Η Παγκόσμια Διάσκεψη της Κοπεγχάγης για την κλιματική αλλαγή τελείωσε από προχθές, αλλά η αποτυχία της διεθνούς κοινότητας να συναινέσει σε έναν κοινό παρονομαστή θα κυνηγά πολιτικούς και πολίτες σαν φάντασμα για πολύ ακόμη. Οι πολιτικοί απέτυχαν παταγωδώς στην επίτευξη δεσμευτικής συμφωνίας, παρά τον καταιγισμό δηλώσεων υψηλών αξιωματούχων που προσπαθούσαν να εξωραΐσουν το αποτέλεσμα και να το χαρακτηρίσουν ως ένα πρώτο θετικό βήμα που θα πάει την ανθρωπότητα σε κάτι το καλύτερο. Από την πλευρά τους όμως οι πολίτες, θεατές αυτής της τραγωδίας, κρατήθηκαν στο ύψος τους και με τις παρεμβάσεις τους έξω από το κέντρο συνεδριάσεων κατέδειξαν τη δύναμη της κοινωνίας των πολιτών.

Ο εξωραϊσμός μιας αποτυχίας

Η Διάσκεψη της Κοπεγχάγης για το Κλίμα ήταν τελικά κάτι σαν γαμήλια δεξίωση, η οποία μετατράπηκε σε νεκρώσιμη ακολουθία. Η παγκόσμια κοινότητα ταξίδεψε εκεί για να εορτάσει μια παγκόσμια συμφωνία. Ο στόχος ήταν η αποτροπή της υπερθέρμανσης του πλανήτη και η διάνοιξη ενός δρόμου που θα μας οδηγούσε σε ένα νέο και πιο οικολογικό αύριο. Η πορεία σταμάτησε πριν καλά-καλά ξεκινήσει και οι πολιτικοί αποδύθηκαν σε αγώνα εξωραϊσμού μιας αποτυχίας. «Εκείνο που κατορθώσαμε στην Κοπεγχάγη δεν είναι το τέλος αλλά η αρχή», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος. «Η αρχή για μια νέα εποχή παγκόσμιας δράσης».

Η δήλωση του Μπάρακ Ομπάμα έγινε την περασμένη Παρασκευή το βράδυ, όταν η λεγόμενη ομάδα των 25 ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών ανέλαβε τα ηνία των διαπραγματεύσεων, συνέγραψε ένα σχέδιο συμφωνίας και περίμενε ότι θα γίνονταν αποδεκτό στη συνέχεια από την Ολομέλεια. Αυτό όμως δεν συνέβη και το σχέδιο συμφωνίας δεν απέκτησε περισσότερη αξία από αυτή που είχε το ίδιο χαρτί. Και ευτυχώς, όπως πιστεύει ο επικεφαλής της Greenpeace Κουμι Ναίντο.

«Δεν πρέπει να υπονομεύεται η διαδικασία στα πλαίσια των ΗΕ»

«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε, ασχέτως του πόσο αντιπροσωπευτική και δυνατή είναι μια ομάδα των κρατών, την υπονόμευση της διαδικασίας στο πλαίσιο των ΗΕ» δήλωσε ο Κούμι Νάιντο. «Αυτό θα σήμαινε, ότι η αρχή της ισότητας όλων των χωρών και των ψήφων τους θα τινάζονταν στον αέρια, μόνο και μόνο επειδή 5,6 χώρες αποφασίζουν κάτι το οποίο θα πρέπει να υιοθετήσουν και οι υπόλοιπες στο περιθώριο μιας επίσημης διαδικασίας.

Σε αντίθεση με τους πολιτικούς η κοινωνία των πολιτών πέρασε με επιτυχία τις εξετάσεις παγκοσμιοποίησης. Οι οργανώσεις συμφώνησαν στους στόχους όχι μόνο μεταξύ τους αλλά και με τα επιστημονικά συμπεράσματα της Διακυβερνητικής Επιτροπής επιστημόνων, γνωστής ως IPCC. Η κοινωνία των πολιτών δεν έπεσε στην παγίδα του διαχωρισμού ανάμεσα στο βορρά και το νότο, στους φτωχούς και τους πλούσιους, στις νησιωτικές χώρες και τις ηπείρους. Έδειξε ότι ήταν όχι μόνο καλά ενημερωμένη και προετοιμασμένη, αλλά και διατεθειμένη να κρατήσει τις ασφυκτικές πιέσεις προς τους πολιτικούς, όσο ήταν αναγκαίο.

«Το παγκόσμιο κίνημα για το κλίμα συνεχίζει ακάθεκτο»

Το γεγονός ότι η ας πούμε συμφωνία είναι τόσο ασαφής έχει και τις "καλές πλευρές", υπογραμμίζει ο επικεφαλής της WWF, Κιμ Κάρστενζεν, διότι "δεν είναι δεσμευτική για καμιά χώρα και υπό αυτή την έννοια μπορεί η κάθε χώρα να αναπροσαρμόσει τις θέσεις της προς τα πάνω. Τίποτα δεν εμποδίζει στην επόμενη φάση να αναγκάσουμε χώρες να δεσμευτούν".

Ανεξαρτήτως των κυβερνητικών προθέσεων το παγκόσμιο κίνημα για τη σωτηρία του πλανήτη δεν πρόκειται να σταματήσει, όπως ίσως φαντάζονταν κάποιοι πολιτικοί. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ήταν οι ίδιοι πολιτικοί που χρησιμοποίησαν τους φόβους των πολιτών τους για να επιχειρηματολογήσουν εν όψει της διάσκεψης. Μετά τη διάσκεψη τα λόγια πρέπει να γίνουν έργα και η αποτυχία όλων των κυβερνήσεων στην Κοπεγχάγη, ακόμη και αυτών της Ε.Ε., είναι παταγώδης.

Helle Jeppesen/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Υπεύθ. σύνταξης: Γιώργος Παππάς