Όπως σημείωσε μιλώντας προς τη Γερμανική Ραδιοφωνία Deutschlandfunk ο τουρκικής καταγωγής βουλευτής των Πρασίνων και πρώην συμπρόεδρος του κόμματος Τζεμ Όζντεμιρ: «Οι εκλογές αυτές δεν ήταν μια απλή τοπική αναμέτρηση. Το έχει πει άλλωστε και ο ίδιος ο Ερντογάν. Για πρώτη φορά από το 1994 κέρδισε τις δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη -στη μικρή Τουρκία αν θέλετε- ένα ‘αντιερντογανικό' κόμμα. Παρά ταύτα είναι δύσκολο να χαρακτηρίσει κανείς τις εκλογές αυτές δημοκρατικές όταν γνωρίζει ότι πολλοί πολιτικοί του φιλοκουρδικού HDP είναι στη φυλακή, ότι δεν υπάρχει ουσιαστική ανεξαρτησία της δικαιοσύνης […] και όταν κυριαρχεί αυθαιρεσία. […] Αυτό που άλλαξε είναι ότι η αντιπολίτευση απέκτησε θάρρος και ότι μπορεί και ελέγχει καλύτερα την εκλογική διαδικασία στην Κων/πολη απ΄ ότι στην νοτιοανατολική Τουρκία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στην νοτιοανατολική Τουρκία το HDP εξαπατήθηκε, παρότι κέρδισε. Στην Κων/πολη αυτό δεν μπορεί να γίνει τόσο απλά».

Ο Τζεμ Όζντεμιρ εκτιμά ότι ο κλοιός γύρω από τον τούρκο πρόεδρο Ερντογάν αρχίζει πλέον να σφίγγει όλο και περισσότερο: «Πλέον τουλάχιστον οι μισοί πολίτες στην Τουρκία -μάλλον και παραπάνω όπως είδαμε στην Κων/πολη- επιθυμούν διακαώς μια δημοκρατία δυτικού τύπου. Και όλοι αυτοί ενισχύθηκαν τώρα. Έχουν αποκτήσει θάρρος και ο Ερντογάν δεν θα μπορέσει να καταπιέσει τόσο εύκολο αυτό το θάρρος. Αυτοί οι άνθρωποι μας χρειάζονται τώρα […]. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Κων/πολη είναι μια κοσμοπολίτικη πόλη και θα ήταν καλό να βοηθήσουμε τώρα τους νεοεκλεγέντες δημάρχους. Διότι τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα γι΄ αυτούς».

Πώς θα αντιδράσει ο Ερντογάν;

Ποια μορφή όμως θα μπορούσε να έχει αυτή η βοήθεια; ρωτήθηκε ο βουλευτής των γερμανών Πρασίνων. «Υπάρχουν, για παράδειγμα, οι αδελφοποιήσεις πόλεων. Πολλοί δήμοι κληρονόμησαν λεηλατημένα από το AKP ταμεία. Θα χρειαστούν στήριξη και συμβουλές, και αυτό παρά τους συμφιλιωτικούς τόνους του Ερντογάν. Διότι όποιος τον ξέρει γνωρίζει ότι θα φροντίσει τα επόμενα χρόνια και μέχρι τις επόμενες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές ώστε οι βουλευτές της αντιπολίτευσης να αποτύχουν στο έργο τους».

Ο Τζεμ Όζντεμιρ προβλέπει σκληρές πολιτικές μάχες που, αργά ή γρήγορα, θα οδηγήσουν στο τέλος της εποχής Ερντογάν: «[…] Δεν πρέπει να ξεχνάμε το εξής: η Κων/πολη δεν έχει απλά 16 εκατομμύρια κατοίκους, αλλά και 15-20% Κούρδους. Ήταν ο καθοριστικός παράγοντας για τη νίκη της αντιπολίτευσης. Το AKP προσπάθησε στο τέλος να παίξει και αυτό το χαρτί. […] Ξαφνικά επετράπη στον Οτσαλάν να δει και πάλι τους δικηγόρους του ενώ ο υποψήφιος του κυβερνώντος κόμματος άρχισε να χρησιμοποιεί κουρδικές λέξεις στην προεκλογική του εκστρατεία, να χρησιμοποιεί ακόμη και τη λέξη Κουρδιστάν. Ακόμη και αυτό όμως δεν βοήθησε. Αυτό καταδεικνύει πόσο σημαντικό είναι το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα που κέρδισε τις εκλογές σε Κων/πολη, Άγκυρα και Σμύρνη να αναζητήσει τη συνεργασία με το HDP και φυσικά με όλες τις υπόλοιπες δυνάμεις που μάχονται τον Ερντογάν. […] Διότι ας μη γελιόμαστε: ο Ερντογάν εξακολουθεί να έχει τη στήριξη του 50% των ανθρώπων. Είναι πολύ μεγάλος αριθμός. Ωστόσο οι οικονομικές συνθήκες δυσκολεύουν τη διακυβέρνηση. Εάν επιπρόσθετα εκφράσουν τώρα δημοσίως την κριτική τους στο πρόσωπο του Ερντογάν όσοι δεν το τολμούσαν μέχρι πρότινος, τότε θα ήταν πράγματι το επιθυμητό τέλος ή η αρχή του τέλους της εξουσίας του Ερντογάν».

Ο τουρκικής καταγωγής γερμανός βουλευτής προειδοποιεί ωστόσο ότι τα ρίσκα που συνοδεύουν αυτή τη διαδικασία είναι μεγάλα, διότι ο Ερντογάν είναι απρόβλεπτος και σε κάθε περίπτωση «έχει τη δυνατότητα να συμπαρασύρει τη χώρα στο γκρεμό».

Σάντρα Σουλτς (DLF)

Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης