Είναι γεμάτοι με μικροπωλητές οι κεντρικοί δρόμοι στην πρωτεύουσα του Καμερούν, Γιανουντέ. Παιδιά ηλικίας από 7 έως 14 ετών που στέκονται στα φανάρια σε μεγάλες διασταυρώσεις και στις αγορές για να πουλήσουν νερό, φιστίκια, αποξηραμένες μπανάνες και ότι άλλο μπορούν, για να αγοράσουν τετράδια και βιβλία για το σχολείο και να ενισχύσουν το οικογενειακό εισόδημα. Παιδιά που θα έπρεπε κανονικά να ήταν στο σχολείο. Η Σαντάλ Ζανγκά, διευθύντρια σχολείου, δεν κρύβει την οργή της. «Είμαι εναντίον του εμπορίου που κάνουν παιδιά στους δρόμους» λέει στη DW, «το παιδί έχει δικαίωμα στην προστασία. Αν το στείλουμε στους δρόμους, ποιος θα το προστατεύσει;».

«Να αλλάξουμε τη δομή της παγκόσμιας οικονομίας»

Λύση στο τεράστιο πρόβλημα, προσπαθούν να βρουν στην νοτιοαφρικανική πόλη Ντερμπάν οι 4.000 συμμετέχοντες στην 5η Παγκόσμια Διάσκεψη κατά της Παιδικής Εργασίας. Ο πρόεδρος τις φιλοξενούσας χώρας, Κυρίλ Ραμαφόζα , ζήτησε τερματισμό της πρακτικής. «Η αλήθεια είναι ότι εάν δεν αλλάξουμε τον τρόπο δομής της παγκόσμιας οικονομίας και των θεσμών της, οι προοπτικές εξάλειψη της παιδικής εργασίας και παροχή αξιοπρεπούς εργασίας είναι περιορισμένες» τόνισε κατά την έναρξη των εργασιών. Η επίτευξη του στόχου είναι ακόμη μακρινή υπόθεση. Σύμφωνα με την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας ILO, πάνω από 72 εκ. παιδιά στην υποσαχάρια Αφρική, δηλαδή ένα στα πέντε, αναγκάζονται να δουλεύουν. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι άλλα εκατομμύρια ακόμη κινδυνεύουν από τις επιπτώσεις της πανδημίας.

Οι ανήλικοι πλανόδιοι μικροπωλητές είναι εκτεθειμένοι στον καιρό, την κυκλοφορία και μερικές φορές στην σεξουαλική βία και μάλιστα σε καθημερινή βάση. Νομικά βέβαια η παιδική εργασία είναι απαγορευμένη στο Καμερούν, όπως λέει ακτιβίστρια Πολίν Μπιγιόνγκ. «Το Καμερούν έχει επικυρώσει πολλά άρθρα για την προστασία των παιδιών. Αυτό το φαινόμενο θα πρέπει να είναι περιθωριακό, αλλά δυστυχώς στις πόλεις μας βλέπουμε τα παιδιά να χρησιμοποιούνται ως εργατικό δυναμικό από τους γονείς τους. Αυτό δεν είναι φυσιολογικό.

Παιδική εργασία και η Nestlé

Η φτώχεια παραμένει μια από τις κύριες αιτίες της παιδικής εργασίας. Για να εξασφαλίσουν τη δική τους επιβίωση και των οικογενειών τους, τα παιδιά εργάζονται στα ορυχεία χρυσού της Τανζανίας και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους ως ανήλικοι στρατιώτες, για παράδειγμα στο Νότιο Σουδάν. Εργάζονται επίσης στη γεωργία και συχνά αποδέχονται τους χαμηλούς μισθούς που υπαγορεύει η παγκόσμια αγορά. Αυτό συμβαίνει με την καλλιέργεια κακάο στην Ακτή του Ελεφαντοστού. Εκεί, η ελβετική εταιρεία Nestlé, προσπαθεί να αποκαταστήσει τη φήμη της στην καλλιέργεια κακάο - μεταξύ άλλων με την κατασκευή αιθουσών διδασκαλίας για παιδιά στις περιοχές καλλιέργειας και εκστρατείες αλφαβητισμού για τις γυναίκες της αγοράς.Όμως τα παιδιά εξακολουθούν να εργάζονται σε ορισμένες φυτείες κακάο, παραδέχεται ο Tουσέν Λικ Γκεσάν, διευθυντής προγράμματος στη Nestlé, σε συνέντευξή του στη DW: «Το πρόβλημα της παιδικής εργασίας είναι υπαρκτό» 

Στο πλαίσιο των «Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης» των Ηνωμένων Εθνών, και τα 193 κράτη μέλη έχουν δεσμευτεί να αναλάβουν αποτελεσματική δράση για την εξάλειψη μέχρι το 2025 της καταναγκαστικής εργασίας, της σύγχρονης δουλείας, της εμπορίας ανθρώπων και των χειρότερων μορφών παιδικής εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της στρατολόγησης παιδιών στρατιωτών. Αλλά οι έλεγχοι για να σταματήσει το φαινόμενο είναι σπάνιοι, επικρίνει το φιλανθρωπικό ίδρυμα για παιδιά Plan International. Η επιθυμία δυστυχώς δεν συναντά την πραγματικότητα. 

Μαρτίνα Σβικόφκσι

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου