Μία ώρα πριν από την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας και ενώ χιλιάδες άνθρωποι ήταν ακόμη στα εκλογικά τμήματα για να ψηφίσουν, η υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης twitter.com δημοσίευσε αποτελέσματα από κάποια έξιτ πολς αδιευκρινίστου προελεύσεως. Οι αριθμοί και τα ποσοστά στην ιστοσελίδα πλησίαζαν σε μεγάλο βαθμό τα πραγματικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, είχε προβλεφθεί ακόμη και η εκπροσώπηση των Πρασίνων στα κοινοβούλια, κάτι που οι δημοσκοπήσεις θεωρούσαν αβέβαιο. Η υπόθεση, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε τις διαμαρτυρίες μεγάλης μερίδας του πολιτικού προσωπικού. Βουλευτές όλων των κομμάτων εξέφρασαν την ανησυχία ότι η πρόωρη δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων, κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας, μπορεί να επηρεάσει την έκβαση των εκλογών.

Πρόστιμο 50 χιλ. ευρώ στους παραβάτες

Η υπόθεση αυτή, τέσσερις μόνον εβδομάδες πριν από τις κρίσιμες ομοσπονδιακές εκλογές, έχει προβληματίσει τις αρμόδιες Αρχές. Ο πρόεδρος της κεντρικής εφορευτική επιτροπής, Ρόντεριχ Έγκελερ, υπενθύμισε σε κάθε επίδοξο παραβάτη ότι η πρόωρη δημοσίευση εκλογικών αποτελεσμάτων τιμωρείται με πρόστιμο ύψους 50 χιλιάδων ευρώ. Ταυτόχρονα κάλεσε τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων να είναι πολύ προσεκτικά στη διαχείριση των ευρημάτων τους την ημέρα των εκλογών.

«Οι επικεφαλής των εφορευτικών επιτροπών των κρατιδίων προσπαθούν να διαπιστώσουν τι πραγματικά συνέβη την περασμένη Κυριακή. Ελπίζω ότι η συζήτηση αυτή θα ευαισθητοποιήσει κάποιους έτσι ώστε το θέμα Twitter να μην απασχολήσει τις ομοσπονδιακές εκλογές», επισημαίνει ο κ. Έγκελερ.

Ο προβληματισμός είναι έντονος και οι υποψίες πέφτουν σε συνεργάτες των ινστιτούτων δημοσκοπήσεων, σε πολιτικούς αλλά και δημοσιογράφους. Τα δεδομένα που καλούνται να διαχειριστούν οι τελευταίοι κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας είναι πολύ σημαντικά. Δεν είναι μόνο τα αποτελέσματα, αλλά και η μετακίνηση των ψηφοφόρων (από ποιο σε ποιο κόμμα), η κοινωνική προέλευση και τα κίνητρα τους.

Δύσκολος ο εντοπισμός του σημείου διαρροής

Ο αρμόδιος για τις εκλογές συντάκτης του πρώτου προγράμματος της δημόσια τηλεόρασης (ARD), Γκερτ Ντέπενμπροκ λέει σχετικά: «Η αλήθεια είναι ότι οι αριθμοί αυτοί διαδίδονται στα στούντιο. Είναι πολλοί οι παρουσιαστές, οι ρεπόρτερ και οι συντάκτες των εκλογικών αφιερωμάτων που πρέπει να προετοιμαστούν για συνεντεύξεις με τους πολιτικούς. Έχουν λοιπόν από νωρίς στα χέρια τους τα αποτελέσματα των έξιτ πολς. Παρόλα αυτά προσπαθούμε να διατηρήσουμε στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο τον αριθμό των δημοσιογράφων που διαθέτουν από νωρίς τα στοιχεία. Υπάρχουν όμως και οι πολιτικοί που έχουν αναθέσει σε διάφορα ινστιτούτα να τους δώσουν από νωρίς τα ευρήματα. Πρόκειται μια κατηγορία πηγών, στην οποία εμείς δεν έχουμε καμία επιρροή.

Και φυσικά οι πολιτικοί αρνούνται ότι έδωσαν στοιχεία των έξιτ πολς στο Twitter. Ένας πολιτικός από τη Σαξονία, από την πρόσβαση του οποίου μπήκαν τα στοιχεία στο σύστημα, αρνείται κάθε ευθύνη. Άλλωστε οι τεχνικές δυνατότητες να τροφοδοτήσει κανείς το διαδίκτυο με στοιχεία είναι ανεξάντλητες. Με το Twitter και τα sms μπορεί κάποιος να κινητοποιήσει σε ελάχιστο χρόνο μεγάλες ομάδες πληθυσμού. Ακόμη και να καθορίσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Ο Γκερτ Ντέπενμπροκ προειδοποιεί ωστόσο για την αξιοπιστία των «στοιχείων» που εισβάλλουν παράνομα στο διαδίκτυο. «Οι πηγές είναι άγνωστες, κανείς δεν γνωρίζει την εγκυρότητα των αριθμών που δημοσιεύονται. Ακόμη και εμείς θεωρούμε αξιόπιστα τα στοιχεία που μας δίνονται μερικά λεπτά πριν τις έξι το απόγευμα, οπότε και κλείνουν οι κάλπες», καταλήγει ο Γερμανός δημοσιογράφος.

Bernd Grässler/Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης