Σε εκτενές ρεπορτάζ του από την Αθήνα το Stern γράφει για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στους ανθρώπους στην Ελλάδα – τόσο σε οικονομικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.

Το λιμάνι του Πειραιά είναι μία πολυσύχναστη περιοχή, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Αν και οι περισσότεροι είναι μονάχα περαστικοί από εκεί, «για τριάντα περίπου ανθρώπους το λιμάνι είναι το σπίτι τους, καθώς ζουν ανάμεσα στα εκδοτήρια εισιτηρίων και τις προβλήτες.

[…] Κανείς δεν ξέρει πόσοι άστεγοι υπάρχουν στους δρόμους της Ελλάδας, πιθανώς  χιλιάδες. Σύμφωνα με τον Βαγγέλη Λυγνό από την μη κερδοσκοπική ανθρωπιστική οργάνωση Emfasis, που στηρίζει περίπου 3.000 αστέγους, δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου καταφύγια για τους απελπισμένους αυτούς ανθρώπους – η κυβέρνηση απλώς τους αγνοεί. Κλείνοντας τα μάτια το πρόβλημα εξαφανίζεται».

Όπως επισημαίνει το Stern, «η τεράστια φτώχεια αποτελεί προϊόν της κρίσης του ευρώ. Από το 2010 η ελληνική οικονομία κατέρρευσε, με αποτέλεσμα περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι να χάσουν τις δουλειές τους. […] Η κρίση στέρησε από πολλούς ανθρώπους την αξιοπρέπεια του να είναι αυτάρκεις. Ο Λυγνός λέει πως στην Ελλάδα είναι εύκολο να μείνει κανείς άστεγος: μία απόλυση, ένα σπασμένο πόδι, ένας θάνατος συγγενούς. Τότε πρέπει κανείς να μπορεί να στηριχθεί στις δικές του δυνατότητες, γιατί δεν υπάρχει κανένα κρατικό σύστημα πρόνοιας.

Στη διάρκεια της βόλτας στο λιμάνι ο Λυγνός μιλάει με έναν πολύ αδυνατισμένο άνδρα, τον οποίο γνωρίζει χρόνια και ο οποίος πάσχει από διαβήτη και καρδιακά προβλήματα. Όμως δεν μπορεί να βρει γιατρό να του γράψει τα φάρμακα που χρειάζεται. Και μάλλον θα πεθάνει στο παγκάκι του.

Η κρίση είχε και ψυχολογικές επιπτώσεις  

Η κρίση της προηγούμενης δεκαετίας είχε ωστόσο και σοβαρές ψυχολογικές επιπτώσεις, συνεχίζει το Stern. «Η Άννα Εμμανουηλίδου είναι ψυχοθεραπεύτρια σε ένα κρατικό κέντρο υγείας και οικογενειακής συμβουλευτικής, ενώ έχει και δικό της ιατρείο. […] Πριν από την κρίση οι άνθρωποι έρχονταν σε εκείνη επειδή δεν μπορούσαν να βάλουν σε τάξη τη σχέση ή τη δουλειά τους, όπως λέει η Εμμανουηλίδου. Σήμερα όμως οι άνθρωποι έχουν άλλα ζητήματα, όπως προβλήματα αυτοεκτίμησης, δεν μπορούν να βρουν το νόημα στη ζωή, τους διακατέχει μία έντονη απαισιοδοξία ενίοτε έχουν ακόμη και τάσεις αυτοκτονίας. Και όλα αυτά είναι συνηθέστερα ιδίως στους νέους. Κατά τη διάρκεια της κρίσης πολλοί άνθρωποι έμειναν άνεργοι και άρχισαν να υποφέρουν από κατάθλιψη».

