Πρόσφυγες από την Ουκρανία

Περίπου 998.000 ουκρανοί πρόσφυγες καταγράφηκαν στο Κεντρικό Μητρώο Αλλοδαπών από τα τέλη Φεβρουαρίου έως τα τέλη Σεπτεμβρίου 2022, σύμφωνα με το γερμανικό υπουργείο Εσωτερικών. Σχεδόν τα δύο τρίτα είναι γυναίκες, το ένα τρίτο άνδρες και περίπου 350.000 παιδιά και έφηβοι. Ενδέχεται ωστόσο οι ουκρανοί πρόσφυγες στη Γερμανία να είναι ακόμα περισσότεροι, μιας και δεν χρειάζονται βίζα για να εισέλθουν στην ΕΕ και έχουν τη δυνατότητα να μετακινούνται ελεύθερα στις χώρες του Σένγκεν για 90 ημέρες. Θεωρείται δε πολύ πιθανό λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία η φετινή χρονιά να καταγραφεί ως η χρονιά με τον μεγαλύτερο αριθμό μεταναστών από τη γερμανική Επανένωση. Γι αυτό η υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ καλεί εκπροσώπους δήμων και κοινοτήτων σε μια λεγόμενη Συνάντηση Κορυφής με στόχο τον συντονισμό της βοήθειας με τη ματιά στραμμένη στους δύσκολους χειμερινούς μήνες. 

Αιτήσεις ασύλου

Από τις αρχές του 2022 οι ροές μέσω Δυτικών Βαλκανίων και Μεσογείου έχουν ανοδική τάση. Από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο του 2022 υποβλήθηκαν περισσότερες από 115.000 αιτήσεις για άσυλο στην Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης και Προσφύγων BAMF. Την ίδια περίοδο του 2021 οι αιτήσεις μόλις ξεπερνούσαν τις 85.000. Η αύξηση μέσα σε ένα χρόνο αγγίζει, κατά συνέπεια, το 35,5%.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών ένας από τους λόγους για τον οποίο ενισχύονται οι ροές μεταναστών είναι η οικονομική και πολιτική κατάσταση σε σημαντικές χώρες υποδοχής και διέλευσης όπως η Τουρκία, η Τυνησία ή η Λιβύη. Κράτη της ΕΕ, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, στηρίζουν ελάχιστα τους μετανάστες οικονομικά και τους αφήνουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους στη Γερμανία παρά το γεγονός ότι είναι αρμόδια γι αυτούς.

Η κοινωνική ενσωμάτωση

Στους πρόσφυγες προσφέρονται μαθήματα ενσωμάτωσης και γερμανικών. Από τον Σεπτέμβριο συνολικά 100.000 Ουκρανοί και 90.000 πρόσφυγες από άλλες χώρες παρακολουθούν μαθήματα ενσωμάτωσης στην γερμανική κοινωνία.

Φροντίδα για προσφυγόπουλα

Περισσότερα από 193.000 παιδιά και ουκρανοί έφηβοι φοιτούν σε γερμανικά σχολεία από την έναρξη της ρωσικής εισβολής. Ενώ ο αριθμός αυξάνονταν αργά τους πρώτους μήνες, εκτοξεύτηκε μετά τις καλοκαιρινές διακοπές. Ως αποτέλεσμα πολλά σχολεία λειτουργούν πλέον στα όριά τους.

Σύγκριση με την προσφυγική κρίση του 2015/2016;

Πολιτικοί αντιπολιτευτικών κομμάτων προειδοποιούν για νέα κρίση χειρότερη από την προσφυγική. Ο χριστιανοκοινωνιστής υπουργός Εσωτερικών της Βαυαρίας Γιόαχιμ Χέρμαν τονίζει για παράδειγμα: «Αν αθροίζαμε τους αιτούντες άσυλο με τους ουκρανούς πρόσφυγες θα ξεπερνούσαμε σημαντικά τον αριθμό προσφύγων του 2016». Θυμίζουμε ότι από το καλοκαίρι του 2015 περίπου 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, πέρασαν τα γερμανικά σύνορα μέσα μέσα σε λίγους μήνες.

Σε όμοιες εκτιμήσεις προχωρούν εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εστιάζουν ωστόσο στο γεγονός ότι λόγω της τεταμένης κατάστασης στην αγορά ακινήτων δεν υπάρχουν στην ουσία πια δυνατότητες φιλοξενίας προσφύγων. Στο μεταξύ υπηρεσίες και δημοτικές αρχές, οι οποίες είχαν φθάσει στα όριά τους το 2015/2016, ανταπεξέρχονται πλέον καλύτερα στις υποχρεώσεις τους.

Πώς θα διαχειριστή την κατάσταση το Βερολίνο;

Στόχος της γερμανικής κυβέρνησης είναι να περιοριστεί η παράνομη είσοδος στην Γερμανία μέσω Δυτικών Βαλκανίων. Οι έλεγχοι στα σύνορα με την Αυστρία έχουν ενταθεί και στα σύνορα με την Τσεχία έχουν αυξηθεί σημαντικά οι περιπολίες της ομοσπονδιακής αστυνομίας. Ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Φιλελευθέρων στην γερμανική βουλή Στέφαν Τομέ, δήλωσε σε συνέντευξη στον γερμανικό Τύπο: «Δυστυχώς τώρα εκδικείται ότι στην προσπάθεια για μια ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου δεν έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια καμία πρόοδος. Απαιτείται το συντομότερο δυνατό μια ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής για τη Μετανάστευση για να οριστούν σαφείς κανόνες για το πώς η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει την παρούσα, αλλά και μελλοντικές προσφυγικές ροές».

Σαμπίνε Κίνκαρτς

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος