σε αυτό το επάγγελμα, αλλιώς χάνουμε την άδεια παραμονής. Αυτό που θέλουμε είναι να μας νομιμοποιήσουν όλους, για να δουλεύουμε εκεί που εμείς θέλουμε…»

(Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου)