Δεύτερη μέρα της άτυπης συνόδου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στο Βερολίνο με κύριο θέμα την πρόθεση ένταξης Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία αλλά και πιθανά ρωσικά «αντίποινα». Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, κι ενώ η Φινλανδία έχει ήδη ανακοινώσει επίσημα ότι θα καταθέσει αίτημα ένταξης, και η Σουηδία είναι έτοιμη να πράξει το ίδιο εντός της Κυριακής, το μεγάλο αγκάθι, μέχρι το Σάββατο το βράδυ, ήταν οι ενστάσεις της Τουρκίας για την ένταξη των δύο χωρών εξαιτίας συγκάλυψης Κούρδων «τρομοκρατών» και Γκιουλενιστών. 

Προσερχόμενη στη σύνοδο το πρωί η Γερμανίδα υπ. Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ δήλωσε: «Το ΝΑΤΟ είναι μια συμμαχία που βασίζεται στην άμυνα και θα παραμείνει πάντα έτσι. Είναι όμως και μια συμμαχία ανοιχτών θυρών και γι' αυτό καλωσορίζουμε τη Φινλανδία και Σουηδία, εάν τα κοινοβούλιά τους και οι  κοινωνίες τους αποφασίσουν κάτι τέτοιο». Για την Μπέρμποκ ο επιθετικός πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία ήταν αυτός που «ώθησε» τις δύο αυτές χώρες να στραφούν στο ΝΑΤΟ.

Αισιοδοξία για υπέρβαση των τουρκικών ενστάσεων

Αισιόδοξος πάντως για την υπέρβαση του αδιεξόδου και εξεύρεση λύσης με την Τουρκία εμφανίστηκε ο Φινλανδός υπ. Εξωτερικών Πέκα Χααβίστο, ο οποίος μάλιστα είχε επαφές χθες στο Βερολίνο με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου αλλά και τη Σουηδή ομόλογό του. «Είμαι σίγουρος ότι θα βρούμε μια λύση» ανέφερε ο Π. Χααβίστο, χωρίς όμως να μπορεί να εγγυηθεί γρήγορες διαδικασίες. Η Τουρκία υποστηρίζει μια πολιτική «ανοιχτών θυρών» για το ΝΑΤΟ, δήλωσε χθες από την πλευρά του Μ. Τσαβούσογλου, επαναλαμβάνοντας ωστόσο τις τουρκικές ενστάσεις για τις δύο χώρες.

Την είσοδο πάντως των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ υποστηρίζει η πλειοψηφία των μελών της Συμμαχίας. Για ιστορικής σημασίας απόφαση έκανε λόγο η υπ. Εξωτερικών της Νορβηγίας Ανίκεν Χούιτφελντ, ενώ ο Ολλανδός ομόλογός της Βόπκε Χέκστρα τόνισε την ανάγκη τα μέλη του ΝΑΤΟ «να επιδείξουν ενότητα».

«Η Ελλάδα έχει διαχρονικά εξαιρετικές σχέσεις με αυτές τις δύο χώρες. Είναι επίσης μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά συνέπεια, η ελληνική πλευρά έχει μια σαφέστατη τοποθέτηση: είμαστε έτοιμοι να καλοδεχθούμε τη Σουηδία και τη Φινλανδία στη νατοϊκή οικογένεια. Πιστεύουμε ότι έχουν πάρα πολλά να προσφέρουν» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Έλληνας υπ. Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στο Βερολίνο.

Επανακαθορισμός της σχέσης με Ρωσία και Κίνα

Το δεύτερο μεγάλο θέμα που απασχολεί στο Βερολίνο τους υπ. Εξωτερικών είναι η επεξεργασία της νέας «Στρατηγικής Αντίληψης» (strategical concept) του ΝΑΤΟ, με στόχο αυτή να ολοκληρωθεί στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο στη Μαδρίτη. Πρόκειται για το «κατευθυντήριο έγγραφο» της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, το οποίο καθορίζει τις βασικές αρχές της Συμμαχίας, δίνοντας παράλληλα συντεταγμένες οδηγίες για την άμυνα και την ασφάλεια προς τις χώρες-μέλη.

Το προηγούμενο αντίστοιχο έγγραφο είχε εγκριθεί το 2010. Έκτοτε όμως έχουν μεσολαβήσει σημαντικές αλλαγές. Αυτή τη φορά στο επίκεντρο βρίσκεται ο επανακαθορισμός των σχέσεων με τη Ρωσία και την Κίνα αλλά και η αντιμετώπιση υβριδικών τύπων πολέμου και κυβερνοεπιθέσεων.

Το ίδιο το ΝΑΤΟ ορίζει μάλιστα τις βασικές περιόδους, οι οποίες επηρέασαν άμεσα τη διαμόρφωση του στρατηγικού δόγματός του: τον Ψυχρό Πόλεμο, την αμέσως μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου περίοδο καθώς και την περίοδο μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.

Όπως διαβάζουμε τέλος στην ιστοσελίδα του ΝΑΤΟ: «Θα μπορούσε κανείς να πει ότι την περίοδο 1949 -1991, η στρατηγική του ΝΑΤΟ χαρακτηριζόταν κυρίως από την άμυνα και την  αποτροπή, με αυξανόμενη όμως έμφαση στον διάλογο και την αποκλιμάκωση κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες αυτής της περιόδου. Από το 1991 κι έπειτα υιοθετήθηκε μια ευρύτερη προσέγγιση, όπου οι έννοιες της συνεργασίας και της ασφάλειας συμπλήρωναν τις βασικές έννοιες της αποτροπής και της άμυνας». Το μεγάλο στοίχημα τώρα είναι η αποτύπωση των νέων γεωστρατηγικών δεδομένων,  μετά τον ρωσικό επιθετικό πόλεμο στην Ουκρανία.

Δήμητρα Κυρανούδη, Βερολίνο