Εντείνει όμως η εκλογή Ταλάτ και την πίεση στην ελληνοκυπριακή πλευρά; «Είναι ένα σαφές μήνυμα όχι τόσο προς τους Ελληνοκύπριους, αλλά μάλλον προς τον ΟΗΕ και την ΕΕ» εκτιμά ο κ. Αxt. «Η ΕΕ γνωρίζει ότι εδώ έχει ένα πρόβλημα με τη σημερινή ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία «ντε γιούρε» όλη η Κύπρος είναι μέλος της Ενωσης, αλλά «ντε φάκτο» μόνο η Νότια Κύπρος. Γνωρίζει ότι αυτό δεν μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπό την έννοια αυτή, η ΕΕ πρέπει να αυξήσει εδώ την πίεση και προς την ελληνική πλευρά και τους Ελληνοκύπριους για να αρχίσουν πάλι διαπραγματευσεις», υποστηρίζει ο καθηγητής Αxt.

Οι δυνατότητες που έχει επ΄αυτού η ΕΕ είναι όμως πολύ περιορισμένες. «Πρόκειται για τα μέσα της διπλωματίας και των συνομιλιών, νομικά ,τρόπον τινά, μέσα για να εξαναγκάσει τους Ελληνοκύπριους να κάνουν συγκεκριμένα βήματα, δεν υπάρχουν, διότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων απαιτείται συναίνεση και εάν οι Ελληνοκύπριοι δεν αποδέχονται μία συγκεκριμένη πρόταση λύσης δεν υπάρχει περιθώριο δράσης για την ΕΕ».

Από την άλλη πλευρά είναι η Τουρκία, που διατηρεί μία δύναμη 30.000 στρατιωτών στην Κύπρο και επιδιώκει ταυτόχρονα την ένταξή της στην ΕΕ. «Η Τουρκία για να μη χάσει απ΄ το οπτικό της πεδίο την προοπτική ένταξης στην ΕΕ πρέπει να εκπέμψει σαφώς θετικότερα μηνύματα και προς την ΕΕ, ότι καταβάλει το μερίδιο των προσπαθειών που της αναλογεί για τη λύση του Κυπριακού», σημειώνει ο κ. Αxt. «Το έπραξε στο πρόσφατο παρελθόν, ειδάλλως δεν θα έπαιρνε την ημερομηνία έναρξης ενταξειακών διαπραγματεύσεων στις 3 Οκτωβρίου. Παρατηρούμε όμως αυτό το διάστημα μία πολύ δύσκολη περίοδο στο εσωτερικό της χώρας, με υποχώρηση του ρυθμού στις μεταρρυθμίσεις. Από την άλλη πλευρά, και στο ζήτημα της αναγνώρισης της δημοκρατίας της Κύπρου από την Άγκυρα υπάρχουν υπαναχωρήσεις, και δεν είναι τόσο απλό να αποστεί από τις πάγιες θέσεις της, που ακολουθούσε μέχρι τώρα. Υπό την έννοια αυτή θα έχει μεγάλη σημασία, τί θα επιφέρει η έναρξη διαπραγματεύσεων στις τρεις Οκτωβρίου και σε ποιο βαθμό θα επικρατήσει η μεταρρυθμιστική γραμμή στο εσωτερικό της Τουρκίας. Κατά τα λοιπά, η περασμένη χρονιά έδειξε ότι, τουλάχιστον υπό την πίεση της προοπτικής να πάρει την ημερομηνία έναρξης των διαπραγματεύσεων η Τουρκία εμφανίσθηκε συνεργάσιμη», καταλήγει ο καθηγητής Hans Jürgen Axt.