Και αυτήν την Παρασκευή, 14 Ιουλίου, θα γίνει η καθιερωμένη στρατιωτική παρέλαση στα Ηλύσια Πεδία, η οποία υπόσχεται να είναι εντυπωσιακή όπως κάθε χρόνο. Ωστόσο η εθνική γιορτή στη Γαλλία μάλλον θα είναι αρκετά διαφορετική από ό,τι σχεδίαζε ο πρόεδρος Μακρόν. Προκειμένου να αφήσει πίσω του τη σκληρή διαμάχη για το συνταξιοδοτικό με τις μαζικές διαδηλώσεις, είχε βασιστεί σε ένα πρόγραμμα 100 ημερών με βελτιώσεις σε διάφορους τομείς. Επί εβδομάδες οι υπουργοί ταξίδευαν σε όλη τη χώρα και ο Μακρόν είχε ανακοινώσει πως ανήμερα της εθνικής εορτής θα γινόταν μια πρώτη αξιολόγηση. Όμως μετά τις πρόσφατες ταραχές στα προάστια, η χώρα βρίσκεται σε κρίση.

Η παραδοσιακή ρίψη πυροτεχνημάτων στις 14 Ιουλίου ακυρώθηκε σε ορισμένες πόλεις για λόγους ασφαλείας. Δεκάδες χιλιάδες αστυνομικοί πρόκειται να αντιμετωπίσουν τις όποιες ταραχές εκδηλωθούν πριν επεκταθούν, ενώ θα κινητοποιηθούν ελικόπτερα και τεθωρακισμένα οχήματα. Σε αντίθεση με τα σχέδια του Μακρόν η πολιτική συζήτηση δεν αφορά τόσο τις πρωτοποριακές μεταρρυθμίσεις για τη Γαλλία, όσο τη λήψη περισσότερων μέτρων κατά των ταραχοποιών, τα ζητήματα μετανάστευσης και το κατά πόσο έχει νόημα η επένδυση δισεκατομμυρίων στα υποβαθμισμένα προάστια. Στις 17 Ιουλίου το κοινοβούλιο θα εξετάσει με τη διαδικασία του κατεπείγοντος νόμο για την ταχεία ανοικοδόμηση και ανακαίνιση των περιοχών που επλήγησαν από τις ταραχές.

Οι μεγαλύτερες ταραχές στα προάστια από το 2005

Κατά τις πρόσφατες ταραχές αξιωματικοί δέχθηκαν επιθέσεις και δημόσια κτήρια πυρπολήθηκαν. Χιλιάδες αυτοκίνητα κάηκαν και οι συνολικές ζημιές ανήλθαν σε τουλάχιστον 650 εκατομμύρια ευρώ. Παρ’ ότι οι ταραχές περιορίστηκαν, πολλοί ανησυχούν πως θα αναζωπυρωθούν ανήμερα της εθνικής εορτής.

Συζητείται αυτή τη στιγμή στη Γαλλία η αιτία πίσω από τη μεγαλύτερη έκρηξη βίας στα προάστια από το 2005; Γίνεται κάποια συζήτηση για τους αστυνομικούς που σημαδεύουν με τα όπλα τους έναν άοπλο νεαρό; Ο Μακρόν και η κυβέρνηση έκαναν γρήγορα λόγο για παράπτωμα εκ μέρους του αστυνομικού, θέτοντας το αστυνομικό σώμα συνολικά υπό την προστασία τους. Τόνισαν επίσης ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων των προαστίων δεν είχε καμία σχέση με τις ταραχές και πως και αυτή υπέφερε. Επίσης, έγινε λόγος για την ευθύνη που φέρουν οι γονείς των εξεγερμένων νέων και για τον ρόλο των κοινωνικών δικτύων, τα οποία εν μέρει τροφοδότησαν τις ταραχές.

Η Επιτροπή του Ο.Η.Ε. για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων (CERD) κατήγγειλε την υπερβολική αστυνομική βία και τους φυλετικούς ελέγχους που εισάγουν διακρίσεις στη Γαλλία. «Οποιαδήποτε κατηγορία για ρατσισμό ή συστηματικές διακρίσεις από τις δυνάμεις του νόμου και της τάξης στη Γαλλία είναι αβάσιμη», αντέτεινε το Υπουργείο Εξωτερικών. Οι ταραχές δεν αποτελούν ένα «γαλλικό πρόβλημα», όπως δήλωσε κυβερνητικός εκπρόσωπος. Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση δεν έχει ανταποκριθεί στις εκκλήσεις της αριστερής πολιτικής πτέρυγας για μεταρρύθμιση του αστυνομικού σώματος.

Πτωτική η δημοτικότητα του Μακρόν

Ο Μακρόν ήθελε να ξεφύγει από την πτώση της δημοτικότητάς του μετά την προώθηση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης και να αποκτήσει νέο πολιτικό αέρα από τον Απρίλιο. Η διακυβέρνηση ήταν δύσκολη εδώ και έναν χρόνο, αφ’ ότου έχασε την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Το σχέδιό του ήταν να θέσει και πάλι την ατζέντα νέων μεταρρυθμίσεων σε σημαντικούς τομείς, όπως την υγεία, την εκπαίδευση ή τη μετανάστευση.

Ο Μακρόν αναγκάστηκε ακόμη να ακυρώσει την επίσκεψή του στη Γερμανία λόγω των ταραχών και αντί για όμορφες εικόνες με φόντο το παλάτι Bellevue, οι φωτογραφίες που έκαναν τον γύρο του κόσμου ήταν εκείνες από τα φλεγόμενα γαλλικά προάστια.

Βαθιές οι ρωγμές στη γαλλική κοινωνία

Οι βαθιές ρωγμές της γαλλικής κοινωνίας ήρθαν και πάλι στο φως κατά τις ταραχές. Τα προβλήματα των απομονωμένων στα προάστια πολιτών, πολλοί εκ των οποίων είναι μετανάστες ή απόγονοι μεταναστών, είναι γνωστά εδώ και δεκαετίες. Όπως δείχνουν έρευνες, οι πολίτες αυτοί εξακολουθούν να αισθάνονται ότι υφίστανται διακρίσεις και πολλοί φωνάζουν πως αυτές πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστούν. Άλλοι πάλι ζήτησαν να αφαιρεθεί από τους ταραξίες με ξένη υπηκοότητα το γαλλικό διαβατήριο.

Η κοινωνική και εθνική συνοχή εξακολουθεί να είναι πολύ σημαντική για τους Γάλλους, σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Ipsos που δημοσιεύθηκε την Τρίτη. Οι ερωτηθέντες αναφέρουν ως σημαντικές τις αξίες της δημοκρατίας, την ελευθερία, την ισότητα, την αλληλεγγύη και την ανεκτικότητα. Πολλοί ελπίζουν στο τέλος των πολέμων, της φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων – και τουλάχιστον τα δύο τελευταία σημεία σχετίζονται άμεσα με την κατάσταση στη χώρα.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς