Σχεδόν 1.000.000 άνθρωποι πέρασαν μέσω της Ελλάδας και των βαλκανικών χωρών από τη λεγόμενη Βαλκανική Οδό με προορισμό την δυτική Ευρώπη. Μέχρι που στις 9 και 10 Μαρτίου του 2016 η Αυστρία, η ΠΓΔΜ και άλλες χώρες της περιοχής έκλεισαν τα σύνορά τους στις προσφυγικές ροές. Ένα χρόνο μετά η εφημερίδα Bild σε αποστολή της στα Βαλκάνια θέλησε να διαπιστώσει αν πράγματι έχει σφραγιστεί η Βαλκανική Οδός.

Παλιά Βαλκανική Οδός

α) Ελληνικά νησιά: Μέχρι 12.000 πρόσφυγες έφθαναν καθημερινά την περίοδο 2015-2016 στη Λέσβο ή τη Σάμο. Εκατοντάδες πνίγηκαν. Σήμερα τα κέντρα υποδοχής είναι υπερπλήρη με περίπου 14.000 άτομα. Την ίδια στιγμή ο τουρισμός έχει μειωθεί δραματικά.

β) Νέα Καβάλα: Ο 42χρονος Χοσάν, Κούρδος από το Ιράκ, ζει με τη οικογένειά του εδώ και σχεδόν ένα χρόνο στο κέντρο υποδοχής προσφύγων μαζί με 800 άλλους πρόσφυγες και μετανάστες. Όπως λέει, πολλοί είναι εκείνοι που θέλουν να φύγουν και οι διακινητές προσφέρουν τις υπηρεσίες τους μπροστά στον καταυλισμό.

γ) Ειδομένη: Μια στο τόσο περνά από την απαγορευμένη ζώνη περίπολος Ελλήνων και Γερμανών (46) αστυνομικών.

δ) Πρέσεβο, Σερβία: Κουφάρια εγκαταλελειμμένων λεωφορείων που μετάφεραν μέχρι πέρυσι πρόσφυγες μέχρι τα σύνορα της Βαυαρίας.

ε) Σιντ, Σερβία: Η δράση των διακινητών συνεχίζεται κανονικά χωρίς διακοπή. Τόσο με αυτοκίνητα, όσο και με φορτηγά.

στ) Ντόμποβα, Σλοβενία: Το συρματόπλεγμα στα σύνορα θα παραμείνει, λέει ο Μόστγιαν Σέφιτς, υφυπουργός Εσωτερικών, διότι στην Ελλάδα ζουν 60.000 πρόσφυγες και στην Τουρκία 2,5 εκ. που θέλουν να έρθουν στην κεντρική Ευρώπη.

ζ) Σπίλφελντ, Αυστρία: 100.000 πρόσφυγες πέρασαν από εδώ το 2016. Σήμερα βρίσκονται 3.000 στην ευρύτερη περιοχή.

Νέα Οδός μέσω Αλβανίας

α) Προσφυγικοί καταυλισμοί, ηπειρωτική Ελλάδα: Από εδώ ξεκινά το 2017 η νέα Οδός μέσω Αλβανίας με τιμές μεταξύ 400€ και 4.000€. Περίπου 45.000 άτομα ζουν στους καταυλισμούς και αποτελούν εύκολα θύματα για τους διακινητές.

β) Βίγλιστα (Μπιλίστ), Αλβανία: Οι διακινητές περνούν τους πρόσφυγες από τα βουνά είτε με οχήματα είτε με τα πόδια.

γ) Αργυρόκαστρο, Αλβανία: Σε ένα παλιό αεροδρόμιο και στην γύρω περιοχή σχεδιάζεται καταυλισμός για 10.000 Σύριους.

δ) Περιοχή Τιράνων: Σε σπίτια της μαφίας μένουν πρόσφυγες και μετανάστες 2 ή 3 μέρες. Μετά η Οδύσσειά τους συνεχίζεται.

ε) Τίρανα: Εδώ υπάρχει το μοναδικό κέντρο προσφύγων στην Αλβανία με 45 θέσεις.

στ) Μορίνα, βόρεια Αλβανία: Ολόκληρα χωριά ζουν από την διακίνηση προσφύγων, η αστυνομία πραγματοποιεί τακτικά εφόδους.

ζ) Σεράγεβο, πρωτεύουσα Βοσνίας: Το κύριο σημείο συγκέντρωσης προσφύγων στη νέα Οδό. Ο υπουργός Εσωτερικών Μεκτί δηλώνει ότι η χώρα έχει φθάσει στα όριά της.

η) Λουμπλιάνα, πρωτεύουσα Σλοβενίας: Ο νέος προορισμός των διακινητών μέσα στην ΕΕ.

Η Βουλγαρική Οδός

α) Σύνορα Τουρκίας, Βουλγαρίας, Ελλάδας: Η Αυστρία, η Βουλγαρία και άλλες βαλκανικές χώρες επιδιώκουν το κλείσιμο των συνόρων προς την Τουρκία επειδή από εκεί οι διακινητές συνεχίζουν ανενόχλητοι τη δράση τους.

β) Βελιγράδι, Χόργκος: Χιλιάδες πρόσφυγες βρίσκονται εγκλωβισμένοι στην σερβική πρωτεύουσα. Στο Χόργκος, κοντά στα σερβοουγγρικά σύνορα εκατοντάδες περιμένουν μπροστά στον φράχτη. Οι ουγγρικές αρχές επιτρέπουν καθημερινά την διέλευση 20 προσφύγων. Πίσω από το συνοριακό φράχτη βρίσκεται το κέντρο υποδοχής και φυσικά η ΕΕ.

Με αφορμή το κλείσιμο των συνόρων πριν από ένα χρόνο ο αυστριακός υπουργός Άμυνας Χανς Πέτερ Ντόσκοτσιλ σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Bild τόνιζε ότι «η Βαλκανική Οδός δεν έχει κλείσει. Αν συγκρίνουμε βέβαια με το 2015 πρόκειται φυσικά για επιτυχία, μιας και τερματίστηκε η πολιτική των de facto ανοιχτών συνόρων». Ο αυστριακός υπουργός προσθέτει ωστόσο ότι από το κλείσιμο των συνόρων Ελλάδα-ΠΓΔΜ τον Μάρτιο του 2016 μέχρι σήμερα έχουν έρθει στην Αυστρία 42.000 πρόσφυγες, ενώ έχουν κατατεθεί 36.000 αιτήσεις ασύλου. Μόνο τις πρώτες πέντε εβδομάδες του 2017 εισήλθαν στην Αυστρία 3.000 πρόσφυγες και κατατέθηκαν 2.000 αιτήσεις ασύλου. Το 75% των προσφύγων πέρασαν από την Βαλκανική Οδό, υπογραμμίζει ο υπουργός Άμυνας.

Bild / Στέφανος Γεωργακόπουλος