Τρεις μήνες μετά τις γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου διατηρείται το θολό τοπίο σε ό,τι αφορά τον σχηματισμό ενός νέου κυβερνητικού συνασπισμού. Η ένωση των χριστιανικών κομμάτων (CDU και CSU) και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) εξακολουθούν να βρίσκονται στο στάδιο των προδιερευνητικών επαφών και παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί μέχρι σήμερα, μια κυβέρνηση συνασπισμού των δύο μεγάλων κομμάτων για δεύτερη συνεχή τετραετία είναι κάθε άλλο παρά βέβαιη.

Παρά τις φωνές εντός του SPD που δεν επικροτούν μια νέα συμμετοχή του κόμματος σε κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού υπό τη γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ, ο σοσιαλδημοκράτης πρώην καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ φαίνεται να θεωρεί μια ανανέωση της συνεργασίας των μεγάλων κομμάτων κάτι σαν αυτονόητη επιλογή. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην DW ήταν κατηγορηματικός όταν ρωτήθηκε σχετικά με το τι θα συμβούλευε το κόμμα του να επιλέξει σε αυτή τη συγκυρία. «Βεβαίως δεν θέλουμε θεατρινισμούς αλλά έναν μεγάλο συνασπισμό, τι άλλο;» ρώτησε ρητορικά ο Γκέρχαρντ Σρέντερ.

Η μορφή μιας νέας συνεργασίας ανάμεσα σε Χριστιανική Ένωση και Σοσιαλδημοκράτες αποτελεί ακόμη βασικό πεδίο προβληματισμού. Ως εναλλακτική επιλογή στο μοντέλο του μεγάλου συνασπισμού εξετάστηκε εντός του SPD ένα μοντέλο «συνασπισμού συνεργασίας» (του επονομαζόμενου KoKo). Αυτό προβλέπει εκ προοιμίου συμφωνία επί συγκεκριμένων κομβικών ζητημάτων, τα οποία θα προωθούν και θα ψηφίζουν τα κόμματα της συγκυβέρνησης από κοινού στη Βουλή. Σε όλα τα υπόλοιπα, που δεν θα έχουν αποτυπωθεί στο κείμενο της κυβερνητικής συνεργασίας θα μπορούν να αναζητούνται νέες κοινοβουλευτικές συνεργασίες και συμμαχίες.

«Κανείς δεν επωφελείται από νέες εκλογές»

Ο Γκέρχαρντ Σρέντερ επισήμανε ότι η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης είναι δύσκολη «διότι έχουμε για πρώτη φορά έξι κόμματα στη Βουλή. Και δύο κόμματα δεν θεωρούνται κατάλληλα για έναν συνασπισμό και επί της ουσίας δεν είναι: Από τη μία πλευρά το κόμμα της Αριστεράς και από την άλλη το AfD. (…) Και γι' αυτό λέω εντελώς ανοιχτά στο κόμμα μου: Είναι αναπόφευκτο. Πρέπει να αντιληφθείτε αυτή την ευθύνη! Πρέπει να πείσετε τα μέλη του κόμματος ότι είναι απαραίτητο!»

Η σοβαρή πολιτική εκκρεμότητα στη Γερμανία έχει κατά πολλούς επιπτώσεις και σε επίπεδο ευρωπαϊκής πολιτικής, δημιουργώντας συνθήκες στασιμότητας σε μια κρίσιμη πολιτική συγκυρία. Ως εκ τούτου, ο Γκέρχαρντ Σρέντερ καλεί σε σχηματισμό μεγάλου συνασπισμού το ταχύτερο δυνατό. «Αυτό το έχει ανάγκη η Ευρώπη. Η Ευρώπη χρειάζεται μια σταθερή Γαλλία και μια σταθερή Γερμανία και ως εκ τούτου θεωρώ ότι είναι συνετό να σχηματιστεί γρήγορα κυβέρνηση. Και με τα τωρινά δεδομένα αυτό μπορεί να γίνει μόνο με έναν μεγάλο συνασπισμό. (…) Κανείς δεν επωφελείται από νέες εκλογές. Ούτε από παιχνίδια σαν τον επονομαζόμενο "συνασπισμό συνεργασίας" ή όπως αλλιώς το αποκαλούν. Αυτό δεν οδηγεί πουθενά», υπογράμμισε ο γερμανός πρώην καγκελάριος.

Άννα Κριστίνα Τσέπε / Άρης Καλτιριμτζής