Πρόκειται αναμφίβολα για μια άκρως ριψοκίνδυνη, αλλά παράλληλα αυθεντική ιστορία απαγωγής από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ως πράκτορας τότε των Βρετανών στην Κρήτη κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ο Πάτρικ Λη Φέρμορ είχε την αποστολή να οργανώσει την Αντίσταση κατά των Ναζί. Μαζί με αντάρτες της Κρήτης κατάφερε να απαγάγει το 1944 τον Γερμανό στρατηγό Χάινριχ Κράιπε, διοικητή των δυνάμεων κατοχής της Κρήτης, και να τον μεταφέρει στην Αίγυπτο. Χρόνια αργότερα κατέγραψε την ιστορία, στην οποία ο ίδιος πρωταγωνίστησε.

«Μαζί με τους άνδρες μου εξουδετερώσαμε τον στρατηγό, του περάσαμε χειροπέδες, τον δέσαμε και τον πετάξαμε στα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου. Οι Πατεράκης, Τυράκης και Σαβιολάκης μπήκαν μαζί του στο αμάξι με τρία πολυβόλα που ήταν στραμμένα προς τα έξω ενώ με δυο μαχαίρια τον είχαν ακινητοποιημένο».

Φρικτή η εκδίκηση των Γερμανών

Μπορεί να ακούγεται σαν θρίλερ στον κινηματογράφο, εντούτοις είναι αληθινή ιστορία. Τον Μάιο του 1944 ο γερμανός στρατηγός Χάινριχ Κράιπε, διοικητής των δυνάμεων κατοχής της Κρήτης, απήχθη από βρετανούς πράκτορες και έλληνες αντάρτες και μεταφέρθηκε στην Αίγυπτο. Για τους Γερμανούς, το άνευ προηγουμένου περιστατικό -η απαγωγή του πιο υψηλόβαθμου στρατιώτη των δυνάμεων κατοχής- ήταν όνειδος, για τους συμμάχους λόγος έξαλλων πανηγυρισμών.

Η εκδίκηση των Ναζί όμως ήταν αντίστοιχα φρικτή. Πολλοί αντάρτες και απλοί πολίτες πλήρωσαν την υπόθεση με τη ζωή τους. Μπορεί λίγο μετά την απαγωγή οι βρετανοί «απαγωγείς» να έστειλαν μήνυμα προς τις «Γερμανικές Αρχές στην Κρήτη», σημειώνοντας ότι «θέλουμε να τονίσουμε ξεκάθαρα ότι η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε χωρίς τη βοήθεια του κρητικού πληθυσμού ή κρητικών ανταρτών (…)». Αυτό όμως δεν κατάφερε να τιθασεύσει τη γερμανική οργή.

Το άρθρο… έγινε βιβλίο

Ο Βρετανός φιλέλληνας κατέγραψε την προσωπική του αυτή περιπέτεια το 1966 για λογαριασμό ενός βρετανικού περιοδικού. Εντούτοις από το άρθρο που παρήγγειλε το περιοδικό, ο Φέρμορ έγραψε ένα ολόκληρο βιβλίο, με συνέπεια να μην εκδοθεί και να μπει στο αρχείο. Ο βρετανός συγγραφέας και περιηγητής απεβίωσε το 2011 σε ηλικία 96 ετών. Το σχετικό χειρόγραφο βρέθηκε στα κατάλοιπά του. Το 2014 «Η απαγωγή του στρατηγού» εκδόθηκε στα αγγλικά. Τώρα εκδόθηκε και στη γερμανική γλώσσα ενώ εντός του 2015 θα κυκλοφορήσει και στα ελληνικά. Η ιστορία ήταν βέβαια ήδη γνωστή. Ο βρετανός αξιωματικός Ουίλιαμ Στάνλεϊ Μος πoυ συμμετείχε επίσης στην επιχείρηση απαγωγής, κατέγραψε το περιστατικό σε βιβλίο ήδη το 1950.

Παρά ταύτα το βιβλίο του Πάτρικ Λη Φέρμορ έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία. Όχι μόνον για τη λεπτομερειακή περιγραφή της επιχείρησης αλλά κυρίως για την λογοτεχνική βαρύτητα του κειμένου. Ο Φέρμορ ήταν ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς της αγγλικής γλώσσας του περασμένου αιώνα, ο οποίος προσέφερε στο αναγνωστικό κοινό πραγματικά αριστουργήματα κυρίως από το χώρο της ταξιδιωτικής λογοτεχνίας.

Το γεγονός ότι το βιβλίο εκδίδεται στα γερμανικά την ώρα που αναβιώνει η συζήτηση για τη γερμανική κατοχή στην Ελλάδα και τις πολεμικές επανορθώσεις, προσδίδει ακόμη μεγαλύτερη σημασία στο έργο του Βρετανού.

Γιοάχιμ Κούρτεν / Κώστας Συμεωνίδης