ΕΚΤ: Σε υψηλό 15ετίας το βασικό επιτόκιο
16 Ιουνίου 2023Για όγδοη συνεχή φορά η ΕΚΤ προχωρά σε αύξηση του βασικού επιτοκίου. Την Πέμπτη το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε, όπως αναμένονταν, αύξηση κατά 25 μονάδες βάσεις. Έτσι το επιτόκιο, με το οποίο οι τράπεζες δανείζονται από την ΕΚΤ διαμορφώνεται πλέον στο 4,0%. Ακόμα υψηλότερο ήταν το βασικό επιτόκιο με 4,25% στις αρχές Οκτωβρίου του 2008, στις απαρχές της οικονομικής κρίσης.
Στην προσπάθεια να συμπιέσει τον πληθωρισμό η ΕΚΤ δρομολόγησε τον περασμένο Ιούλιο σταδιακές αυξήσεις του βασικού επιτοκίου, τερματίζοντας την πολιτική των μηδενικών επιτοκίων. Μετά από αρκετά βήματα αυξήσεων κατά 0,50% το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ επιβραδύνει από τον περασμένο Μάιο, επιλέγοντας άνοδο κατά 25 μονάδες βάσεις. Για ποιο λόγο η ΕΚΤ αυξάνει το βασικό επιτόκιο; Τα υψηλότερα επιτόκια καθιστούν ακριβότερες τις πιστώσεις με αποτέλεσμα να περιορίζεται η ζήτηση και να συμπιέζεται ο πληθωρισμός. Και πράγματι. Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη βρίσκεται πλέον σε καθοδική πορεία. Τον Μάιο η Eurostat κατέγραψε στις 20 χώρες του ευρώ πληθωρισμό 6,1%, ενώ ένα μήνα νωρίτερα 7,0%. Η ΕΚΤ απέχει ωστόσο ακόμα πολύ από τον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%, ποσοστό που εγγυάται, σύμφωνα με την Φρανκφούρτη, σταθερότητα στις τιμές.
Βελτίωση της οικονομικής κατάστασης προς το τέλος του 2023
Κατά την εκτίμηση της Κριστίν Λαγκάρντ οι οικονομικές προοπτικές στην ευρωζώνη παραμένουν προς το παρόν δυσοίωνες: «Το πιθανότερο είναι ότι η οικονομική ανάπτυξη θα παραμείνει βραχυπρόθεσμα αδύναμη», δήλωσε η πρόεδρος της ΕΚΤ στη συνέντευξη τύπου μετά την απόφαση της ΕΚΤ για άνοδο του βασικού επιτοκίου. Η Κριστίν Λαγκάρντ εμφανίστηκε ωστόσο αισιόδοξη ότι η οικονομική κατάσταση στη ζώνη του ευρώ θα βελτιωθεί κατά τη διάρκεια του έτους, λόγω της μείωσης του πληθωρισμού, αλλά και μεγαλύτερης διαθεσιμότητας προϊόντων στην αγορά. Η πρόεδρος της ΕΚΤ διαπίστωσε ότι οι επιμέρους τομείς της οικονομίας κινούνται με διαφορετικές ταχύτητες. Τη στιγμή που η παροχή υπηρεσιών αποδεικνύεται ανθεκτική ο βιομηχανικός τομέας στενάζει λόγω της χλιαρής παγκόσμιας ζήτησης και των δύσκολων χρηματοπιστωτικών συνθηκών.
Μετά την όγδοη διαδοχική αύξηση επιτοκίων η Κριστίν Λαγκάρντ επιβεβαίωσε τις πληροφορίες για νέα αύξηση στην επόμενη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου: «Είναι πολύ πιθανό να αυξήσουμε περαιτέρω τα επιτόκια τον Ιούλιο. Δεν έχουν φθάσει ακόμα στο τέρμα, δεν εξετάζουμε το ενδεχόμενο παύσης».
Από την πλευρά της η αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα, στην συνεδρίαση της Τετάρτης, ανέστειλε, προς το παρόν τουλάχιστον, τις αυξήσεις, αφήνοντας το βασικό επιτόκιο μεταξύ 5,0% και 5,25%. Το σκεπτικό της απόφασης της FED είναι ότι υψηλότερα ποσοστά πληθωρισμού περιορίζουν την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Ως αποτέλεσμα επιβαρύνεται η οικονομική ανάπτυξη, της οποίας η κατανάλωση αποτελεί σημαντικό πυλώνα. Την ίδια στιγμή η άνοδος των επιτοκίων καθιστά ακριβότερες τις πιστώσεις για τις επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες αναγκάζονται να ακυρώσουν προγραμματισμένες επενδύσεις, γεγονός που επίσης επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη.