Στις εκλογές για τα κοινοβούλια των κρατιδίων της Βάδης-Βυρτεμβέργης και της Ρηνανίας-Παλατινάτου οι γερμανοί εκλογείς έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στο κόμμα του εκάστοτε πρωθυπουργού - στη Ρηνανία-Παλατινάτο στους Σοσιαλδημοκράτες και στη Βάδη-Βυρτεμβέργη στους Πράσινους. Δεύτερο κοινό στοιχείο αυτών των εκλογών είναι η μείωση της εκλογικής δύναμης των Χριστιανοδημοκρατών. Ένα τρίτο είναι ότι η πλειοψηφία των ψηφοφόρων επέλεξε να ψηφίσει επιστολικά, παρ’ ότι είχε ανακοινωθεί ότι στα εκλογικά κέντρα θα τηρούνταν αυστηρά μέτρα προστασίας – κανόνες απόστασης, χρήση μάσκας, ακρυλικό γυαλί και αποστειρωμένα στυλό.

Μαλού Ντράιερ στη Ρηνανία-Παλατινάτο

Παρ' ότι 30 χρόνια στην εξουσία και παρ' ότι σε εθνικό επίπεδο τα ποσοστά τους κυμαίνονται στο 15%-16%, οι Σοσιαλδημοκράτες στη Ρηνανία-Παλατινάτο κατάφεραν να διατηρήσουν σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα (21.00 γερμανική ώρα) με 36% (-0,2%) την εκλογική τους δύναμη και να παραμείνουν πρώτο κόμμα. Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, σημαντικό ρόλο για αυτή την επιτυχία διαδραμάτισε η δημοφιλής σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Μαλού Ντράϊερ. Το 52% των ψηφοφόρων του SPD στο κρατίδιο δηλώνουν σε σημερινή δημοσκόπηση ότι ο λόγος που έχουν ψηφίσει το κόμμα είναι η κ. Ντράιερ.

Σε ό,τι αφορά τους κυβερνητικούς εταίρους του SPD – οι Πράσινοι αύξησαν τις ψήφους στο 8,8% (+3,5%) ενώ το ποσοστό των Φιλελευθέρων μειώθηκε στο 5,6% (-0,6%). Απώλειες της τάξεως του 3,7% σημείωσε το εθνικιστικό και ξενοφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) που συγκέντρωσε το 8,9% των ψήφων. Με 2.5% το κόμμα Η Αριστερά για μια ακόμη φορά δεν κατάφερε να υπερπηδήσει το όριο εισόδου στη βουλή που είναι το 5%. Το όριο αυτό ξεπέρασε για πρώτη φορά με 5,9% το κόμμα των «Ελεύθερων Ψηφοφόρων». Για πολλοστή φορά οι Χριστιανοδημοκράτες της Ρηνανίας-Παλατινάτου δεν κατάφεραν να κερδίσουν τις εκλογές στο κρατίδιο. Και όχι μόνο. Με 26,5% το CDU έχασε το 5,3% της εκλογικής του δύναμης σε σχέση με το 2016.

Οι Πράσινοι αποφασίζουν στη Βάδη-Βυρτεμβέργη

Παρόμοιες απώλειες σημείωσαν οι Χριστιανοδημοκράτες και στη Βάδη-Βυρτεμβέργη. Ενώ στις προηγούμενες εκλογές είχαν συγκεντρώσει το 27% των ψήφων, αυτή τη φορά το ποσοστό τους περιορίστηκε στο 23,6%. Τόσο πολιτικοί αναλυτές όσο και στελέχη του CDU θεωρούν πως και στα δύο κρατίδια η εκλογική τους αποτυχία δεν σχετίζεται μόνο με τους κομματικούς υποψήφιους για το αξίωμα του πρωθυπουργού και τις τοπικές ιδιαιτερότητες. Σε μεγάλο βαθμό συνέβαλαν και το σκάνδαλο των προμηθειών για μάσκες, στο οποίο εμπλέκονται βουλευτές των Χριστιανοδημοκρατών και των βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών στο Βερολίνο, όπως και ατυχείς χειρισμοί της κυβέρνησης Μέρκελ στην καταπολέμηση της πανδημίας.

