Αστυνομικοί περιπολούν τον δρόμο που οδηγεί στην περιοχή της καταστροφής με καλυμμένα πρόσωπα και χέρια και φέροντας συσκευές μέτρησης της ραδιενέργειας. Ελέγχουν σχολαστικά το τηλεοπτικό συνεργείο της Δυτικογερμανικής Ραδιοφωνίας –Τηλεόρασης (WDR), το πρώτο γερμανικό τηλεοπτικό συνεργείο που επισκέπτεται τη ζώνη της καταστροφής στη Φουκουσίμα για να γυρίσει ένα 45λεπτο ντοκιμαντέρ.

Τα επίπεδα ραδιενέργειας μεταβάλλονται ραγδαία από περιοχή σε περιοχή. Σε περιοχές με χόρτα και μέσα στο δάσος είναι πολύ υψηλότερα συγκριτικά με το δρόμο. Ο δημοσιογράφος του WDR Ράνγκα Γιόγκεσβαρ και οι συνάδελφοί του αποφάσισαν να τολμήσουν το επικίνδυνο ταξίδι στην μολυσμένη περιοχή. Το πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα είχε καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό το 2011. Ο σεισμός, το τσουνάμι και η εκρήξεις των πυρηνικών αντιδραστήρων διοχέτευσαν τεράστιες ποσότητες ραδιενέργειας στο περιβάλλον, προκαλώντας το θάνατο περίπου 19.000 ανθρώπων και καταστρέφοντας τις εστίες περίπου 100.000. Η καταστροφή στη Φουκουσίμα αποτέλεσε στη Γερμανία αφορμή για την απόφαση της κυβέρνησης για σταδιακή εγκατάλειψη της πυρηνικής ενέργειας, αναγκάζοντας την καγκελάριο Μέρκελ να κάνει στροφή 180 μοιρών.

Αυστηρότατα μέτρα προστασίας

Στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα εργάζονται σήμερα 6.000 άνθρωποι, ασχολούμενοι με το έργο της αποκατάστασης των ζημιών και της απολύμανσης. Εξαιτίας της ακτινοβολίας κάθε βάρδια διαρκεί μόλις δύο ώρες. Η εταιρεία εκμετάλλευσης του εργοστασίου, Tepco, έδωσε λεπτομερέστατο πλάνο οδηγιών στο γερμανικό τηλεοπτικό συνεργείο. Όλα τα μέλη του είναι εφοδιασμένα με μετρητή ακτινοβολίας για να ελέγχουν τα ποσά ραδιενέργειας ανά πάσα στιγμή. Πριν εισέλθουν στην επικίνδυνη ζώνη της καταστροφής τους κάλυψαν με τρεις στρώσεις προστατευτικών υλικών: «Λάτεξ, βαμβάκι και πάλι λάτεξ», λέει στην κάμερα ο Γιόγκεσβαρ. Όλοι τους φορούν και τρία ζευγάρια γάντια. Ένα γιλέκο ψύξης τους προστατεύει από τη θερμοκρασία που ανεβαίνει εξαιτίας της λευκής προστατευτικής στολής και της μάσκας αναπνοής. Ακόμη και οι κάμερες τυλίγονται με μεμβράνες. Η συνεννόηση γίνεται πλέον μόνο με τη βοήθεια μεγαφώνων.

Ασύλληπτα ποσά ραδιενέργειας

Ένα λεωφορείο τους μεταφέρει στην μολυσμένη περιοχή, περνώντας ανάμεσα από κατεστραμμένες προσόψεις κτηρίων και μπάζα. Η ακτινοβολία εκεί είναι τόσο υψηλή ώστε δεν μπορεί να ξεκινήσει ακόμη η αποκατάσταση. Η γυαλιστερή πράσινη απόχρωση των κτηρίων που φιλοξενούν τους πυρηνικούς αντιδραστήρες βάφτηκαν βιαστικά με σκοπό να δεσμευτεί η ραδιενεργή σκόνη που έχει επικαθίσει στις προσόψεις. Χοντρές ατσάλινες πλάκες έχουν τοποθετηθεί στο έδαφος για να αποτρέψουν την ανάδυση της ραδιενέργειας. Τα μέλη της δημοσιογραφικής αποστολής μετρούν 87 μικροσιβέρτ (μSv) ανά ώρα. Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της καταστροφής, ένας πολίτης στη Γερμανία εκτίθεται ετησίως σε μία ποσότητα της τάξης των τεσσάρων μιλισιβέρτ.

Το έργο της αποκατάστασης στους κατεστραμμένους αντιδραστήρες θα χρειαστεί δεκαετίες, εκτιμά ο Ράνγκα Γιόγκεσβαρ, δεδομένου ότι πολλά σημεία των πυρηνικών μονάδων είναι απροσπέλαστα ακόμη και από ρομποτικά μηχανήματα. Όπως σημειώνει ο γερμανός δημοσιογράφος, «στην περιοχή γύρω από τον αντιδραστήρα επικρατεί ακόμη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης». 146.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εκκενώσουν την περιοχή, στην οποία δεν θα μπορέσει να κατοικήσει κανείς για τις επόμενες δεκαετίες.

Karin Jäger / Άρης Καλτιριμτζής