Όταν ο συνθέτης Ρίχαρντ Βάγνκερ απέκτησε, με την οικονομική στήριξη του βασιλιά Λουδοβίκου του B΄ της Βαυαρίας, το διάσημο λυρικό θέατρο και το σπίτι στο Μπαϊρόιτ ήταν ήδη 60 ετών. Όσοι είχαν επισκεφθεί το μουσείο πριν κλείσει για την ανακαίνιση το 2012 και ξαναπεράσουν ξανά το κατώφλι του, θα παρατηρήσουν ότι η γοητεία που απέπνεαν τα δωμάτια έχει χαθεί. Υπάρχουν λιγότερα εκθέματα και λιγότεροι πίνακες με πληροφορίες, θα πουν ίσως κάποιοι επισκέπτες. Κάποιοι άλλοι όμως θα απαντήσουν ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με μια διαδραστική έκθεση που δεν κουράζει τον επισκέπτη.

Τα εγκαίνια του ανακαινισμένου μουσείου θα γίνουν σήμερα, μια μέρα μετά την έναρξη του ετήσιου Φεστιβάλ Ρίχαρντ Βάγκνερ. Οι εγκαταστάσεις του μουσείου εκτείνονται πλέον σε τρία κτίρια. Ένα νεόδμητο που φιλοξενεί την ιστορία του διάσημου φεστιβάλ μετά το θάνατο του Βάγκνερ το 1883, το σπίτι του Ζίγκφριντ Βάγκερ, το οποίο είναι αφιερωμένο στη σχέση της οικογένειας Βάγκνερ με τους εθνικοσοσιαλιστές του Αδόλφου Χίτλερ και τέλος το σπίτι του συνθέτη, το οποίο φιλοξενεί έκθεση για την περίοδο όπου κατοικούσαν εδώ ο Ρίχαρντ Βάγκνερ και η γυναίκα Κόζιμα.

Ένα σύγχρονο μουσείο για μουσικόφιλους και ερευνητές

Τα νέα κτίρια φέρουν την υπογραφή του αρχιτέκτονα Φόλκερ Στάαμπ, ο οποίος είναι εξειδικευμένος στη διαμόρφωση μουσειακών χώρων. Δίπλα στην έκθεση για την ιστορία του φεστιβάλ μετά το θάνατο του Βάγκνερ βρίσκεται το Εθνικό Αρχείο του Ιδρύματος Βάγκνερ, του σημαντικότερου αρχείου για το έργο του διάσημου γερμανού συνθέτη, μιας και μεταξύ άλλων φιλοξενεί πρωτότυπες παρτιτούρες καθώς και την αλληλογραφία του.

Τι θα απαντούσε κάποιος στο ερώτημα αν το εγχείρημα του νέου μουσείου είναι επιτυχημένο; Θα πρέπει σίγουρα να ληφθούν υπόψη ο διαδραστικός χαρακτήρας της έκθεσης. Ίσως όμως να λείψουν στον επισκέπτη χειροπιαστά εκθέματα, όπως τα παλιά έπιπλα του σπιτιού. Από σήμερα οι επισκέπτες θα βρουν στους χώρους της έπαυλης του Ρίχαρντ Βάγκνερ ένα κατάστημα με είδη δώρων και αναμνηστικά, αλλά και ένα καφέ, που δεν υπήρχαν στο παλιό μουσείο. Οι εποχές αλλάζουν. Ακόμα και στο Μπαϊρόιτ.

Ρικ Φούλκερ / Στέφανος Γεωργακόπουλος