Η κρίση βέβαια δεν έπληξε μονάχα τους φτωχότερους, αλλά και ανθρώπους της μεσαίας τάξης, όπως ο 53χρονος graphic designer Νίκος Λεοντόπουλος. «Το 2010 ο εργοδότης του είχε οικονομικά προβλήματα, με αποτέλεσμα ο μισθός του Λεοντόπουλου να μειωθεί από τα 2.200 στα 500 ευρώ, ενώ λίγο αργότερα έμεινε άνεργος, χωρίς αποζημίωση μετά από 20 χρόνια δουλειάς. Για να θρέψει την τετραμελή οικογένειά του ανέλαβε χρέη 20.000 ευρώ με τεράστια επιτόκια», αναφέρει το Stern. Με έναν νόμο του 2015 για τους υπερχρεωμένους ιδιώτες και έπειτα από δικαστικό αγώνα «ο Λεοντόπολους έχει καταφέρει εδώ και δύο χρόνια να μη χρωστάει ούτε ευρώ, έχοντας και πάλι την ίδια δουλειά με παλιά – αν και βγάζει τα μισά χρήματα».

Ερωτώμενος σχετικά με το ποιος φταίει για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα «ο Λεοντόπουλος κατηγορεί πρωτίστως τους Έλληνες πολιτικούς, οι οποίοι μοίραζαν “λεφτά με τη σέσουλα”, χωρίς να λάβουν κανένα προληπτικό μέτρο σε περίπτωση που τα πράγματα πήγαιναν άσχημα στο μέλλον. Θεωρεί ωστόσο πως και οι Ευρωπαίοι πολιτικοί έχουν μερίδιο ευθύνης. “Μας άφησαν να πέσουμε στην παγίδα”, λέει ο 53χρονος».

Ολλανδία: Άνοδος αλλά όχι νίκη της ακροδεξιάς

Αν και στα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ οι πολίτες πρόκειται να ψηφίσουν την Κυριακή (9 Ιουνίου) για τις ευρωεκλογές, οι Ολλανδοί έχουν ψηφίσει ήδη από την Πέμπτη. Και παρ’ ότι τα επίσημα αποτελέσματα δεν ανακοινώνονται πριν την Κυριακή, τα exit polls δείχνουν πως το ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα PVV του Γκερτ Βίλντερς βελτιώνει σημαντικά το ποσοστό του συγκριτικά με τις ευρωεκλογές του 2019 – ευρισκόμενο όμως στη δεύτερη θέση, πίσω από τη συμμαχία Εργατικού Κόμματος και Πράσινης Αριστεράς.

«Το κόκκινο-πράσινο στρατόπεδο υφίσταται στην πραγματικότητα ελαφριές απώλειες, ταυτοχρόνως όμως φαίνεται και πάλι συνολικά πως μία συμμαχία των δυνάμεων της Αριστεράς είναι αρκετά ισχυρή ώστε να μπορεί να επικρατήσει στις εκλογές», παρατηρεί η tageszeitung, προσθέτοντας ωστόσο πως αυτό «απέχει πολύ από ένα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα με μεγαλύτερη επίδραση. Με άλλα λόγια, σε ένα πολιτικό τοπίο στο οποίο κυριαρχούν οι συντηρητικοί και η Δεξιά, η προοδευτική συμμαχία μάλλον δεν μπορεί να καταφέρει πολλά περισσότερα».

Η εφημερίδα του Βερολίνου εστιάζει επιπλέον και στο ότι «περισσότεροι από τους μισούς πολίτες που ψήφισαν το PVV στις εθνικές εκλογές τον Νοέμβριο, έκατσαν σπίτι τους. Επειδή η Ευρώπη τους είναι αδιάφορη, επειδή απορρίπτουν την ΕΕ ή επειδή θεωρούν "τις Βρυξέλλες” ως κάποιου είδους επιβολή. Παρ’ όλα αυτά το κόμμα φαίνεται να κερδίζει έξι παραπάνω έδρες, γεγονός που σημαίνει ότι η άνοδος του PVV έχει υπόβαθρο».

«Πώς θα διαχειριστεί το ΕΛΚ τα συντηρητικά έως ακροδεξιά κόμματα;», διερωτάται τέλος η taz, για να δώσει η ίδια την απάντηση: «Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται ήδη μία προσέγγιση, όπως για παράδειγμα όταν η Τζόρτζια Μελόνι έκλεινε συμφωνίες για την αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής χέρι-χέρι με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν».