Tο Σαββατοκύριακο ήταν η σειρά των Αμερικανών πολιτών να κατέβουν στους δρόμους για να εναντιωθούν στις αλλόκοτες αποφάσεις του Ντόναλντ Τραμπ για το παγκόσμιο εμπόριο, το μεταναστευτικό, τις απολύσεις στον δημόσιο τομέα.

Η Δημοκρατία δίνει σημάδι ζωής. Δεν είναι όλοι σύμφωνοι με τις αποφάσεις εκείνου που πριν από μερικούς μήνες κέρδισε με άνεση τις εκλογές. Και κυρίως δεν είναι έτοιμοι να αποδεχτούν ότι μια εκλογική νίκη σημαίνει λευκή επιταγή διάρκειας τεσσάρων ετών για οποιονδήποτε πολιτικό.

Απαντούν, επειδή δεν ρωτήθηκαν

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει σε ολόκληρο σχεδόν τον πλανήτη. Από τη μια, εκείνοι που ψήφισαν έναν αυταρχικό ηγέτη ή απλώς αδιαφορούν και από την άλλη, εκείνοι που είναι έτοιμοι να πάρουν τους δρόμους και να αντισταθούν, όταν βλέπουν ότι η Δημοκρατία συρρικνώνεται και μαζί της βιάζεται συχνά ακόμα και η κοινή λογική. Από τις διαδηλώσεις στην Αργεντινή ενάντια στον πρόεδρο με το... πριόνι Χαβιέ Μιλέι, μέχρι το Ισραήλ, όπου οι διαμαρτυρίες για τη βάναυση ερμηνεία της δικής του εξουσίας από τον Νετανιάχου συνεχίζονται εδώ και μήνες.

Τα εκατομμύρια που κατέβηκαν στους δρόμους θυμωμένα με την προσπάθεια συγκάλυψης των δυστυχημάτων στα Τέμπη στην Ελλάδα και στο Νόβι Σαντ στη Σερβία, που γέμισαν τις πλατείες της Τουρκίας κόντρα σε απαγορεύσεις μετά τη σύλληψη Ιμάμογλου, έχουν κάτι κοινό με τις εκατοντάδες χιλιάδες που άφησαν άφωνους τους δημοσιογράφους όταν συγκεντρώθηκαν στο μεγάλο λιβάδι του «καθώς πρέπει» Μονάχου, αλλά και σε όλες σχεδόν τις πόλεις της Γερμανίας, για να απαντήσουν με ένα μεγαλοπρεπές «ΟΧΙ» στο ερώτημα που δεν είχε τολμήσει να τους θέσει ευθέως ο Φρίντριχ Μερτς για το αν η Χριστιανοδημοκρατία θα πρέπει να συνεργαστεί με την Ακροδεξιά.

Μια υπόθεση όλων μας

Το μήνυμα είναι σαφές. Δεν είναι όλοι απαθείς. Είναι πολλοί αυτοί που θεωρούν ότι η διασφάλιση της Δημοκρατίας, της ελευθερίας λόγου, της ανεκτικότητας, του σεβασμού στη διαφορετικότητα είναι και δική τους υπόθεση. Αυτοί που ζητούν «λογαριασμό» από τους εκλεγμένους εκπροσώπους τους.

Σε κοινωνίες που γαλουχήθηκαν με το όραμα της προσωπικής αναρρίχησης και της ατομικής ευθύνης είναι τεράστιος ο πειρασμός για τους πολιτικούς να σκεφτούν ότι μπορούν να ενεργούν ανεξέλεγκτα, αλαζονικά, χωρίς να λογοδοτούν σε κανέναν. Η απάντηση ήρθε και ήταν βροντερή. Οι άνθρωποι θέλουν να μαθαίνουν τι συμβαίνει και γιατί συμβαίνει. Θέλουν να έχουν λόγο για τις αποφάσεις που επηρεάζουν τις ζωές τους.

Κι όπως είχε πει η Χάνα Άρεντ, «κανείς δεν έχει το δικαίωμα να υπακούει». Μπορεί η «ανυπακοή» να έχει δαιμονοποιηθεί από τον νεοφιλελευθερισμό και να ταυτίζεται από τις εξουσίες με την τρομοκρατία, όμως στην πραγματικότητα είναι οξυγόνο για τη Δημοκρατία.

Τίποτα δεδομένο, τίποτα χαρισμένο

Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι το αποτέλεσμα της παρέμβασης αυτής είναι αυτόματο και δεδομένο. Είναι όμως καλύτερο από την απάθεια και τη μοιρολατρία. Πιο ουσιαστικό από το να πετροβολάς Tesla ή να χλευάζεις, χαζεύοντας στο διαδίκτυο βιντεάκια, τον πρωθυπουργό, που «αμελεί» τις υποχρεώσεις του.

Ταρακουνά τους αυταρχικούς πολιτικούς, τους βγάζει από τη ζώνη βολέματός τους -ακόμα και αν δεν το ομολογούν- όταν βλέπουν εκατομμύρια να βγαίνουν σε συγκεντρώσεις. Τους δείχνει ότι η κοινωνία έχει σφυγμό. Τους θυμίζει ότι οι κυβερνήσεις, οι αποφάσεις, οι νόμοι, ακόμα και τα Συντάγματα αλλάζουν, αν δεν εκφράζουν τη θέληση της πλειοψηφίας, δεν υπηρετούν ανάγκες της κοινωνίας. Σε μια εποχή που όλα μοιάζουν σκοτεινά, αυτοί που... ψηφίζουν με τα πόδια στους δρόμους αφήνουν να φανεί φως προς μια άλλη κατεύθυνση.