Πρώτο κόμμα στη Βάδη-Βυρτεμβέργη αναδείχθηκαν για τρίτη συνεχή φορά οι Πράσινοι αυξάνοντας το ποσοστό τους κατά 2,1% στο 32,4%. Σε μεγάλο βαθμό η επιτυχία αυτή οφείλεται στη δημοτικότητα του πρωθυπουργού Βίνφριντ Κρέτσμαν ο οποίος ανήκει στη συντηρητική πτέρυγα των Πρασίνων. Τρίτο κόμμα αναδεικνύονται με 11,6 % (-1,1%) οι Σοσιαλδημοκράτες, ακολουθούν με 10,4% οι Φιλελεύθεροι (+2,1%) και με 10,1% το AfD το οποίο σημείωσε απώλειες της τάξεως του 5%. Εκτός βουλής παραμένουν το κόμμα Η Αριστερά και οι «Ελεύθεροι Ψηφοφόροι».

Πιθανοί κυβερνητικοί συνασπισμοί

Στη Ρηνανία-Παλατινάτο το πιθανότερο είναι ότι οι Σοσιαλδημοκράτες θα συνεχίσουν να κυβερνούν με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους. Η σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Μαλού Ντράιερ ανακοίνωσε ότι πολύ σύντομα θα ξεκινήσει σχετικές συνομιλίες με τους κυβερνητικούς της εταίρους. Ασαφής είναι η εικόνα στη Βάδη-Βυρτεμβέργη. Σε αντίθεση με τον πρωθυπουργό Β. Κρέτσμαν που πριν από τις εκλογές είχε εκφράσει την προτίμησή του για την ανανέωση του κυβερνητικού συνασπισμού με τους Χριστιανοδημοκράτες, το 70% της βάσης των Πρασίνων του κρατιδίου θα προτιμούσε μια άλλη κυβέρνηση. Ως εταίροι προσφέρονται οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Φιλελεύθεροι. Πάντως, ο κ. Κρέτσμαν ανακοίνωσε πως θα διεξαγάγει διερευνητικές συνομιλίες με όλα τα κόμματα της νέας βουλής πλην του AfD. Όπως τόνισε, σημαντικότερο θέμα σε αυτές τις συνομιλίες θα είναι η προστασία του κλίματος.

Σενάρια για τις εθνικές εκλογές

Σύμφωνα με τον υποψήφιο καγκελάριο των Σοσιαλδημοκρατών, Όλαφ Σολτς, το μήνυμα των εκλογών στα δυο κρατίδια είναι ότι μπορούν να σχηματιστούν κυβερνήσεις χωρίς τη συμμετοχή των Χριστιανοδημοκρατών. Σε αυτό το σενάριο αναφέρθηκε το βράδυ και ο γενικός γραμματέας της βαυαρικής Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU), Μάρκους Μπλούμε. Οι Πράσινοι θα πρέπει να επιλέξουν αν θα είναι κόμμα του κέντρου ή της αριστεράς έγραψε σε μήνυμα του στο Twitter. Και οι Φιλελεύθεροι, επισημαίνει ο κ. Μπλούμε, θα πρέπει να πάρουν θέση κατά πόσο θέλουν να είναι «στυλοβάτες» των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων.

Δεδομένου ότι τα αποτελέσματα στη Ρηνανία-Παλατινάτο και τη Βάδη-Βυτεμβέργη ανοίγουν την προοπτική ενός κυβερνητικού συνασπισμού χωρίς CDU και CSU μετά της εθνικές εκλογές τον Σεπτέμβριο, ο αντιπρόεδρος των Φιλελευθέρων, Βόλφγκανγκ Κουμπίκι, ζήτησε από τους Σοσιαλδημοκράτες να αποφασίσουν αν θα ακολουθήσουν «τη σωστή πορεία» της Μαλού Ντράιερ ή όχι. Πάντως, ο μέχρι στιγμής δεδηλωμένος στόχος του SPD είναι ο σχηματισμός ενός συνασπισμού με τους Πράσινους και το κόμμα Η Αριστερά.  

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο