Μετά το νερό η άμμος είναι το πιο περιζήτητη πρώτη ύλη στον κόσμο, διαπιστώνει σε έκθεσή του το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα UNEP του ΟΗΕ. Οι ειδικοί του Προγράμματος υπολογίζουν την ζήτηση από 40 μέχρι 50 δις τόνους το χρόνο. Άμμο βρίσκουμε σήμερα σε περισσότερα προϊόντα από ότι φανταζόμαστε: γυαλί, καλλυντικά, προβολείς οχημάτων, οθόνες κινητών και οδοντόκρεμες.

Επιπλέον η άμμος χρησιμοποιείται στο φιλτράρισμα του νερού, τον εξωτερικό καθαρισμό κτηρίων ακόμα και το σύστημα φρένων των τραίνων. Είναι ωστόσο απαραίτητη κυρίως στον κατασκευαστικό κλάδο. Μέσα στα τελευταία 20 χρόνια η ζήτηση για άμμο στις κατασκευές τριπλασιάστηκε. 

Η πλούσια Σιγκαπούρη είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας άμμου στον κόσμο. Με την άμμο επέκτεινε το έδαφός της μέσα σε 40 χρόνια κατά 130 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Υπολογίζεται ότι για το εγχείρημα αυτό απαιτήθηκαν περίπου 500 εκατομμύρια τόνοι άμμου. Όμως τα αποθέματα μειώνονται σταθερά, προειδοποιεί το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ.

«Οι σύγχρονες κοινωνίες είναι χτισμένες στην άμμο»

Δυστυχώς η άμμος που υπάρχει στις ερήμους ανά τον κόσμο είναι ακατάλληλη για τον κατασκευαστικό κλάδο, μιας και είναι υπερβολικά ψιλή. Για το λόγο αυτό ακόμα και κράτη που βρίσκονται κοντά ή διαθέτουν έρημο είναι υποχρεωμένες να εισάγουν την πολύτιμη άμμο.

Επειδή όμως η ζήτηση είναι τεράστια η γερμανική εταιρία MultiCon από το Μόναχο επινόησε μια τεχνική σύμπτυξης άμμου, η οποία μέσα από μια πολύπλοκη διαδικασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί εν τέλει στις κατασκευές. Ίσως η διαδικασία αυτή να συμβάλλει να σταματήσουν κάποτε οι παράνομες ενέργειες συλλογής άμμου από παραλίες σε ποτάμια και θάλασσες που προκαλούν μεγάλες ζημιές στο περιβάλλον. Όπως δηλώνει ο τεχνικός διευθυντής Χέλμουτ Ροζενλέχερ «η μαφία της άμμου έχει λόγο ύπαρξης όσο η προσφορά άμμου δεν καλύπτει τη ζήτηση».

Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα UNEP τάσσεται υπέρ μιας ρύθμισης στην εκμετάλευση των αποθεμάτων άμμου. Σύμφωνα με τον ειδικό Πασκάλ Πεντούτσι του Παγκόσμιου Προγράμματος του ΟΗΕ η άμμος σε κτήρια θα μπορούσε εν μέρει να αντικατασταθεί από ροκανίδια ή από άλλα υλικά. «Η κοινωνία μας είναι χτισμένη στην κυριολεξία πάνω στην άμμο», τονίζει μισοαστεία μισοσοβαρά ο ειδικός του ΟΗΕ.

Αλεξάντερ Στουρμ (dpa)

Eπιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος