O Ζακ Ντελόρ, ο οποίος έφυγε από τη ζωή χθες στα 98 του χρόνια, θεωρείται ένας από τους τελευταίους μεγάλους Ευρωπαίους της γενιάς του. Μια γενιά που σφραγίστηκε από τη φρίκη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από την οποία όμως μοιάζει σαν να άντλησε μια σχεδόν αστείρευτη δημιουργική δύναμη. Η δύναμη αυτή ώθησε, όπως όλα δείχνουν, τον Γάλλο πολιτικό να θέσει τα θεμέλια της σύγχρονης ΕΕ ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 1985 έως το 1994.

Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ ντε Κρο συνοψίζει την προσφορά του Ζακ Ντελόρ: «Έκανε πολλά για την Ευρώπη σε μια περίοδο διόλου εύκολη. Ξεκίνησε ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με ένα καθαρά οικονομικό σχέδιο. Στη συνέχεια ήρθε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η διεύρυνση της Ευρώπης και έτσι το αρχικό οικονομικό σχέδιο έλαβε και πολιτικές διαστάσεις. Σήμερα βρισκόμαστε σε παρόμοια εποχή, στην οποία το ζητούμενο είναι ένα πνεύμα σύμπνοιας σε μια ενωμένη Ευρώπη, η οποία όμως διατηρεί τη διαφορετικότητά της».

«Οι κυβερνήσεις εύκολα μεταθέτουν ευθύνες στην ΕΕ»

Στα επιτεύγματα του Ζακ Ντελόρ περιλαμβάνονται η ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, η υπογραφή της συμφωνίας Σένγκεν και το ξεκίνημα της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, η οποία οδήγησε στην εισαγωγή του ευρώ. Αρκετά χρόνια μετά την αποχώρησή του από το τιμόνι της Κομισιόν ο Ζακ Ντελόρ δήλωνε το 2012 με αφορμή τη δημοσιονομική κρίση στην ΕΕ: «Δυστυχώς, η Συνθήκη του Άμστερνταμ του 1997, η οποία τροποποίησε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, επικεντρώθηκε υπερβολικά στη νομισματική πτυχή. Έτσι η ΕΕ λειτούργησε μεν καλά, αλλά στηριζόταν σε έναν μόνο πυλώνα. Υπήρχαν δυσκολίες και είδαμε ποιες ήταν. Διαπιστώνουμε επίσης έλλειψη πνεύματος συνεργασίας. Δεν βρίσκονται όλες οι εξουσίες στις Βρυξέλλες. Πρέπει να το υπενθυμίζουμε συχνά στους πολίτες, διότι οι κυβερνήσεις εύκολα μεταθέτουν ευθύνες στην ΕΕ. Αυτό το πνεύμα συνεργασίας έλειπε από την οικονομική και νομισματική ένωση και κυρίως από το συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών».

Ο Ζακ Ντελόρ γεννήθηκε στις 20 Ιουλίου 1925 στο Παρίσι. Ο οικονομολόγος μπήκε στην πολιτική στα 50 του. Εξελέγη ευρωβουλευτής το 1974, ανέλαβε ωστόσο το 1981 το υπουργείο Οικονομικών στην κυβέρνηση του σοσιαλιστή Φρανσουά Μιτεράν. Ο Γάλλος πρόεδρος ήταν εκείνος που τον πρότεινε για τη θέση του προέδρου της Κομισιόν το 1985.

Μετά τον Γάλλο Ζαν Μονέ και τον Γερμανό Χέλμουτ Κολ, φεύγει από τη ζωή ένας από τους τελευταίους «επίτιμους πολίτες της Ευρώπης». Υπήρξε πρωτοπόρος και συνδιαμορφωτής της ΕΕ, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, με όλα τα προτερήματα και τα μειονεκτήματά της.

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος