Ο Στέφαν Μάιστερ διευθύνει στην Τιφλίδα το γραφείο του πολιτικού ιδρύματος Χάινριχ Μπελ- που πρόσκειται στο κόμμα των Πρασίνων- και αναλύει τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή του Καυκάσου. Μιλώντας στη Γερμανική Ραδιοφωνία (DLF) ξεκινάει από τη διαπίστωση ότι η συμφωνία εκεχειρίας μετά από έξι εβδομάδες μαχών στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αρμενικό θύλακα στο Αζερμπαϊτζάν, ισοδυναμεί με συνθηκολόγηση της Αρμενίας. "Η Αρμενία υφίσταται απώλειες, χάνει επτά επαρχίες του Καραμπάχ, τις οποίες είχε κατακτήσει στις αρχές τη δεκαετίας του '90, και τελικά συνθηκολογεί. Βλέπουμε ότι με τη στήριξη της Τουρκίας είναι τόσο ισχυρή η υπεροπλία του Αζερμπαϊτζάν, που αν συνεχιζόταν ο πόλεμος θα είχαμε ακόμη περισσότερα θύματα. Η αρμενική πλευρά δεν θεωρούσε πως είχε κάποια δυνατότητα να αμυνθεί ή να κερδίσει τον πόλεμο".

Παρά τη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν, ο Στέφαν Μάιστερ συμφωνεί με την εκτίμηση πολλών αναλυτών ότι ρυθμιστής των εξελίξεων στην περιοχή παραμένει η Ρωσία. Όπως επισημαίνει "η Ρωσία αρχικά περίμενε την εξέλιξη του πολέμου, ζυγίζοντας τις εξελίξεις. Τη στιγμή που η Αρμενία βρισκόταν στα πρόθυρα της ήττας παρενέβη, δηλώνοντας πρόθυμη να αποστείλει ειρηνευτική δύναμη. Χωρίς τη Ρωσία δεν θα υπήρχε συμφωνία εκεχειρίας. Η Ρωσία εξακολουθεί να διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο και απέδειξε για μία ακόμη φορά ότι εκείνη είναι ο πρωταγωνιστής στον Νότιο Καύκασο, δεν έχει κερδίσει έδαφος η Τουρκία, όπως πολλοί φοβούνταν..."

"Ενισχύεται το μίσος ανάμεσα σε Αζέρους και Αρμένιους"

Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάν Αλίεφ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα αποδεχθεί ένα ανεξάρτητο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Το καθεστώς της περιοχής ουσιαστικά δεν ρυθμίζεται στη συμφωνία εκεχειρίας. Η συμφιλίωση θα είναι πολύ δύσκολη, επισημαίνει ο Γερμανός αναλυτής. "Το κύριο πρόβλημα είναι το μίσος που επικρατεί στην περιοχή, το μίσος μεταξύ Αζέρων και Αρμενίων, το μίσος απέναντι στον άλλον", λέει ο Στέφαν Μάιστερ. "Ακόμη δεν ξέρουμε πόσοι άνθρωποι σκοτώθηκαν, στρατιώτες και άμαχοι, κάποιοι μιλούν για 6.000 νεκρούς. Αυτό το μίσος έχει ενισχυθεί. Ειρηνιστές δέχθηκαν επιθέσεις  στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή ακόμη και στον δρομο. Θα είναι πολύ δύσκολο να συμφιλιωθούν οι δύο λαοί. Αλλά χωρίς τη συμφιλίωση δεν μπορεί να υπάρξει διαρκής ειρήνη".

Την Κυριακή οι Αρμένιοι καλούνται να παραδώσουν την επαρχία Καλμπατσάρ, με βάση τη συμφωνία εκεχειρίας. Τις επόμενες μέρες θα αποχωρήσουν και από άλλα εδάφη του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Εγκαταλείποντας την περιοχή, πολλοί έβαλαν φωτιά στα σπίτια τους για να μην παραδώσουν τίποτε ακέραιο και αξιοποιήσιμο στους Αζέρους. Ήδη η ανακοίνωση της εκεχειρίας είχε προκαλέσει αντιδράσεις στην Αρμενία, με τους διαδηλωτές να εισβάλλουν στη Βουλή. "Θα είναι πολύ δύσκολες οι επόμενες εβδομάδες για την Αρμενία και ιδιαίτερα για τον πρωθυπουργό Πασινιάν, έναν από τους λίγους δημοκρατικά εκλεγμένους ηγέτες στην ιστορία της χώρας", λέει ο Στέφαν Μάιστερ. "Βλέπουμε να ενισχύεται ο εθνικισμός, να περιθωριοποιούνται οι μετριοπαθείς, οι εθνικιστές λένε ότι οι Αρμένιοι δεν έπρεπε να υπογράψουν εκεχειρία, αλλά να πολεμήσουν μέχρι τέλους. Ασκούν τεράστια πίεση στην κυβέρνηση Πασινιάν".

Ανταγωνισμός επιρροής για Τουρκία, Ρωσία, Ιράν

Ο Γερμανός αναλυτής δεν αποκλείει την άνοδο των εθνικιστών στην εξουσία με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ειρήνευση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αλλά και τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Αρμενίας, η οποία σήμερα θεωρείται η μόνη δημοκρατική χώρα στην περιοχή του Καυκάσου, μαζί με τη Γεωργία. Υπάρχουν όμως και άλλες τεκτονικές κινήσεις σε μία γεωπολιτικά ευαίσθητη συγκυρία: "Έχουμε μία σύγκρουση, στην οποία η Τουρκία ασκεί πλέον μεγαλύτερη επιρροή, μπαίνει σε έναν ανταγωνισμό ισχύος με τη Ρωσία, ενώ επηρεάζεται και το Ιράν, που έχει μεγάλη μειονότητα Αζέρων. Η Γεωργία έχει αρμενική, αλλά και αζερική μειονότητα. Όλα αυτά μπορεί να έχουν συνέπειες για πολλές χώρες στην ευρύτερη περιοχή."

Αν-Κάτριν Μπίσκερ (DLF)

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου